دانش سیاست به عنوان یکی از مهمترین حوزه های معرفتی در علوم انسانی بشمار می رود. با طرح بومی سازی علوم انسانی توجه به این حوزه معرفتی برای انطباق کارآمد و هماهنگ با نظام ارزشی جامعه امری اجتناب ناپذیر می نماید امام خمینی (ره) با قرائت ویژه ای که از عرصه سیاست داشتند می تواند مبنای بنیادی برای ساخت دانش سیاست بومی باشد.گذشتن از تنگ نظری های مرسوم در مورد سیاست به همراه نگاهی انتقادی به مفاهیم بر...

در اینکه شناخت انسان از واقع که علوم مختلف بشری آن را پیگیری و دنبال می‌کنند، خطاپذیر است، تردیدی نیست. دانش منطق از گذشته طراحی و تنظیم شد تا راه بخشی از عوامل خطا را مسدود کند؛ اما درباره منطق و هر دانش دیگری که درصدد تصحیح خطا و دفع و رفع آن مطرح می‌شود، این پرسش به میان می‌آید چه دانشی می‌تواند به مثابه‌ معیار عمل کرده، امکان انتقال به واقع به صورت خطاناپذیر بدان سپرده شود. عقل، موجود اکتشا...

روش‌شناسی بنیادین، به‌شیوه کاربرد نظریات نسبت به موضوعات مورد مطالعه آنها نمی‌پردازد، بلکه شیوه شکل‌گیری نظریات علمی را دنبال می‌کند. هر نظریه برای شکل‌گیری و تکوین تاریخی خود از برخی مبانی معرفتی و نیز زمینه‌های غیرمعرفتی بهره می‌برد. مبانی معرفتی با آنکه در تکوین تاریخی نظریات دخیل‌اند، ارتباطات منطقی نفس‌الامری نیز با نظریه دارند و اما مبادی وجودی غیرمعرفتی با آنکه با شیوه‌های منطقی شناخته م...

این مقاله به مجموعۀ اصول چهارگانۀ موسوم به اخلاق موقت دکارت و برخی لوازم معرفتی آن می‌پردازد. ضمن معرفی دو خوانش رقیب از این اصول که یکی جایگاه قابل اعتنایی برای این اصول قائل نیست و آن را جزء اساسی منظومۀ معرفتی دکارت نمی‌داند و دیگری این اصول را هم دائمی و هم همگانی می‌انگارد، تبیین مورد نظرمان را از قلمرو معرفتی و همین‌طور قلمرو انسانی این اصول به‌دست دهیم. گام نخست، ارائۀ تقریری مختار از نس...

ارزش معرفتی همان مطابقت با واقع است. در بحث ارزش معرفتی مدعیات دینی شیعه، آموزه‌های دینی معیار ثبوتی در تبیین صحت و سقم معرفت و مطابقت با واقع هستند در این روش آموزه‌های دینی از طرف خداوند متعال است و خدا هر آنچه می‌گوید واقعیاتی هستند که در جهان جریان دارد و کلمات او مطابق با واقعند. بنابراین ارزش معرفتی این نوع آموزه‌ها بیانگر اثبات صدور آن از سوی خداست. بحث ارزش معرفتی آموزه‌های دینی در این ...

هدف: مقاله حاضر به دنبال تدوین نظریه‌ای در خصوص تحول معرفتی بر اساس روش داده‌بنیاد بر اساس بیانات مقام معظم رهبری بوده است. روش: پژوهش حاضر به روش کیفی انجام شده و از روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد ثانویه برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. مهم‌ترین پرسش...

توجه به مضامین معرفتی و نکته های حکیمانه و بهره گیری از آن ها در رفتارهای فردی و اجتماعی از جملهوسایل مطمئنی است که فرد را به مرتبة کمال رهنمون می گردد. این حقیقت، بسیاری از سخنوران و نویسندگانقلمرو ادب فارسی را بر آن داشته تا به بیان نکته های معرفتی و آموز ههای حکیمانه بپردازند.دیوان حکیم ناصر خسرو قبادیانی نیز از جمله آثار گران قدری است که به زیور نکته های حکیمانه و تربیتیآراسته شده که در این...

معرفت، به معنای باور صادق موجّه و به تعبیر صدرالمتألّهین، صورت علمی حاکی از حقیقت خارجی و مطابق با آن است. معرفت دینی که از مباحث مهم معرفت شناسی به شمار می آید، معرفتی برگرفته از دین و در مورد دین است که از مسائل بنیادین این نوع از معرفت، مسأله مبدأ و معاد است. یکی از مباحث اساسی در حوزه معرفت دینی، سوال از تأثیر یا عدم تأثیر عوامل غیرمعرفتی در این نوع معرفت و چگونگی تأثیر آن عوامل، بر فرض وجود ...

با نظر به اینکه اساس زندگی انسان مبتنی بر معلومات و معارف او است، توجه به اینکه نظام معرفتی وی بر چه اصولی استوار است و تا چه حد می توان بر استحکام و اتقان آنها اعتماد کرد ضروری است. هرچند مباحث معرفت شناسی در آثار ملاصدرا به طور پراکنده بیان شده است، ولی ایشان این مباحث را، بر اساس مبانی فلسفی خویش، با ظرافت و استحکام بالایی مطرح کرده است که خود گویای ژرف نگری و توجه وی به مباحث معرفت شناسی اس...