از آنجا که نسخه های خطی بازگو کننده  گذشتۀ   فرهنگ و زبان هر ملتی است، شناساندن و معرفی  نسخه­های خطی، ورق زدن برگ زرینی از زبان و فرهنگ و تمدن یک ملت است. از جمله این گنجینه­ها، نسخه با­ ارزش رقعات میرزا امان­الله حسینی متخلص به «امانی»است که  نمونه اعلای انشای گذشتگان و دارای محتوای علمی، تاریخی، اجتماعی و تربیتی است. این تحقیق پس از تصحیح نسخه خطی امان­الله و مقابلۀ آن با دو نسخه آستان قدس ر...

مرکز چاپ و انتشارات وزارت امورخارجه فهرست نسخه های خطی عربی و فارسی کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه را منتشر کرده که فهرست نویسی این کار، بر عهده خانم اکرم مسعودی بوده است. مقاله حاضر در مقدمه، نکاتی را برای فهرست نگاران یادآوری کرده و در ادامه به بررسی این اثر در دو بخش عربی و فارسی پرداخته است.

هدف: احیای متون فارسی و دست نوشته های موجود در گنجینة نسخه های خطی کتابخانه ها، بحث تازه ای نیست و برخی از دانشمندان برجسته، در این زمینه خدمات شایانی ارائه داده اند، لکن فهرست های رایج، وافی به مقصود طالبان آثار نیست و این کار را باید جهتی نو بخشید و از شیوه های جدید و صحیح پیروی کرد. روش: در راستای روش های احیا و حفظ متون فارسی در تمام مراحل آن از جمله کتابت، مقابله، تصحیح، ترجمه، تدریس، ته...

دیوان منوچهری دامغانی تاکنون چندین بار به طبع رسیده است که از جدیدترین آن‌ها می­توان چاپِ برات زنجانی را نام برد. مصحّح در مقدمۀ دیوان تصریح کرده که چاپ پیشینِ دیوان منوچهری (از دبیرسیاقی) «به روش علمی تصحیح نشده است»؛ لذا ایشان دیوان یادشده را از روی هفت نسخۀ خطّی تصحیح کرده­اند و علاوه بر تصحیح، به معنی لغات و شرح ابیات نیز پرداخته­اند. از آنجایی­که در تصحیح و شرح برخی از ابیاتِ این چاپ، لغزش­ها و...

در مجموعه ی میراث مکتوب ایران، نسخه های خطی از جایگاه ویژه ای برخوردارند. بخش اعظم تحول اندیشه ای پیشینیان ما از طریق این نسخه ها به دست ما رسیده است. بنابراین روز به روز بر ضرورت تصحیح وچاپ این منابع افزوده می شود؛ چرا که معرفی این آثار می تواند ما را نسبت به سیر تحول شعرفارسی در دوره های مختلف آگاه کندو به تییین درست تر سبک های شعر فارسی رهنمون شود. با توجه به این ضرورت ها، نگارنده در این رس...

چکیده میرزا معزّالدین محمد موسوی خان فطرت فرزند میرزا فخرا و نواد? دختری یکی از علمای بزرگ مشهد به نام «محمد زمان مشهدی » است که در سال 1050 هـ . ق در مشهد به دنیا آمد.در جوانی به اصفهان رفت و پس از تحصیلات دینی و ادبی به هند مهاجرت کرد.در آنجا مورد توجه اورنگ زیب، پادشاه هند قرار گرفت و هم داماد او شد. او در هند به مناصب بلند دیوانی رسید و در سال 1101هـ در همانجا از دنیا رفت. اشعار به جامانده...

یکی از راههای پی بردن به وضعیت فرهنگی جامعه و آگاهی از گذشته علمی آن، احیاء دست نوشته های خطّی دانشمندان بزرگ گذشته آن است. علی رغم نیاز جامعه به یادگیری و انتشار این کارها، شماره زیادی از آنها – از جمله صفوه التّفاسیر سیّد عبدالله فرزند محمّد رضا شبّر- نیاز به تصحیح و احیاء دارند. علامه شبّر یکی از دانشمندان شیعی قرن سیزدهم است که در علم تفسیر و حدیث از شهرت بالایی برخوردار است و تألیفات او بیش از ...

فتحعلی خان متخلص به «صبا» و ملقب به ملک الشعراء، وی در اصل از مردم آذربایجان و از خاندان امرای دنبلی است و سلسله نسب او چنین است: فتحعلی بن آقامحمد بن امیرفاضل بیک بن امیر شریف بیک بن امیر غیاث بیک... که به سی و یک پشت به یحیی بن خالد برمکی می-رسد. تاریخ تولد صبا را 1179 هجری قمری یا 1180 نوشته اند. از آثار او می توان به شهنشاه نامه، خداوندنامه، عبرت نامه، گلشن صبا و دیوان اشعار اشاره کرد. مو...

دربارۀ جزئیّات سوانح عمر خاقانی و روابط او با دربارها و حاکمان روزگارش، تحقیقات کاملی صورت نگرفته و سیمای برخی از ممدوحان او در هاله ای از ابهام قرار دارد. بی شکّ بدون شناخت بایستۀ موقعیّت زمانی و اشارات تاریخی سروده های این شاعر بزرگ قرن ششم و شناخت هویّت ممدوحان وی، نمی توان درک دقیقی از بسیاری از ابیات و سروده های او داشت و حتّی به تصحیح علمی و دقیق سروده هایش نائل آمد. یکی از قصاید مشهور خاقانی،...

چکیده تعالی فرهنگی هر جامعه، در گرو شناخت صحیح دستاوردهای گوناگون و آثار فرهنگی و میراث های مادی و معنوی پیشینیان و برقراری ارتباط آگاهانه با آن آثار است. منظومه های حماسی دینی جایگاه ارزنده ای به عنوان گنجینه های مذهبی، دینی و اجتماعی از دیرباز در آثار ادبی ما داشته اند. شأن والای این قبیل حماسه ها در روحیه دینی و دین پروری ملت مسلمان و شیعی ما همواره در طول ازمنه بر کسی پوشیده نیست. پس با...