فرامرزنامه‘ منظومه ای است در وصف جنگاوری های فرامرز پسر رستم در هندوستان که در7600 بیت به نظم درآمده و در سال 1324 ه ق در بمبئی به چاپ رسیده است . آقای دکتر جلال خالقی مطلق در بخش دوم ((مطالعات حماسی)) خود به تحلیل و بررسی موضوعات این منظومه پرداخته اند و درضمن کوشش کرده اند تا با استناد به ابیاتی از فرامرزنامه ‘ گوینده و عصر سرایش آن را مشخص کنند. پژوهش حاضر در ادامه بحث های آقای دکتر خالقی ...

مؤلفه­های پدیدارشناسی هوسرلی   در ­­ شناخت­شناسی مثنوی معنوی     علی اکبر سام خانیانی [1]     تاریخ دریافت:27/8/92   تاریخ تصویب:12/12/92     چکیده   مثنوی معنوی جلال­الدین محمد مولوی(604-672ه.ق) دربردارنده شناخت­شناسی ویژ­ه­ای است که شناختن آن در فهم جایگاه اثر و تفکر شاعر اهمیت زیادی دارد. مؤلفه­های این شناخت­شناسی، گاه به­طور شفاف بیان شده است و گاه از متن داستان­ها و عملکرد شعرشناختی قابل پ...

گزارشی از بهره برداری های مولوی از قرآن در دیوان مثنوی معنوی است. مثنوی معنوی، سروده عارف نامی و شاعر متفکر، مولانا جلال الدین رومی است. از نمودهای آشکار و جلوه های برجسته این اثر ادبی شگرف، حضور گسترده و کم نظیر قرآن در جای جای آن است.  دامنه تأثیر قرآن بر مثنوی، تنها محدود به الفاظ و تعبیرات آنکه بسیار بر گرفته از قرآن کریم است، خلاصه نمی شود، بلکه اوج بهره وری مولوی از قرآن در پیام و محتوای ...

مثنوی معنوی داستان در داستان است و یکی از ویژگی های بارز آن، همین جنبه ی داستان پردازی و قصه گویی آن است. مولانا این داستان ها را متناسب با مقصود مورد نظر خود و برای بیان تجربیات عرفانی، مفاهیم اخلاقی، موضوعات مختلف حکمی و تعلیمی و در نهایت برای بیان رموز عشق و شور و شوق عاشقانه خود به کار می برد. داستان هایی که از همه نوع و در هر موضوعی هستند و نمی توان آن ها را به عناوین خاصی محدود کرد. این د...

رنج واقعیت بدیهی و اجتناب­ناپذیر زندگی انسان است و یکی از اهداف دین و دانش بشری کاهش و تسکین رنج بوده است. معنادرمانی یک رویکرد نوین روان­درمانی است و یکی از اهداف آن تسکین یا تسهیل تحمل رنج از طریق یافتن معنا برای آن است. مسیحیت و اسلام، مانند ادیان دیگر، هم وجود رنج و چگونگی پیدایش آن را تبیین کرده­اند و هم راه­های مواجهه با رنج، پذیرش یا غلبه بر آن را به پیروان خود توصیه می­کنند. متون ادبی د...

مولوی از رهگذر خلاقیتهای فردی و تحت تأثیر تعیّنات اجتماعی، فرایند تولید متن مثنوی را تجربه می کند؛ وی در زبانی خاص و تحت تأثیر انگیزه های متعدد به تولید این متن با ویژگیهای صوری خاصی می پردازد. این نشانه ها و ویژگیها که محصول تلاقی گفتمانهای متنوع و متکثر و صورت بندیهای مختلف است؛ از مثنوی متن درهم تافته ای ساخته که نشانه های مربوط به گفتمانهای مختلف را به سادگی در آن نمی توان از هم تشخیص داد. ی...

این رساله، نگاهی مبسوط و فراگیر به موضوع مرگ و رستاخیز از دیدگاه مولانا در مثنوی معنوی است. مثنوی گنجینه‏ای انباشته از مرواریدهای گرانبهای ادب فارسی و عرفان اسلامی و گوهرهای نایاب از حکمت و فلسفه است. به طوری که موضوعات و مفاهیم عالی ادب و فرهنگ، اندیشه و عرفان، به طرزی بدیع، زیبا و در حین حال ساده، آمیخته با حکایات و تمثیلات ظریف بیان گردیده است. موضوع مرگ، از موضوعات بسیار مهم انسانی به شمار ...

میرزا الماس خان کندوله ای(ت1118- م1190-1200)، شاعر حماسه سرای کرد، پس از گذراندن دوران نظامی گری در سپاه نادرشاه و تبعیدش به منطقه کندوله، به نظم شاهنامه کردی، به لهجه اورامی- گورانی پرداخت که هم اکنون، قسمت هایی از شاهنامه او باقی مانده و بسیاری از افراد کهن سال، داستان هایی از آن را در سینه هایشان حفظ کرده اند. یکی از این داستان ها، داستان بهمن و فرامرز است که حماسه ای است منظوم در قالب مثنوی...

حماسة شاه‌رخ­نامة قاسمی گنابادی مثنوی­ای چهار هزار و هفت­صد بیتی است که در سال 950ق آن را سرود. موضوع آن شرح کشورگشایی­ها، شکارها، سفرها، عدالت ورزی‌ها و رشادت­های شاه‌رخ تیموری (850- 779) از بر تخت پادشاهی نشستن تا هنگام وفات است که به شاه‌طهماسب صفوی (ج. 930- د. 984) تقدیم شده است.  شاه‌رخ جز همین مثنوی، زندگینامة مستقلی ندارد. منظومة شاه‌رخ­نامه در ایران نسخه ندارد و نگارنده آن را براساس نس...

رساله ی حاضر حاصل کوششی است در سالهای دراز در راه دست یابی به زبده ی اندیشه های دو تن از نام آوران ادبیات تعلیمی – عرفانی ایران: حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنائی غزنوی و مولانا جلال الدین محمد بلخی. نویسنده کوشیده است نخست با استفاده از دو اثر اصلی این شاعران و نیز با یاری جستن از شرح و تفسیرها و کتابهای تحلیلی، برجسته ترین جنبه های نظام فکری سنائی و مولوی را به صورت موضوعی فهرست کند، آن گاه ب...