بسیاری از نویسندگان اروپایی در سده های اخیر به بازنویسی اسطوره ها پرداخته اند. مبانی نظری اسطوره شناسی در انسان شناسی، دیرینه شناسی، ادبیات و هنر در سد? بیستم، از اهمیت بیشتری برخوردار شد بویژه، بازخوانی اسطوره در نظریات مختلف، آغازی دوباره یافت. در این مقاله، نظریه های متفاوت در باب اسطوره معرفی شده، از جمله نظرات یونگ که به عنوان مبنای نظری تحلیل ما از نمایشنام? چهر? اُرفه نوشت? اُلیویه پی، نما...

منظومۀ بانوگشسب­نامه، ریشه در ناخودآگاه جمعی ملّت ایران دارد. این اثر را می­توان از دیدگاه­های مختلف مورد بررسی قرار داد. یکی از این دیدگاه­ها، دیدگاه روان شناسی تحلیلی یونگ است که از موضوعات عمده در نقد ادبی بشمار می­رود. این پژوهش درصدد است تا دو عنصر آنیما و آنیموس را در روان شخصیّت­های منظومه مورد تحلیل قرار دهد. این دو عامل، ﺗﺄثیری شگرف در ایجاد حوادث و روی دادهای داستان دارد و زمینه­های کشم...

نقد کهن­الگویی که مبتنی بر نقد روان­شناختی است، یکی از رویکردهای اصلی نقد ادبی معاصر به شمار می­رود که به کشف ماهیت و ویژگی اسطوره و کهن­الگوها و نقش آن‌ها در ادبیات می­پردازد.  هدف از این پژوهش بررسی رمان­های جبرا ابراهیم جبرا براساس دیدگاه نقد کهن الگویی و ظهور بعد ناخودآگاه جمعی و اسطوره در آثار این نویسنده است. فرضیه پژوهش براین مدعا است که این نویسنده در آثار خود به سطح ناخودآگاه جمعی ذهن...

آنیما و آنیموس دو کهن الگوی بسیار مشهور در ادبیات فارسی هستند که ابتدا توسط روان شناسانی چون یونگ مطرح شدند. این تصویر بارها توسط پژوهشگران در اشعار شاعران مختلف نمود یافته است. کهن الگوی آنیما نیم? زنانه در وجود مردان و آنیموس نیم? مردانه در وجود زنان است. این کهن الگو تحت تأثیر حضور مادر و پدر در وجود هر شخص شکل می گیرد و تحت شرایط اجتماع و زندگی هر شخص می تواند دچار تغییر و تحول شود. یگانگی ...

نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر، رونق و روایی یافته است. شاهنامه نیز با زیر ساخت اساطیری ویژه ی خود روایت گر داستان  ها و شخصیت هایی است که از ریشه و پیشینه ی ژرف اسطوره ای برخوردارند. این اثر  از جمله آثاری است که در آن کهن الگوهای  (آرکه تایپ ) یونگ نمودی برجسته یافته است. کهن الگو به نشانه ها و نمادهای یکسان در فرهنگ ...

چکیده ندارد.

از جذّاب ترین رساله های رمزی سهروردی «قصّه الغربه الغربیّه» است. در این داستان، شیخ اشراق دیدار انسان نورانی با جفت آسمانی اش را به گونه ی تجربه ای رویاگونه و در قالب سفری درونی تصویر می کند. کهن الگوها نقش ویژه ای در پیشبرد این داستان و به تصویر کشیدن وقایع دارند. این پژوهش با تکیه بر شیوه ی نقد کهن الگویی یونگی انجام شده است و در آن، انواع موقعیت ها و شخصیّت های کهن نمونه ای نشان داده و بررسی می ...

کهن الگوها انگاره­هایی یکسان و مشترک در ذهن و ضمیر ناخودآگاه افراد بشر هستند که در هر عصری به شکل باورهای رایج آن دوره خود را نشان می­دهند و بازشناسی تحولات و دگرگونی­های آنها می­تواند شناخت ما را در مورد جریان­های عمیق فرهنگی، اخلاقی و مذهبی در دوره­های تاریخی افزایش دهد. یونگ در آثار خود از کهن الگوهای متعددی نام می­برد و هر یک از آنها را به تنهایی و در پیوند کلی با هم در شمار پرمعناترین تجلی...

     یونـگ در مکتـب روان شناسی خود،  محتوا و درون مایه ناخودآگاه جمعی  را کهـنالگـو می داند . عشق یکی ازبرجسته ترین کهن الگوهای  روان بشر  است که از دیرباز، ذهن انسان را به خود مشغول ساخته است، اساطیر و متون ادب فارسی ، عرصـۀ وسـیعی از جلـوههـای کهن الگو ی عشق به شمارمیآیند؛ نمایشنامه سلطان مار اثر بهرام بیضایی که  یک اثر اسطوره ای و عاشقانه  است، داستان  عشق  خانم نگار و سلطان مار را  روایت می...

       مطالعة آثار داستان‌نویسان برجستة معاصر نشان می‌دهد که این نویسندگان در آفرینش آثار خویش از ادبیات کهن فارسی تأثیرات فراوان پذیرفته‌اند.از آن جمله نادر ابراهیمی است که با ادبیات کهن فارسی به خوبی آشناست و بر بهره‌مندی از آن در غنی ساختن آفرینش‌های ادبی تأکید دارد و البته ردّپایِ این اندیشه وآشنایی او با ادب کهن در آثار وی بویژه آتش بدون دود آشکار است. آتش بدون دود، رمان‌ هفت جلدیِ نادر ابراه...