ایمان به عنوان گوهر شریعت الهی و اساس بندگی خدای متعال مسائل تفسیری و کلامی فراوانی را نزد دانشمندان برانگیخته است. اشتداد پذیری ایمان از مهمترین مسائل است و پاسخ به آن در گرو تحلیل ماهیت ایمان و نسبت آن با اسلام است. این مقاله با بیان اینکه دو مفهوم ایمان و اسلام در روی آورد قرآنی نه مساوق و نه مترادف بلکه دو امر متمایز اما مرتبطند و اینکه ایمان هویتی مؤلّف از تصدیق قلبی، اقرار زبانی و عمل است،...

با گذر از دورانی که اصل عدم مسؤولیت ادارات عمومی مورد تصدیق قرار گرفته‌بود، این نکته بایستی مورد توجه قرار می‌گرفت که کدام نوع از اعمال انجام گرفته توسط اداره قادر بوده تا به‌عنوان یک عمل زیانبار در نظر گرفته شده و منافع متفاوتی که با ورود زیان درگیر می‌باشند را با هم سازش دهد و همچنین بتواند روابط میان اداره و مأمورانش را نیز تنظیم نماید. در همین راستا بود که رویه‌ی قضایی معیارهایی را در خصوص ...

یکی از مباحث معرفت شناسی اخلاق، شناخت گرایی و ناشناخت گرایی اخلاقی است. اکثر محققین، تفسیری ناشناخت گرایانه از نظریه محقق اصفهانی، ارائه کرده اند. این مقاله در صدد است با تبیین اصطلاحات به کار رفته در این نظریه، شناخت گرایی اخلاقی را به اثبات برساند. محقق اصفهانی از یقینیات، بدیهیات و از مشهورات به معنای اخص، مشهورات غیرضروری را قصد می کند و جمله های اخلاقی را نظری می داند. ایشان معتقد است جمله...

ایمان به عنوان گوهر شریعت الهی و اساس بندگی خدای متعال مسائل تفسیری و کلامی فراوانی را نزد دانشمندان برانگیخته است. اشتداد پذیری ایمان از مهمترین مسائل است و پاسخ به آن در گرو تحلیل ماهیت ایمان و نسبت آن با اسلام است. این مقاله با بیان اینکه دو مفهوم ایمان و اسلام در روی آورد قرآنی نه مساوق و نه مترادف بلکه دو امر متمایز اما مرتبطند و اینکه ایمان هویتی مؤلّف از تصدیق قلبی، اقرار زبانی و عمل است،...

بررسی دیدگاههای ابن سینا و اسپینوزا در مورد صفات خدا در این پایان نامه مد نظر است که بعد از تبیین این دیدگاهها به مقایسه پرداخته می شود تا نقاط اشتراک و اختلاف این دو فیلسوف مشخص شود.. ابتدا فصلی به بحث درباره خدا در مقام تصور و تصدیق و لوازم دیدگاههای دو فیلسوف در مورد خدا اختصاص داده شده است. در این فصل دو فیلسوف هر یک با علت دانستن یا ندانستن خدا برای خود و اطلاق یا عدم اطلاق جوهر بر خدا در ...

در این مقاله دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی در باب مدلول معجزات بر اساس روش‌شناسی خاص او بررسی می‌شود. عبدالجبار طریق مشهور متکلمان در دلالت معجزه بر صدق ادعای پیامبر، یعنی تمسک به حکمت الاهی را پیش گرفته، اما طرح این دلالت در قالب دلالت وضعی و پرداختن نظریه‌ای به نام «مواضعه» کار وی را از سایرین متمایز نموده است. این تلاش وی در جهت نشان دادن معقولیت معجزه بسیار کارآمد به نظر می‌رسد. هم‌چنین وی ب...

یکی از مباحث معرفت‌شناسی اخلاق، شناخت‌گرایی و ناشناخت‌گرایی اخلاقی است. اکثر محققین، تفسیری ناشناخت‌گرایانه از نظریه محقق اصفهانی، ارائه کرده‌اند. این مقاله در صدد است با تبیین اصطلاحات به کار رفته در این نظریه، شناخت‌گرایی اخلاقی را به اثبات برساند. محقق اصفهانی از یقینیات، بدیهیات و از مشهورات به معنای اخص، مشهورات غیرضروری را قصد می‌کند و جمله‌های اخلاقی را نظری می‌داند. ایشان معتقد است جمله...

در این مقاله می کوشیم نشان دهیم دین حقیقی از نظر کانت همان اخلاق برخاسته از عقل عملی محض است  که از حیث منشأ و محتوا متفاوت با دین وحیانی است. نقش و شأن وجودی خدا و صفات آن نیز در این دو متفاوت است. قانون اخلاقی تعیّن بخش اراده و صادر از عقل عملی است. متعلق قانون اخلاقی به حکم عقل عملی محض خیر اعلی است و شرط تحقق آن فرض وجود خدای برخوردار از صفات متناسب با نیاز اخلاقی است. دین تصدیق به همه تکالی...

ملّاصدرا در تحلیل ایمان به گزارش و تفکیک مفهومی تعریف‌های گذشتگان می‌پردازد. از نظر او علم یا تصدیق یقینی مفهومی محوری در ایمان است. او جایگاه مفاهیم دیگری چون اقرار زبانی، احوال، و اعمال را در مفهوم ایمان بررسی می‌کند و آن‌ها را به مفهوم علم پیوند می‌زند. پس از این تلفیق، وی از مفاهیم فلسفی، عرفانی، و قرآنی همچون توحید، حکمت، نور، و عقل یاری می‌جوید تا فرادیدگاه خود در مسئله ایمان را به تصویر ک...

التزامات هستی‌شناختی منطق استاندارد، مشکلاتی در تحلیل گزاره‌های داستانی که حاوی هویّات خیالی و فاقد مدلول هستند، ایجاد می‌کند. با این حال وضعیت منطقی این گزاره‌ها به عنوان بخشی از زبان طبیعی، حائز اهمیت است و نمی‌توان از این مسئله چشم‌پوشی کرد که در زبان طبیعی، به هویات داستانی ارجاع داده می‌شود و گزاره‌های راجع به این هویّات، تصدیق یا تکذیب می‌شوند. در این مقاله سعی داریم با استفاده از چارچوب مف...