نگارنده که طی مطالعات خود، اپیدمی دلبستگی و تعلق خاطر برخی اساتید و دانشجویان ادبیات را به گریماس و نظریۀ وی در باب الگوی کنش گر مشاهده کرده است، به نکاتی دست یافته که در این مجال عرض می کند. مهم ترین معیارهای تشخیص یک مقالۀ علمی و پژوهشی در وادی ادبیات، وجود نوآروی در موضوع، سخن جدید و ابداع روشی نوین در ارزیابی مسائل ادبی است. لیکن برای کسانی که دغدغۀ آفرینش اثری درخور و شایسته ندارند تا هم م...

یکی از دو گرایش عمده جریان تشیع، گرایشی است که از آن به عنوان گرایش تشیع اصولی یاد می­شود و نقطه مقابل آن نیز گرایشی است که به احادیث و اخبار موجود در منابع شیعی نگاهی ویژه دارد. گرایش اصولی توسط عالمان شیعی بغداد در قرن چهارم و پنجم مانند شیخ مفید، سیدمرتضی و شیخ طوسی پایه گذاری شد و توسط شاگردان اینان به فلات ایران انتقال یافت و تحت تأثیر زمان و مکان تحولاتی را هم تجربه نمود و جریانی به وجود ...

ادبیات تنها به جنبه های زیبایی شناختی و بلاغی آثار اختصاص ندارد بلکه در اعماا خادد باه مساال مختلف اجتماعی می پردازد. آثار ادبی همداره تابع رویدادهای سیاسی و اجتماعی هستند . بناابرای محای ادبی از محی اجتماعی متأثر است به طدری که افکار و اندیشه های یک شاعر یا ندیسنده تابع جریان هاای اجتماعی است که در اثر خدیش آن را بازتاب می دهد. در ای پژوهش با نظری بر خمسه ی نظامی گنجدی، ساخت و کارکرد اجتما...

دراین پایان نامه کتاب (آفاق نقد عربی معاصر) به فارسی برگردان شد . کتاب مجموعه گفتگوهای سعید یقطین و فیصل دراج درباره نقد ادبی عربی در دو بخش است . بخش اول با سخنان سعید یقطین در باره نقد عربی و پیشینه آن ، موانع و چشم انداز ها ، دیدگاههای انتقاد ی ساختارگرایی و صورتگرایی آغاز شده است . به دنبال آن سخنان فیصل دراج در باره آینده نقد ادبی عربی ، جریان فکری نوگرایی ، و مکاتب انتقادی گوناگون آمده اس...

شاهنامۀ فردوسی همواره به صورت یک جریان فرخندۀ فرهنگی و ادبی تا امروز ادامه و استمرار داشته است و به عنوان یک منبع ارزشمند از عناصر اسطوره‌ای و حماسی ایران، بر آثار حماسی پس از خود به ویژه حماسه‌های مذهبی تأثیر فراوان گذاشته است. حماسه‌های مذهبی پس از زوال حماسه‌های ملّی آغاز می‌شوند. در دورۀ قاجار به دلیل نهضت بازگشت ادبی و وقوع انقلاب مشروطه و تحوّلات آن، حماسه‌های فراوانی با موضوع عاشورا ...

آشنایی ایرانیان با اگزیستانسیالیسم ـ که یکی از مهمترین نحله­های فلسفی معاصر است ـ به سال­های آغازین قرن حاضر باز می­گردد. این نحلۀ فلسفی نیز مانند بسیاری دیگر از ایدئولوژی­های معاصر مورد توجه پژوهشگران معاصر قرار گرفت و الهام بخش آن­ها برای انجام پژوهش شد. توجه پژوهشگران ایرانی به این جریان فلسفی سه شکل عمده داشت: الف) برخی از پژوهشگران آثار ادبی فارسی را با آثاری چون تهوع و افسانۀ سیزیف تطبیق ...

       طنز به عنوان یکی از گونه‌های شوخ‌طبعی در بیان احساسات ادبی، ابزاری است که با تکیه بر خلاقیت و با پشتوانه‌ی تفکر و تأمل، واقعیت و حقیقت مسایل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و انسانی را آن‌چنان به تصویر می‌کشد که هیچ ابزار دیگری قادر به انجام آن نیست. شفیعی‌کدکنی از جمله شاعرانی است که شعرش ظرفیت و ظرافت‌های خاصی را در خود گنجانده است و یکی از این نوع سازوکارهای ادبی او در اشعارش، پرداختن به طنز و...

مکتب رئالیسم یکی از مکاتب ادبی اروپایی است که بر بیان واقعیات عینی و ملموس جهان بدون دخالت دادن ذهنیات انتزاعی نویسنده تاکیدمی کند.این مکتب درحوزه ی شعرمعاصر فارسی نفوذ و تأثیردرخوراعتنایی داشته که رد پای آن را می‌توان در اشعار شاعرانی همچون نیمایوشیج.مهدی اخوان ثالث.احمد شاملو.فروغ فرخ زاد مشاهده نمود.آنچه مسلم است؛شاعران این جریان شعری با نگرشی خردگرا و واقع بینانه در پی به تصویر کشیدن عینیات...

نقد در لغت به معنای جدا کردن سره از ناسره است و نقد ادبی روشی برای سنجش سخنان یک شاعر یا نویسنده. به بیانی گویاتر ، شناخت قسمت های ارزشی یک اثر در مقابل قسمتهای کم بهای آن است و با آنچه در باور عمومی جریان دارد یعنی عیان کردن نکات ضعف یک نوشته، متفاوت است . وظیفه ی مهم نقد ادبی تفسیر و توجیه نکات موثر یک اثر هنری است که برای مخاطب نقد ، دلایل ماندگاری یک شعر یا داستان را آشکار می کند. پژوهش ح...

نماد در اصطلاح ادبی یک پدیده ی زبانی است که بر معنایی مشخّص دلالت نمی کند بلکه زمینه ی خلق مفهومی را در ذهن خواننده ایجاد می‎کند. نمادپردازی هر چند در ادبیات کلاسیک فارسی بویژه ادب عرفانی رایج بوده است امّا شاعران نوپرداز معاصر توجّه بیشتر و جدّی تری به آن داشته اند به گونه ای که جریان سمبولیسم غنی ترین شاخه ی شعر معاصر شناخته می شود. علّت این امر یکی اوضاع سیاسی اجتماعی جامعه است و دیگر خاصیت چند م...