متن پیش رو، ترجمه مقاله ای است پیرامون برخی فنون و صنایع ادبی به کار رفته در قرآن. فنون و صنایع ادبی عموماً به دو دسته تقسیم می شوند. شگردهایی که به واسطه آرایش چشمگیر واژگان (موسوم به تمهیدات) معنا را پررنگ می کنند و شگردهایی که به واسطه به کارگیری واژگان در معنایی غیرمتعارف (موسوم به مجازها) معنا را تقویت می کنند. در پرتو این تمایز، می توان فصل و وصل بلاغی، مراعات نظیر، مراعات نظیر معکوس و اخت...

تطبیق و مقایسه آثار ادبی و زبانی یکی از حوزه های مهم تحقیقاتی محسوب می شود که به بررسی روابط ادبی ملّت های مختلف و میزان تأثیر و تأثّر میان آنها می پردازد. از آنجا که علوم بلاغت در فارسی، تحت تأثیر علوم بلاغت عربی است لازم است میان بلاغت فارسی و عربی مقایسه صورت گیرد تا معلوم شود که دو زبان چه تشابهات و اختلافاتی در زمینه ی علوم بلاغی دارند و تأثیرپذیری آنها از کلام الهی چگونه است. در این رساله...

بررسی برجسته ترین آثاری که به زبان فارسی در زمینه بلاغت(بیان و بدیع) تا دوره قاجاریه نوشته شده است، در جهت تبیین سیر تطوّرات مباحث بلاغی در ایران و سنجش میزان توانایی آن ها در تحلیل زیبایی شناختی شعر فارسی در دوره های مختلف سبکی، هدف این پایان نامه بوده است. روش تحقیق، روش کتابخانه ای است و بر بنیان شناسایی منابع، دسته بندی آن ها بر حسب میزان ارتباط با زمینه های مورد بحث، فیش برداری از آن ها، و...

مطایبات ادبی یکی از جلوه­های طنز در ادبیات کلاسیک است که به جهت فضای حاکم بر جامعه زمانه خود و مسدود شدن زمینه خلق طنزهای اجتماعی در کنار ژانر طنز به میدان ادبیات انتقادی پا نهاده و جایگاه ویژه­ای برای خود به دست آورده است. اگر بپذیریم که خلق یک طنز مستلزم برخورداری از ویژگی­های صوری و محتوایی در یک متن می­باشد، پس ناگزیر می­توان این ویژگی­ها را بر مطایبات نیز تعمیم داد. بررسی ساختار صوری مطایب...

در باب استعاره و صورت های گوناگون آن، در کتب بلاغت بحث ها و نکته ها آورده اند و از دیدگاههای مختلف استعاره را تقسیم بندی کرده اند. یکی از بحث انگیزترین مباحث، موضوع استعاره تمثیلیه است که گاهی با عنوان های استعاره مرکب و مجاز مرکّب بالکنایه نیز تعریف شده است. در بسیاری از این کتاب ها، این سه موضوع تحت عنوان یک تعریف آمده و شواهد مشترکی برای آن ذکر کرده اند؛ امّا با غور در این کتاب ها و با دقّت نظر...

این پژوهش گامی در جهت بازبینی، نقد و تبیین جایگاه حصرو قصر به عنوان یکی از فصول مهم فنّ معانی و از ابزارهای بلاغی کارآمد در تحلیل متون است. این مبحث که مربوط به سطوح درونی کلام و لایه های پنهان اندیشه گوینده است، از نخستین کتابهای معانی تا دوره معاصر مورد توجّه اهل بلاغت بوده و بخشی مفصّل و مجزّا را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر این ابزار بلاغی، مورد استفاده متنوع و مکرّر شعرا، نویسندگان و عرف...

آب شکن ها سازه هایی هستند که معمولاٌ در حفاظت دیواره خارجی قوس ها و طرح های اصلاح مسیر رودخانه، به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله مسائل مهم در طراحی آب شکن ها، پدیده آب شستگی موضعی دماغه آن ها است که به علت تنگ شدگی مقطع جریان و وجود گردابه های قوی به وجود می آید. در این تحقیق بررسی آزمایشگاهی تاثیر طول و زاویه قرارگیری آب شکن فرعی در بالادست آب شکن اصلی، در کاهش فرسایش در دماغه ...

بررسى تاریخى مفهوم اعجاز قرآن در تفاسیر بلاغى تا عصر حاضر است. نویسنده، نخست به اهمیّت اعجاز قرآن در عصر نزول پرداخته و سیر تاریخى بررسى اعجاز قرآن را از نگاه جاحظ، رمانى، خطابى، باقلانى، عبدالجبار معتزلى، جرجانى و زمخشرى مورد بررسى قرار داده است. در ادامه به اعجاز قرآن در پژوهش‌هاى معاصران روى آورده و آراء بزرگان عرب از جمله مصطفى صادق الرافعى، رشاد خلیفه، عبدالمتعال صعیدى، سیّد قطب، عبدالکریم خ...

سبک و بلاغت در مجموع به چگونگی و نحوۀ بیان و شگردهای ادبی گفته می­شود و تأملّ در آن واقعیت و جوهرة وجودی نویسنده را باز می­نمایاند. بررسی سبک در حیطه علم نوپدید سبک شناسی است؛ درسبک شناسی جدید به سبب تنوّع و گونه گونی آثار یا به سخن بهتر به سبب نویسندگان و شاعران بی­شمار، در هر اثری ویژگی‌های فردی و تأثیر و تأثّر این ویژگی‌ها را ملاک قرار می‌دهند و سرانجام به نتیجه­گیری دقیقی می­رسند. نیما بیشتر ب...

یکی از مهمترین پدیده های هیدرولیکی در جریان های متغیر سریع، پرش هیدرولیکی می باشد که در آن به فاصله کوتاهی، جریان از حالت فوق بحرانی به زیر بحرانی تغییر می نماید. اکثر پژوهشگران در تحقیقات خود سعی بر این دارند، با تغییر ساختگاه پرش شرایط را برای بیشترین میزان استهلاک انرژی پرش فراهم آورند. هدف از این پژوهش، مطالعه آزمایشگاهی پرش هیدرولیکی بر بسترهای صاف و زبر در مجاری مستقیم و تنگ شونده می باشد...