سهروردی و مولانا عشق را به حقیقی ومجازی تقسیم می کنند و از سوی دیگر متفکرانی از شرق تا غرب نیز عشق را به عشق اروتیک، فیلیایی وآگاپه ‍ای تقسیم می کنند. در نظریات سهروردی و مولانا در باب عشق الهی به به دیدگاههای مشترک فراوانی برمی خوریم؛ از جمله اینکه هردوی آنها عشق را دارای مراتب متعددی می دانند که بالاترین مرتبه عشق متعلق به حق تعالی است. هردو متفکر معرفت را پایه واساس عشق و عقل را موجودی متعال...

این رساله دارای مقدمه ، یک مدخل و شش فصل است. در مقدمه ، ضمن بیان شرح حال ملا عبدالرزاق لاهیجی مقام علمی و آثار او معرفی شده است. مدخل این رساله با عنوان ( فلسفه و کلام از دیدگاه حکنم لاهیجی ) درباره تعریف موضوع ، فایده و مرتبه علم کلام و نیز درباره تبویت علم کلام بحث کرده و حاوی نکات دقیقی است . عنوان فصل اول ( امور عامه) است. در این فصل پس از اصالت وجود یا ماهیت ، وحدت و کثرت وجود ، حدوث و قد...

مقالۀ حاضر به ابعاد محتوایی و ساختاریِ توسعه و تعالی نظر و عمل انسان از مجرایِ بسط ارزش‌های مدنی در جامعه توجه دارد. تحلیل و تبیین این موضوع در این مقاله، بر پایۀ قرائت حکمت متعالیه از منظومۀ حکمت و معرفت اسلامی استوار است. در آغاز، پس از تبیین ماهیت حیات اجتماعی، به این مسئلۀ اساسی عطف نظر شده که ارزش‌های بنیادین هدایتگر حیات مدنی و توسعه و تعالی انسان در ساحت عمومی را تحت چگونه ساختاری می‌ت...

هرچه را که نتوان انداز ه گیری کرد، نمی‌توان کنترل کرد و هر چه را که نتوان کنترل کرد، مدیریت آن امکان‌پذیر نخواهد بود؛ بنابراین موضوع اصلی در تمام تجزیه‌وتحلیل‌های سازمانی، عملکرد است و بهبود آن مستلزم انداز ه گیری است و ازاین‌رو یک سازمان بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل‌تصور نیست. یکی از مهم‌ترین ابزارها جهت اندازه‌گیری عملکرد، کارت ارزیابی متوازن (BSC) است. بر همین اساس تدوین مدلی جهت ارزیابی ع...

عواطف و احساسات مثبت، اصلی ترین رهبرانی هستند که نوع بشر، ادامۀ حیات خود را تا حدود زیادی، وامدار قدرت این عوامل در تعاملات انسانی است. نیروهایی همچون ایمان و تقوای الهی، امید به خداوند، عفو و گذشت، همدلی و همراهی، رابطه صمیمانه با دیگران از نمونه های این عواطف هستند. داستان حضرت یوسف(ع) در قرآن کریم به خاطر نمود زیبای این عواطف در برخوردهای یک انسان کامل، به «احسن القصص»، معرّفی شده است و به دل...

علم تفصیلی خدای تعالی به جهان هستی، یکی از مسائل فلسفی است که با بحث ها و چالش های بسیاری رو برو بوده است. در این میان، اندیشمندان اسلامی به تبیین این مسئله پرداخته، تلاش کردند تا بر چالش های مطرح شده نیز فائق آیند؛ در یکی از این  بحث ها سازگاری مفاهیم به کار رفته در آموزه «خدای دگرگون ناپذیر، عالم به غیر است» مورد بررسی قرار می گیرد. یک راه برای نشان دادن توفیق یا عدم توفیق هر یک از این اندیشم...

محبت مقامی الهی است. حق تعالی خود را به محبت وصف نموده و به صفت « ودود »خوانده است.این از آن روست که او ابتدا به خود محبت ورزید، آنگاه دوست داشت که خود را در غیر مشاهدهکند، پس عالم را به صورت جمال خویش آفرید. به عالم نظر کرد و به آن محبت ورزید. پسخدای تعالی عالم را تنها به صورت خود آفریده است و عالم تماماً زیباست و خدای سبحان هم، بهزیبایی و جمال محبت می ورزد. اگر عشق و محبت وجود نداشت، پروردگار ...

برخلاف ارسطو که اصل پایه در دستگاه فلسفی خود را «تمایز مابعدالطبیعی میان ماده و صورت» قرار داده بود تا به تمایز میان محسوس و نامحسوس و به محرک نامتحرک برسد که فاعل طبیعی است، ابن‌سینا «تمایز مابعدالطبیعی میان وجود و ماهیت» را برگزید تا به تمایز میان واجب و ممکن برسد و فاعل الهی یعنی «علت فاعلی ایجادی» و وجود محض را، که خدای تعالی است ثابت کند. اما ملاصدرا اصل پایه در دستگاه فلسفی خود را «تقدم و...

چکیده نظریۀ «انگیزه‎های انسانی» مازلو یکی از شناخته‎شده‎ترین و تأثیرگذارترین نظریات روان‌شناسی از زمان پیدایش آن بوده ‎است. در این نظریه، نیازهای اساسی انسان به ترتیب اهمیت در قالب یک هرم گنجانده شده‎است و بر اساس آن، نخست می‎بایست نیازهای اولیه‎ای همچون نیازهای فیزیولوژیک، نیاز ایمنی و ... برآورده شوند تا بتوان به بالاترین سطح نیازها یعنی نیاز خودشکوفایی و تعالی متوجه گردید. به این ترتیب، یک ن...

هارتشون در تبیین رابطة فعال و دو سویۀ خدا با جهان از ایدۀ تعالی و تنزه خداوند دست می­کشد و با ایجاد تحولاتی در باب اوصاف الهی از جمله علم مطلق می­کوشد تا مبانی الهیاتی جدیدی را برای ارتباط خداوند با جهان فراهم آورد. ملاصدرا نیز تفسیر خاصی از رابطة دو سویة خدا و جهان به دست می­دهد؛ تفسیری که در آن تعالی خدا به همراه حضور وجودی در جهان حفظ شده است و حلول از هر دو سوی (= حلول خدا در جهان و حلول جه...