از زمانی که دیلتای بین تبیین و فهم و در نتیجه بین علوم انسانی و علوم طبیعی تمایز نهاد، گرایشی نسبیت گرایانه را دامن گیر فهم، به عنوان روش علوم انسانی ساخت. البته خود دیلتای بر این امر واقف بود و کوشید تا بر این نسبیت گرایی فائق آید، اما راهکار او مورد وفاق واقع نگشت. گادامر با طرح گفتمان بین فاعل شناسا و متعلق شناخت (موضوعات علوم انسانی)، در واقع خواست تا ذهنیت را با ذهنیت محدود کند و از این طر...

در این نوشتار نخست به پیشینة تاریخی فلسفة نقدی تاریخ اشاره شده است ، سپس سه مسألة اصلی فلسفة نقدی تاریخ مورد بررسی قرار گرفته است . مسألة نخست آن نوع تبیین یا تبیین هایی است که در پژوهش های تاریخی لازم یا قابل قبول است . مسأله دوم این است که با توجه به نقش ساختاری ای که ارزشداوری ها غالباً در گزارش های تاریخی دارند ، تا چه اندازه استدلال های تاریخی باید یامی توانند فارغ از ارزش باشند . مسألة سوم...

پژوهش حاضر دارای دو بخش مجزا ولی مرتبط به هم می باشد. یکی بخش نظری است و دیگر بخش تاریخی. در بخش نظری که یک بحث روش شناسانه است، بنیادهای روش شناختی اعمال شده در رساله ، معرفی می شود و در بخش تاریخی ، بر مبنای آن بنیادهای نظری، مدلی از تاریخ دولت صفویان در ایران، ارائه و بررسی می شود. بخش اول بر چارچوب ارائه روش تبیین علی استوار است و بخش دوم بر مبنای تبیین علی ، پدیده ای معلول را با عنوان انفص...

امروزه بحث از منشأ دین، در شمار بحث های فلسفۀ دین و کلام جدید قرار گرفته و هنوز نمی توان تبیین نهایی و مورد اجماعی در این باره به دست داد. با این وجود، از جمله دیدگاه و رهیافت های مهم درباره دین، نظریه های کارکردی آن است که بر پایه مبانی خاص نظری، منشأ و خاستگاه دین با توجه به کارکردهای فردی و اجتماعی آن در دو رهیافت روان شناختی و جامعه شناختی توجیه و تبیین می گردد. در برخی آثار و اندیشه های مت...

در دادرسی کیفری، هنوز بهترین رویکرد در برابر چندگونگی بزه ها و چندگانگی بزه کاران گزینش نشده است و نظام های حقوقی همچنان در این زمینه در تکاپوی آزمون و خطایند. معامله اتهام نهادی برخاسته از نظام حقوقی کامن لا و به ویژه آمریکاست که بر پایه آن دادستان و متهم بر سر اتهام و پیآمدهای پذیرش آن گفتگو و سازش می کنند. دادستان پیشنهاد کاهش کیفر یا دگرگونی در عنوان اتهامی می دهد و متهم به امید آنکه بار ...

علل انقلاب اخیر مصر در سال جاری از دیدگاه‌های متفاوتی مورد بررسی قرارگرفته است. این پژوهش به طور خاص به مدل توسعه به کار گرفته شده در مصر در سی سال اخیر می پردازد. نخست به تبیین چهارچوب نظری مدل اقتدارگرای بوروکراتیک   پرداخته می شود و سپس به تطبیق این ویژگی‌ها بر ساختار اقتصاد سیاسی مصر در دوران مبارک اشاره‌شده و به این نتیجه می‌رسد که مدل به‌کار گرفته‌ شده درتوسعه سیاسی اجتماعی مصر موجب عدم م...

از نظریه های مهم در گستره ی تعلیم و تربیت ، نظریه ی تعلیم و تربیت رهایی بخش، انتقادی و ارتباطی است که در دهه های اخیر تحولات فکری و نظری جدیدی را در مباحث تعلیم و تربیت بخصوص درآلمان به همراه داشته است. در اینجا هدف تبیین و بررسی کوششهایی است که برای توسعه ی این تفکر در این سه گونه تعلیم و تربیت به انجام رسیده است. با توجه به مشکلات موجود بر سر راه نظام های تعلیم و تربیت بویژه عدم وجود الگوها...

بر اساس شواهد موجود توزیع نمرات پولیتی به عنوان شاخص دموکراسی در بین کشورها دارای چولگی زیادی است. بنابراین مدعای تبیینی یا مسأله این رساله آنست که تفاوت های فاحشی در شاخص دموکراسی در بین کشورها وجود دارد که به عنوان یک مسأله نیازمند تبیین تجربی است. سوال اصلی این تحقیق عبارتست از این که « درجه تفاوتپذیری دموکراسی در کشورهای مورد مطالعه چگونه قابل تبیین است؟». چارچوب نظری تحقیق به این صورت فرمو...

مباحث حقوق بین الملل اسلامی و به ویژه، حقوق بین الملل خصوصی یعنی تابعیت، اقامتگاه، وضعیت حقوقی بیگانگان و تعارض قوانین، با همین عناوین در فقه اسلامی مطرح نشده است و چه بسا این مسأله سبب پیدایش این گمان گردد که فقه اسلامی نسبت به این مباحث ساکت است. این پژوهش در پی آن است تا نادرستی این پندار را درباره ی مهم ترین و اصلی ترین موضوع حقوق بین الملل خصوصی یعنی «تعارض قوانین» نشان دهد و به همین منظو...

آنچه غالباً در تبیین نسبت اندیشه کرکگور با آراء هگل مشاهده می­شود این است که بیشتر به تمایزهای او نسبت به هگل بسنده شده و کمتر به مؤلفه­هایی توجه شده است که می­تواند دلیلی بر تأثیر پذیری او از هگل نیز باشد. نگارنده بر این باور است که می­توان با تحلیل نحوه تحقّق همین تمایزها، تأثیر پذیری کرکگور از هگل را نیز نمایان ساخت و از این طریق، تبیین بهتری برای نسبت میان این دو ارائه داد. در تحلیل تمایزها، ...