واژگان چندمعنایی به دلیل دشواری و اهمّیت در گزینش معنی، می­تواند به عنوان یکی از ملاک­های بررسی قوّت و ضعف یک ترجمه لحاظ ­شود. همانگونه که این دسته ازکلمات در تفسیر آیات مرتبط با خود، برداشت های مختلفی را پدید آورده­ ، وجود آن­ها در ترجمه­های قرآنی نیز احتمال شکل­گیری ترجمه­های یکسان را کاهش داده است. نوشتار حاضر که به طور مشخّص، واژه «روح» را از میان واژگان چندمعنایی برگزیده است، ضمن واکاوی معنای...

تاکنون ترجمه های زیادی از قرآن کریم به زبان فارسی نگاشته شده است که هیچ یک بی اشکال نبوده اند. یکی از این ترجمه ها از آن دانشمندی معروف در شبه قاره هند به نام شاه ولی الله محدث دهلوی است که از حدود دو قرن و نیم قبل برجای مانده است. این ترجمه با همه زیبایی هایش دارای اشکالاتی اساسی بویژه از جنبه ادبی نیز می باشد. برخی از مهمترین این اشکالات که در این مقاله بعنوان لغزش از آنها یاد شده است عبارتن...

مفعولٌ­ به از عناصر نحوی به ظاهر سهل، اما به واقع ممتنع عربی است. این عنصر نحوی از امّهات حالات نحوی و دارای بلاغت نحوی و معنایی ویژه ای است که در متون نحوی و زبانی کمتر بدان پرداخته­ اند. مفعولٌ­ به از نظر بلاغت نحوی- معنایی دارای معانی و مفاهیم خاصی است؛ از جمله تمامیت، کلّیت، جامعیت، شاملیت، شدت، اقتراب کامل، تحصیل و تحصّل تام و فراگیر، اختصاص یا تخصیص، تأکید و مبالغه، رسایی فزون­تر و... . این بل...

قرآن در مقام نخست و بسیار فراتر از عالی‌ترین آثار کلاسیک عربی است. یک شاهکار ادبی از حس بی‌نظیر. اگرچه‌ طی‌ قرون‌ اخیر سیر صعودی‌ ترجمه‌ قرآن‌ کریم‌ به‌ زبان‌ انگلیسی‌ از جهات‌ کمی‌ و کیفی‌ را شاهد بوده‌ایم‌، اما از آنجائی که‌ ترجمه‌ها صرفاً به‌ نثر بوده‌ و  نیز با محدودیت‌های‌ خاص‌ آن‌ زبان‌ طبعاً قادر به‌ انعکاس‌ جنبه‌ هنری‌ ادبی‌ و شکوه‌ فصاحت‌ و بلاغت‌ خاص‌ قرآن‌ مجیدی‌ که‌ بین‌ شعر و نثر واق...

از میان تمام منابع پیشامتنی در ادبیات فارسی و عربی، قرآن کریم به واسطه الهی بودن و تمایز ذاتی با آثار ساخته‌شده توسط انسان‌ها و اشتمال بر آیات و مضامین و قصص غنی و بی­همتای خود کامل­ترین سرچشمه برای الهام­گیری شاعران و نویسندگان مسلمان به شمار می‌رود. برقراری روابط بینامتنی با قرآن مجید مستلزم تسلط بر زبان عربی و انس و آشنایی با قرآن کریم است. خاقانی و سعدی دو شاعر نامور زبان ...

حسن الدین احمد قرآن‌پژوه مشهور هندی، آثار گوناگونی در ساحت قرآن کریم به رشته تحریر درآورده که مهم‌ترین اثرش، کتاب «رویکردی نو به مطالعه قرآن» است. این کتاب که به چند زبان ترجمه شده، مورد استقبال استادان، دانشجویان و علاقه‌مندان به معارف قرآنی قرار گرفته است. در این مقاله، ضمن معرفی و گزارش فصل‌های پنج‌گانه کتاب: اسلوب قرآن، صنایع بدیعی در قرآن، اصطلاحات قرآن، تعابیر قرآنی و آیات، واژه‌...

یکی از چالش­هایی که مترجمان قرآن با آن روبرو هستند، ترجمه صحیح بعضی از الفاظ چندمعنایی قرآن مانند «ما» است که به خاطر تنوع وشباهت کاربرد باعث شده که مترجمان بر اساس عقیده شخصی خود عمل کنند و ترجمه­هایی را با اشتباهات و دشواری فهم ارائه دهند.در این پژوهش که براساس بحث توصیفی- تحلیلی می باشد، تلاش شده که ضمن توضیح و تبیین حرف «ما» در قرآن کریم، به بازنگری ترجمه­های آقایان قمشه­ای و فولادوند صورت ...

فعل مضارع در زبان قرآن و به طور کلی در زبان عربی از قابلیت و کشش زمانی ویژه ای برخوردار است و می تواند برگذشته، حال یا آینده دلالت داشته باشد. این قرینه های لفظی یا معنوی اند که این فعل را به یک زمان اختصاص می دهند، یا بدان معنای استمرار می بخشند. البته قرار گرفتن در یک اسلوب ویژه نیز می تواند معنی فعل مضارع را به یک زمان محدود کند. در این مقاله می کوشیم با استناد به قرآن کریم و برخی از ترجمه ه...

واژۀ عربی «وادی» که برای عرب‏زبانان بیابان­نشین معنای روشنی داشت، در متون کهن فارسی به کار نرفته بود. آغاز کاربرد این واژه در آثار فارسی، به ترجمه­های کهن فارسی قرآن کریم در اواخر سدة سوم هجری برمی­گردد؛ هنگامی که مترجمان ناچار شدند برای ده کاربرد قرآنی آن، برابرنهادی بجویند. این پژوهش درصدد است دریابد در هر دوره، چه برابرنهادهایی در ترجمه و تفسیرهای فارسی قرآن به کار رفته است. مسئلۀ دیگر این م...

استعاره در بلاغت مهمترین بحث است و در واقع مباحث دیگر در تشبیه برای تعریف استعاره بکار می روند. این اهمیت بسیار که شمیسا بر روی آن تاکید دارد در کنار حساسیتی که محققان و مترجمان برای قرآن قائل هستند و همچنین این نوع بیان بلاغت که در متون ادبی بسیار مهم است دقت بیشتری در ترجمه قرآن را می طلبد. در این تحقیق بیست ترجمه از 33 استعاره قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفت . سپس مشخص شد که پرکاربردترین شیوه...