سیمرغ یکی از پرندگان اساطیری است که در متون دینی زرتشتیان و سپس در حماسه‌های ایرانی حضور دارد. در میان متون حماسی، سیمرغ در شاهنامه کارکردی فعالتر و پررنگتر دارد و اساساً پرداخت بیشتری دربارة آن صورت گرفته است. در مقالة حاضر سعی بر آن شده است که به بازتاب ویژگی‎های اساطیری سیمرغ در شاهنامة فردوسی پرداخته شود. این مهم نیز با مطالعه در متون دینی زرتشتی، مانند اوستا، وندیداد، گزیده‌های زادسپرم و...

نشانه، یکی از شاخصه های اصلی هنر گرافیک به شمار می رود و به عنوان عنصر اصلی جلوه ی یک سازمان یا موسسه، محسوب می شوند، در واقع، نشانه های گرافیکی، پیش قراولان سازمان ها در حوزه های گوناگونی هستند که کیفیت مطلوب بصری آن ها می تواند موجودیتی خاطره انگیز را در اذهان رقم زنند. در بررسی های به عمل آمده، تعداد 57 نشانه ی معاصر ایرانی، که همگی از نمادهای حیوانی موجود در هنر ایران باستان، یا به لحاظ شک...

در سلسله روایاتی که از پهلوانی‌های رستم در دوران جوانی‌اش‌ به دست ما رسیده است با دو روایت منظوم روبه‌رو می‌شویم که به «ببر بیان» و «داستان پتیاره» اشتهار دارند. موضوع این دو منظومه که تاکنون پیرایش و تصحیح نشده‌اند، چنین است که رستم برای نبرد با اژدهای مخوفی به سرزمین هندوستان می‌رود و با تدبیری که می‌اندیشد آن اژدها را از بین می‌برد. با وجود آنکه این دو منظومه از نظر مضمون مانند یکدیگرند، م...

اساطیربه عنوان نمایه و نماد زندگی انسان در دوران باستان، کارکردهایی فراوان داشته‌اند، انسان ابتدایی وغارنشین برای رفع حاجات و مناسبات اجتماعی خویش با هر پدیده‌ای برخوردی انسانی و الاهی داشت و طبیعت را کاملاً جاندار و فعال تصور می‌نمود، بدین لحاظ می‌توان به عدد پدیده‌های طبیعی، اسطوره هم معرفی نمود، به هر حال این کارکردهای اساطیری آنچنان عمیق و کارساز بود که در طول هزاران سال به عنوان باورها و مر...

در این مقاله، نگارنده کوشیده است تا به شیوه ای مستند و تحقیقی نشان دهد که مفاهیم، نگرش ها و اشارات اساطیری در میان شعرای معاصر تا چه اندازه مورد توجه قرارگرفته است, اما از آنجایی که بررسی مضامین اسطوره ای سروده های همه ی شاعران این دوره در قالب یک مقاله ناممکن به نظر می رسید ، با محور قرار دادن عمدگی های سبکی و برجستگی های فکری و هنری، چهار تن از شاعران مطرح این روزگار (نیما، اخوان، سپهری و شفی...

ادبیات آرمان‌شهری از حیث محتوا، دربرگیرندۀ آرزوی تحقق جهانی با شرایط بهتر و آرمانی (آرمان‌شهر) یا حاوی تصور جهانی مطلوب و در عین حال انتزاعی (ناکجا‌‌آباد) است. این نوعِ ادبی، بر مبنای انگیزۀ اصلی واحدی که نوستالژی و آرزوی بازگشت به خاستگاهی ازلی است، و با توجه به پارادایم‌های فکری شکل‌دهنده به آن‌ها، ساخت‌های مشخصی را شکل داده‌است. در خاستگاه‌‌شناسی و تحلیل کیفی نوع ادبیات آرمان‌شهری. احساس نوست...

آیین سوگواری و تدفین همواره در طول حیات بشر، منعکس کننده‌ی اندیشه‌های آیینی، فرهنگی، تاریخی و اساطیری اقوام است. وسعت امپراتوری هخامنشیان، تنوع فرهنگی گسترده‌ای را در سرزمین‌های تابعه داشته؛ که اشتراکاتی در بین آنها مشاهده می‌گردد. آسیای‌‌صغیر یکی از ایالت‌های مهم هخامنشیان بوده که در برخی از مناطق آن، تومولوس‌هایی با مضامین و نقوش سوگواری مشاهده شده است. صحنه‌های نقاشی‌های این محوطه، یادآور ر...

چکیده اعلام از جمله واژگانی است که شاعران پهنه ی ادب فارسی ، به ویژه شاعران عارف مسلکی چون عطار نیشابوری با آن تصویر ساخته اند و مضمون های نو آفریده اند . این پایان نامه با عنوان « تصویرسازی و مضمون آفرینی در مثنوی های الهی نامه ، منطق الطیر ، مصیبت نامه و اسرارنامه ی » عطار نیشابوری ، تصویر و مضمون را در این مثنوی ها بر پایه ی اعلام اساطیری ، دینی ، تاریخی و طبیعی بررسی کرده و بسامد آن ها را...

ایران به عنوان کشوری که بر سرزمین های زیاد و مردمان بسیار از فرهنگ های مختلف سلطه داشته و با آنها تعامل داشته است، همواره مورد توجه بوده است. درحقیقت، جایگاه ایران در تاریخ جهان و سهم آن در تاریخ نوع بشر تنها می تواند در پرتو بررسی تماس و تعاملات با قدرت های بزرگ همسایه آن شناخته شود. از جمله این فرهنگ ها، فرهنگ و تمدن چین است. ایران در روزگار پیش از اسلام، به مناسبت های مختلف و از راه های گونا...

درونمایه اصلی سیرالعباد الی المعاد سنایی که سفری روحانی از دنیای ناسوت به جهان لاهوت است، درونمایه ای جهانی است که در ادبیات شرق و غرب خاستگاه های کهن الگویی عمیقی دارد.در این جستار، ضمن بررسی سیر تحول این مضمون در آثار مشابهی در ادبیات جهان به تحلیل سیرالعبد سنایی و نمادهای موجود در آن از دیدگاه نقد اسطوره ای پرداخته شده است.پرسش اصلی این بوده است که: مهم ترین شالوده کهن الگویی این اثر چیست و ...