علمای علم اصول در جهان اسلام و شلایرماخر در جهان غرب هر دو یک هدف هرمنوتیکی را دنبال می کنند و آن رسیدن به نیت مؤلف است. شلایرماخر این هدف را با ارائۀ دو تفسیر دستوری و فنی از متن پی می گیرد و به تبیین این دو تفسیر می پردازد. اما علمای علم اصول با مطرح کردن دلالت تصوری و دلالت تصدیقی، برای دستیابی به مدلول تصدیقی (که همان نیت مؤلف است) به سلسله ای از قواعد ادبی، عقلایی و عرفی توجه کرده اند که ب...

ائمه معصومین«علیهم السلام» پیوند نا گسستنی با قرآن دارند و تنها مفسرین آگاه به همه معانی قرآن بعد از پیامبر اکرم(ص) هستند . از این روگفتارهای قرآنی ایشان از منابع مهم علم تفسیر به شمار می رود. امام موسی کاظم(ع)در طول 35سال امامت ، با وجود همه محدودیت ها به نشر تعالیم اسلام پرداختند.در کتب مهم حدیثی و تفاسیر روایی حدود دویست و هفتاد گفتار قرآنی از ایشان نقل شده است. بررسی های انجام شده در این پ...

آیه ی ذر از جمله آیات مشکل قرآن کریم است که نظریات مختلف تفسیری ارائه شده از سوی مفسران که گاه متضاد و مخالف با هم اند گویای این مطلب است. در میان مفسران ملاصدرا با پذیرش وجود عالم ذر به تفسیر و تبیین این عالم بر اساس دیدگاه های فلسفی خویش پرداخته و در آثار مختلف خود و به مناسبت مباحث فلسفی و حدیثی، عالم ذر را مورد اشاره قرار داده است. در این مقاله نویسنده تلاش کرده است با مراجعه به کتب فلسفی و...

یکی از شاخه های علم تفسیر علم لغت و مترادفات آن می باشد، بنابراین هر مفسر فقیه، ادیب و یا متکلمی برای رسیدن به معنای صحیح نیازمند به شناخت مفردات میباشد، و از مفسرینی که به این مسأله اهتمام ورزیده اند، طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان میباشد. ایشان در تفسیرش برای بعضی از واژگان مربوط به آیات، مترادف و متناقضشان را برای رسیدن به فهم بهتر آن آیات آورده اند. و ما در این پایان نامه برای بررسی این مفردا...

با توجه به جایگاه ویژه اسباب النزول در تفسیر مجمع البیان، توجه این پژوهش به بخش النزول این تفسیر گرانقدر معطوف شده است. بدین صورت که روایات اسباب النزول سوره های اعراف تا نحل از تفسیر مجمع البیان انتخاب و با روایات اسباب النّزول همین آیات از تفاسیر مختلف شیعه و اهل سنت مقایسه و سپس با توجه به ملاک هایی مشخص، روایات صحیح و سازگار با ظاهر و سیاق آیات و روایات و عقل و ... انتخاب شده است. در این ر...

چکیده با توجه به جایگاه ویژه اسباب النزول در تفسیر مجمع البیان، توجه این پژوهش به بخش النزول این تفسیر گرانقدر معطوف شده است. بدین صورت که روایات اسباب النزول سوره بقره از تفسیر مجمع البیان انتخاب و با روایات اسباب النّزول همین آیات از تفاسیر مختلف شیعه و اهل سنت مقایسه و سپس با توجه به ملاک هایی مشخص، روایات صحیح و سازگار با ظاهر و سیاق آیات و روایات و عقل و ... انتخاب شده است. در این راستا ...

چکیده یکی از مباحث مهم و اساسی «توحید و خداشناسی» مبحث صفات خداوند است. وجود آیات فراوان مربوط به صفات الهی و کیفیّت طرح آنها از سوی قرآن، امری است که از دیرباز ذهن متکلّمان و مفسّران این کتاب آسمانی را به خود مشغول ساخته است. به­ویژه آیاتی که به ظاهر برای خداوند، صفات و خصوصیّاتی، همانند صفات مخلوقات و ممکنات نسبت می­دهد. که بیانگر داشتن دست، وجه، ید، عین و ساق خداوند است. مفسّران عمدتاً این قبیل آی...

ابوالقاسم علی بن الحسین بن موسی مشهور به سید مرتضی و ملقب به علم الهدی و ذوالثمانیین ، از بزرگان علمای شیعه امامیه است . سید مرتضی ، متولد 355 و متوفی 436 هـ . ق ، برادر سید رضی ( ره ) گرد آورنده نهج البلاغه است . نسب شریف وی از سوی پدر به امام موسی بن جعفر (ع) و از سوی مادر به امام علی بن الحسین می رسد . وی در ادب ، فقه ، اصول فقه ، کلام ، تفسیر ، حدیث و رجال و سایر علوم عصر خود ، سر آمد زمان ...

گزارش بارزترین ویژگى‌هاى تفسیر "المیزان" اثر علامه طباطبایى است. نویسنده، درباره ده ویژگى زیر - مهم‌ترین ویژگى‌هاى این تفسیر - توضیحاتى ارائه کرده است که عبارتند از: 1 - تکیه بر غناى قرآن در تفسیر آیات، 2 - نگرشى ناب به قرآن به دور از پیش‌داورى‌هاى علمى، فلسفى، عرفانى و...، 3 - توجه به ارتباط مفهومى میان آیات یک سوره و معنى‌دار بودن همایش آنها، 4 - نگرش موضوعى به تفسیر آیات در زمینه‌هاى لازم، 5...

این رساله مشتمل بر سه فصل است .در فصل اول تفسیر در اصطلاح صاحبان علوم و فنون مختلفه، معنای لغوی و اصطلاحی تفسیر، شرافت علم تفسیر نسبت به سایر علوم، فرق بین تفسیر و تاویل و نظر علامه طباطبائی در مورد معنای تاویل توضیح داده شده است .در فصل دوم به قابل فهم بودن قرآن، اختلاف صحابه در فهم قرآن، علل و عواملی که موجب اختلاف صحابه در فهم قرآن شده است و پیامبر (ص) نخستین مف قرآن اشاره شده است .فصل سوم م...