راه‌ها از دیرباز نقش مهمی در شکل‌گیری شهرها و شکوفایی تمدن‌ها داشته‌اند. شهر کرمانشاه در طول تاریخ به سبب اهمیت ارتباطی در قرون قبل از اسلام با عبور جادۀ شاهی و در قرون پس از اسلام با عبور شاهراه خراسان از آن، همواره مورد توجه بوده است. در دورۀ قاجار راه کاروان‌رو خراسان که با عنوان راه عتبات عالیات مطرح می‌شود، نقش مهمی در توسعه و رونق تجارت، صدور و ورود کالاهای خارجی، تعاملات دولت‌های عثمانی ...

  پدیده­ی عکاسی با اختلاف سه سال از اختراعش در اروپا هم‌زمان با حکومت قاجار وارد ایران (1842 م/1258 هـ. ق) شده و هم‌زمان با آن رشد کرده است. عکاسی در ابتدای اختراع در اروپا، جهت به‌کارگیری احتیاج به بستری مناسب داشته که به دلیل قرابتش به نقاشی از قواعد و ظرایف هنر نقاشی اروپایی بهره­مند گشته است. فرضیه مقاله براین است که این مدل تأثیرگذاری در ایران نیز تکرار شده و عکاسی دوره قاجار در نوع چیدمان...

به نظر می‌رسد موجودیت و بقای موسیقی در شهر به مثابه مصداقی از هنر شهری در گروی تعامل توأمان سه مؤلفه هنرمند، فضای عمومی و شهروندان به عنوان مخاطبان هدف است. به این معنا که بی‌توجهی و حذف یکی منجر به تغییر ماهیت کل خواهد شد و نه تنها تأثیرگذاری و کیفیت‌بخشی‌هایی همچون افزایش حس هویت و تعلق به شهر را که از حضور هنر در فضای شهری انتظار می‌رود محقق نخواهد کرد که گاه حتی به اغتشاشاتی نیز منجر می‌شود...

یکی از بناهای مهم معماری دوره اسلامی ایران، مدارس علوم دینی می باشند که با شکل گیری نظامیه ها در دوره سلجوقی آغاز و با فراز و نشیبهائی تا دوره قاجار نیز ادامه یافت که اوج توجه به احداث مسجد – مدرسه ها در اوایل دوره قاجار و تا زمان تأسیس مدرسه دارالفنون می باشد. تلفیق و ترکیب دو عملکرد مسجد و مدرسه باعث شکل گیری نوآوری ها و خلاقیت های فضایی در معماری اینگونه بناها گشت که حتی در مدارس باشکوه صفوی...

هدف این مقاله،بررسی عوامل رشد مدارس نوین کاشان و معرفی نهادهای آموزشی این شهر در یک‌ بستر تاریخی است.از این‌رو،ابتدا به شرح عوامل و اقشار اجتماعی مؤثر بر رشد مدارس نوین از جمله‌ روشنفکران،محصلان اعزامی به فرنگ،روحانیون متجدد،یهودیان این شهر،نایبیان،موقعیت جغرافیائی آن، وجود دو دستگی دیرینه میان اهالی،جریان مشروطیت و نو گرائی(تجدد)و بورژوازی کمپرادور(وابسته) پرداخته،آنگاه نهادهای آموزشی،مکتبخانه...

سیاست مستعمراتی انگلستان، درطول قرن نوزدهم، در هند چنین اقتضا می کرد با ایران از حیث موقعیت جغرافیایی و دست داشتن به معابر هندوستان ، ارتباط و دوستی برقرار کند.روابط سیاسی دیپلماتیک باایران از زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار پایه گذاری شد. و با تأسیس سفارتخانه دائمی انگلستان در ایران، از سال1857م/1273ه.ق، به اوج رسید که خود نشانگر رویکرد دو کشور به گسترش سطح مناسبات بوده است. سفرای انگلیس با استفاد...

کشور ایران در عصر قاجار، به علت ضعف در زمینه‌های مالی، اطلاعاتی و فناوری جهت انجام تحقیقات، اکتشافات و بهره‌برداری از منابع نفتی، چند سالی پس از فوران اولین چاه نفت در جهان، شاهد ورود کارشناسان خارجی، به منظور بهره‌برداری از این منبع سرشار بوده است. واگذاری امتیازهای نفتی، به عنوان نمره منفی برای شاهان قاجار در تاریخ معاصر ایران، ثبت گردیده است. با اعطای امتیازهای نفتی زیان‌هایی به عرصه اقتصادی...

محور اصلی این مقاله بر این نکته استوار است که محمد علی بیک، نقاشباشی شاه طهماسب دوم و نادرشاه علاوه بر اینکه از بازماندگان علی قلی بیک جبادار، نقاش فرنگی ساز دوره شاه عباس دوم، بلکه پدر محمد باقر، نقاش نامدار دوره زندیه و اوایل قاجاریه هم هست. نکته دیگر این مقاله اثبات این فرضیه است که محمدباقر هم پدر محمد حسن اصفهانی، نقاش زیرلاکی دوره قاجار است. سومین نکته که در این مقاله تائید شده اینست که م...

در دور? قاجاری، مصوران و چهره‌پردازانی پا به عرصه هنر ایران نهادند و شیو? خاصی را در خلق آثار هنری رقم زدند. در این دوره بنا به علاقه و پشتیبانی بعضی از سلاطین، تابلوهای نقاشی، کتاب های نفیس و قلمدان‌های ارزشمندی خلق شد که همه در نوع خود بی نظیر و ممتاز بودند. آثار هنری و تاریخی مربوط به این دوره را می‌توان از غنی ترین گنجینه ها، خصوصاً در زمینه تصویرگری و نقاشی دانست؛ زیرا با دقت و تأمل در آن‌...

رضاقلی خان هدایت از شخصیت­های برجستۀ فرهنگی، ادبی و سیاسی عصر قاجار است. او در دربار حسینعلی میرزا فرمانفرما، فرزند فتحعلی شاه قاجار و والی فارس، و پس از مهاجرت به تهران در دربار محمدشاه و ناصرالدین شاه جایگاه ویژه­ای داشت و محترم بود. هدایت به مدّت پنج دهه در مرکز تحوّلات سیاسی حضور داشت و به مناصبی چون سفارت (با فرمان امیرکبیر)، نظامت و مدیریت دارالفنون، معاونت وزارت علوم و مربی­گریِ مظفرالدین ش...