در این مقاله تلاش شده است تا اشیای فولادی دوره قاجار بر اساس نوع تزیینات، در گروه های مجزا از دیدگاه موضوعی مورد توجه قرار گیرند. همچنین، تزیین گری ها و نقش اندازی های ویژه ای تفکیک شوند که مختص تزییناتی اقلام فولادی این عصر بوده است. خوانش دوباره اشیاء و اقلام فولادی بر اساس طبقه بندی های انجام گرفته در متن، این امکان را فراهم می آورد تا به موضوع های آرایه ها و ارتباطات میان کاربرد اشیاء و تزی...

بنای با شکوه گنبد سلطانیه در زمان سلطان محمد اولجایتو (713-703ه ق) بنیان نهاده شد که با انواع تزیینات نفیس، مجموعه ای ارزشمند از هنرهای دوره ی ایلخانی است. از ویژگی های این بنا اجرای تزیینات در لایه های مختلف بر روی سطوح داخلی است که تزیینات گچ بریِ با واسطه ی پارچه موسوم به "پته" یکی از این تزیینات به شمار می رود. هدف کلی تعیین شده در این پژوهش، فن شناسی و آسیب شناسی این نوع تزیین می باشد که می...

تدوین اصول و مبانی طراحی سنتی نیازمند بررسی های تطبیقی و تجزیه و تحلیل نقوش و ترکیب بندی آنهاست. در این پروژه سقف تالار مرکزی چهلستون به عنوان یک منبع دست اول از شیوه طراحی سنتی به شیوه صفوی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و سعی شده تا با آنالیز طرحها و بررسی نسبت ترکیب بندی در نقوش ختایی و اسلیمی با کادر ها به اصول تدوین شده در آنها برسد. برای این منظور به روش تاریخی - همبستگی و با استفاده از م...

مسئله هویت از موضوعات بحث برانگیز علوم مختلف به خصوص در رشته های علوم سیاسی، روانشناسی، جامعه شناسی و معماری به شمار می آید. از اینرو در مورد هویت تعاریف و تحقیقات بسیاری در علوم مختلف صورت گرفته است. در حوزه معماری کشورمان نیز در حدود یک دهه مسئله هویت مطرح و مورد توجه قرار گرفته است. در این رساله ابتدا سوالی مطرح می شود که هویت به صورت عام و هویت فرهنگی به صورت خاص چیست؟ مولفه ها و لایه های ف...

ترجمان احساس عاشقانه شعر خسرو و شیرین نظامی را می توان بار دیگر در تزیینات داخلی تالار موسیقی کاخ عالی قاپو مشاهده کرد .بر این اساس سئوال اصلی چنین مطرح می شود که آیا هنر های سنتی را می توان ترجمۀ یکدیگر قلمداد کرد؟ هدف اصلی مقاله حاضر نمایان ساختن میزان انطباق بنیان مشترک ادبیات منظوم و هنرهای سنتی بر یکدیگر است. فرض بر این است که هردو اثر ترجمان یکدیگرند به ویژه مشابهت آن ها در نمایش وحدت. ای...

به تعبیر قرآن، زیبایی طرح، رنگ و نقوش، تجلی حُسن است که ریشه اصیل آن از عالم دیگری بر دل هنرمند پرتو می افکند و همواره او را به سوی نقش های انتزاعی که در آنها سرمشق طبیعی اولیه، غالبا ناپیدا و ناشناخته است، سوق می دهد. این گونه وحدت در کثرت، مظهر توحید الهی ست که به همه آثار هنری عالم اسلامی، مُهر معنویت زده است. هنرمند تذهیب کار با چنین دیدگاه توحیدی، نقش و رنگ را از مبدا الهام و عالم ملکوت (عال...

نقوش به‌کار رفته در تزیینات معماری ایرانی از جمله مباحث مطالعاتی مورد توجه هنرمندان آثار تاریخی در ایران بوده است. نقوش به کار­رفته در قره­کلیسا، کلیسای سنت‌استپانوس، با الهام و تأثیر از نقوش معماری آیین­ مهری ایران باستان می‌باشد. در این پژوهش، به تجزیه و تحلیل نقش‌مایه‌های خورشید، چلیپا، نیلوفر و درخت سرو در تزیینات معماری کلیسای ارامنه و هنر ایران پرداخته شده است. روش پژوهش حاضر، توصیفی- تحل...

از عوامل مؤثر در شکوه و زیبایی معماری ایران، به‌ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایش بناها می‌توان اشاره کرد. در این میان، مسجدـ مدرسۀ آقابزرگ و مسجدـ مدرسۀ امام خمینی از شاهکارهای معماری دورۀ قاجار در شهر کاشان، از لحاظ تزیینات و به‌خصوص نقوش کاشی‌کاری حائز اهمیت هستند. بررسی و مطالعه در نقوش کاشی‌کاری این دو بنا می‌تواند باعث بازشناسی هویت فرهنگی این دو بنا شود. با توجه به خلأ نسبی علمی ـ ت...

می توان دوره سلجوقی را یکی از مهم ترین دور هها در تاریخ ایران بعد از ظهور اسلام دانست که هنر و فرهنگ در یک روندصعودی به جایگاه والاتری دست یافت. در این دوره، اصفهان پایتخت شد و دورانی جدید را در هنر و معماری خود سپری ساخت.یکی از مهم ترین مواردی که در معماری آن مقطع، نمود بیشتری یافت، مناره بود. احداث مناره در ایران ب هعنوان راهنما و هدایتمعنوی و مادی، از دوران پیش از اسلام، آغاز و در عصر سلجوقی...