نوشتة حاضر، خلاصه و چکیده ای است از یک پژوهش ارزشمند با عنوان «مناسبات ایرانیان با حجاز در ادوار مختلف اسلامی» که بانی و برنامهریزش «پژوهشکدة حج و زیارت» بود و مجری آن، پژوهشگر فرهیخته جناب آقای سید محمود سامانی.اکنون به بهانة وقایعی که میان ایران و عربستان رخ داده و در روابط این دو کشور تأثیرگذار بوده، مقاله یادشده را که از سوی «دفتر نظارت و بازرسی حوزة نمایندگی ولی فقیه» تهیه و تلخیص گرد...

مطالب زیر گفت‌و‌گویی است از سوی ویژه‌نامة هنر و کتاب الف (شماره ۸۱) با مورخ نامی، حضرت حجت الاسلام و المسلمین آقای رسول جعفریان که طی بیست سال گذشته، ده‌ها سفرنامة حج را تحقیق و منتشر کرده و اکنون تصمیم گرفته است با گردآوری هر آنچه خود و دیگران از دورة قاجاری چاپ کرده‌اند را در مجموعه‌ای فراهم آورد که تا کنون پنجاه سفرنامه را در مجموعه‌ای هشت جلدی به چاپ رسانده و در اختیار...

انجام مناسک حج و اعمال زیارتی اماکن مقدسه مستلزم سلامت روحی و جسمی ‌فرد می‌باشد. زائران بایستی سلامت و توان جسمانی مناسب داشته باشند تا بتوانند اعمال را با شرایط احسن انجام دهند و در طی مدت اقامت در این اماکن مقدسه با رعایت مسائل خاصی سلامت جسمی ‌خود را حفظ کنند تا خدشه¬ای به انجام اعمال وارد نشود و زائران با کوله باری از آرامش روحی و روانی و سازندگی در جهت زندگی بهتر و سالم‌تر به سرزمین خویش ب...

 سرزمین عرفه یا عرفات، از مشاعر مقدس  نزدیک مکة مکرمه و بخشی از جغرافیای مقدس مناسک حج است که وقوف در آن، از ارکان حج تمتع به شمار می‌آید و این سرزمین،  همه ساله در روز نهم ذی‌حجّه، شاهد حضور چشمگیر حجگزاران مسلمان است. اهمیت و جایگاه دینی و معنوی عرفات و وقوف در آن، عاملی بوده تا به تدریج، در این سرزمین مساجد و بناهای متعددی ساخته شود. در این نوشتار، با استناد به منابع تاریخی و جغرافیایی معتبر،...

زیارت حرمین شریفین از جمله دستورهای موکد اسلامی است که از نظر بازتاب فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تأثیر بسزایی در زندگی امت اسلامی و سازندگی انسانها دارد و ائمه اطهار علیهم السلام برای تشویق مردم به آن، ثوابهای متفاوتی را برای زائران یاد کرده اند تا این امر الهی به سردی و تعطیلی کشانده نشود لذا روایات، ثواب زیارت حرمین شریفین را گوناکون گزارش کرده اند در حالی که روایات مذکور از نظر سندی صحیح و مورد ...

برای آشنایی هر چه بیشتر با محتوای رساله و چگونگی ترتیب مطالب ، یادآوری نکات زیر ضروری است : -1 این نوشتار شامل دو بخش و یازده فصل می باشد. بخش اول دارای سه فصل بوده و در هر یک از فصول آن، تحولات مهم حج و خانه کعبه در برهه خاصی از زمان مورد بررسی قرار گرفته است . بخش دوم نیز شامل هشت فصل بوده و در فصول مختلف آن از احکام و آراء مشهور و مورد اتفاق مذاهب خمسه در باب حج و عمره سخن به میان آمده است ....

دیدگاه به عنوان یک عنصر شناختی، نقش مهمی در بیان تجربه ها و مفهوم سازی های افراد دارد و به همین دلیل به تکرار مورد مطالعه و بحث زبان شناسان شناختی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عنصر دیدگاه در زبان فارسی و مطالعه چگونگی کارکرد آن در سفرنامه ها انجام گرفته است. در این پژوهش مفهوم دیدگاه در زبان شناسی شناختی معرفی می شود و پس از معرفی و بررسی فاکتورهای مربوط به آن از نظر رونالد لنگاکر ...

سنّت سفرنامه نویسی از دیرباز به ویژه در دو قرون اخیر، توسعه و رواج قابل توجّهی یافته است و در میان سفرنامه ها و انواع آن، سفرنامه های مربوط به حج، از جاذبه و اهمیّت ویژه ای برخورداراند. از عهد صفوی سفرنامه ی منثوری به عنوان یک اثر مستقل یافت نگردید. هر چه هست یا اثری به زیور شعر آراسته- سفرنامه منظوم- و یا چند سطری از خاطرات سفر و مشکلات راه حج است که مابین یک اثر مولّف - که عمداً از علما ومفاخر ...

یکی از واجبات حج از نظر فقه شیعه، طواف نساء است که باعث حلیت همسر برای حاجی می شود. تعدادی از فقیهان شیعه برای اثبات وجوب آن، به آیه کریمه «وَ لْیَطَّوَّفُوا بالْبَیْتِ الْعَتِیقِ» استناد کرده اند. از نظر بیشتر مفسران شیعه، مقصود از طواف در این آیه، منحصراً طواف نساء است. اما فقهای اهل سنت دیدگاه های دیگری دارند. در این نوشتار نخست مستندات تفسیر آیه به طواف نساء نقد شده است و سپس به ترتیب اولویت، از تفسیر آیه ب...

کعبه،مقدّس ترین معبد الهی، که عمری به درازای حیات این جهان دارد  همچون نگینی بر تارک هستی می درخشد این بنای ارزشمند و آیین مقدّس حج، در شعر و ادب فارسی، جایگاهی ویژه و بس والا دارند و سخنوران و ادیبان، هر یک از زاویۀ خاص خود به آن ها توجّه کرده اند.در این میان شاعر بزرگ و عارف ادب فارسی یعنی مولوی بنا به دید عرفانی خود بدان نگریسته و در این راستا آثار ارزنده کعبه در اشعار این شاعرگرانقدر با مفاهیم...