چکیده تلفیق خط و نقاشی از دیرباز در تاریخ خط نگاری ملل مختلف مشاهده شده است. به عنوان مثال کاربرد خط در کتیبه ها و اماکن مقدس و نیز روی ظروف، مهرها و ... که از قدمت زیادی برخوردارند. این گونه آثار را می توان ریشه ی اصلی آثار خط نگاری و نقاشی خط نیز نامیده اما نقاشی خط به شکل امروزی قدمتی چهل تا پنجاه ساله دارد. در دوره ی معاصر هنرمندان با ورود تجدد به ایران، آثار خوشنویسی و نقاشی را دگرگون کرد...

این پژوهش عمل سیاسی روستاییان در تاریخ معاصر ایران- از مشروطیت تاکنون- را مورد مطالعه قرار داده است. مکتب تاریخ نگاری آنال به عنوان روش پژوهش، نه تنها بر تاریخ اجتماعی تاکید می نماید بلکه نگاه جامع، کل گرا و بین رشته ای به موضوعات دارد. با توجه به این بینش، ساختار شکلی پژوهش مبتنی بر چهار فصل و یک نتیجه گیری است که فصل اول کلیات پژوهش، فصل دوم مفاهیم و مبانی نظری، فصل سوم اجتماع روستایی و تحول ...

عظمت حادثه کربلا و تإثیرات عمیق و گسترده سیاسی و اجتماعی آن در تاریخ اسلام و بویژه تاریخ تشیع, هر ذهن کنجکاو و علاقه مند به درک و فهم حقایق تاریخی را به شناخت منابع گزارش های این رویداد سوق می دهد; خاصه آن که از دیر باز ادعای نامکتوب ماندن گزارش های تاریخی در اسلام تا نیمه سده دوم هجری, از سوی خاورشناسان مطرح و شایع گشته است. در این مقاله با معرفی اجمالی کتاب مقتل الحسین(ع) ابومخنف نشان داده ای...

هو الأوّل و الآخر سنخ و روش شناسی مکاتب تاریخ نگاری طبّ در تمدّن اسلامی به اهتمام:رضا دادگر چکیده معمولا پیدایش هر دانشی در گذر زمان و با تلاش های انسان های دانش دوست و دانشورز، در راستای رفع نیازهای بشری شکل می گیرد؛ یکی از دانش های مورد نیاز و ضروری انسان، دانش طبّ است که گزارش تطوّرات آن، در قالب آثاری با عنوان «تاریخ نگاری طبّ» قرار می گیرد، در این میان در تمدّن اسلامی این دانش، از اهمیّت...

حماسه سرایی با فردوسی توسی به اوج رسید. پس از فردوسی نیز کسانی که در این عرصه قدم گذاشتند سعی داشتند از الگوی موفق او در زمینه ی حماسه سرایی، یعنی شاهنامه تقلید کنند. در آغاز شاهنامه هایی که سروده شد بیشتر به بخش حماسی – اسطوره ای شاهنامه توجه داشتند. از اواخر قرن ششم و به ویژه از عهد مغول به بعد به دنبال رونق تاریخ نگاری، نهضتی در عرصه ی شاهنامه نویسی تاریخی نیز پدید آمد. محتوای این شاهنامه ه...

نظر به سندی بودن دانش تاریخ، اعتبار نوشته­های تاریخی، در گام نخست، بستگی به میزان وثاقت منابع، مآخذ و هم­چنین چگونگی استفاده از آنها دارد. بدین سبب منبع­شناسی نوشته­های تاریخی بویژه تواریخ محلی که عمدتاً با چاشنی وطن­دوستی نگاشته شده، ضروری می­نماید. پژوهش حاضر ضمن بررسی منابع اطلاعاتی مولف تاریخ قم، به نحوه استفاده وی از آنها نیز پرداخته است. یافته­ها نشان می­دهد مولف مضاف بر منابع رایج مورد اس...

کتاب خلاصه التواریخ نوشته قاضی احمد قمی، یکی از مهم ترین تواریخ اوایل دوره شاه عباس است. این کتاب در ابتدا مشتمل بر پنج جلد بوده که امروزه تنها جلد پنجم که وقایع روزگار شیخ صفی الدین اردبیلی را تا اوایل سال های سلطنت شاه عباس اول صفوی روایت می کند، باقی مانده است. موضوعِ حاضر، علی رغمِ قابل توجه بودن در این حوزه، در مقایسه با دیگر تواریخ، به ویژه تاریخ عالم آرای عباسی، کمتر مورد اعتنا قرار گرفته ...

چکیده جمال الدین ابوالقاسم عبدالله کاشانی، کاتب و مورخ دربار ایلخانان در دوره ی غازان، اولجایتو و ابوسعید است که از خانواده ای هنرمند (کاشی ساز) با مذهب تشیع از شهر کاشان برخاسته است. از او سه اثر بر جای مانده است: دو اثر تاریخ نگارانه با نام های زبده التواریخ در تاریخ عمومی و تاریخ اولجایتو که تک نگاری است؛ و یک اثر غیرتاریخ نگارانه با نام عرایس الجواهر و نفایس الاطایب در جواهر، عطریات و صنعت...

تحولاتی که در زمینههای سیاسی،مذهبی،اجتماعی و دیوانی در دوران پادشاهی نسبتاً طولانی شاهعباس اول (996-1038 ه. ق) رخ داد،مسیر حرکت تاریخنویسی را به سوی نوعی تمرکز وتثبیت در سبک و روش فراهم آورد. در این برهه زمانی،تواریخ سلسله ای مانند خلاصهالتواریخ،نقاوهالآثار،روضه الصفویه،تاریخ عالم آرای عباسی،تاریخ عباسی،تاریخ قزلباشان،فتوحات همایون وتواریخ محلی همچونتاریخ گیلان،احیاءالملوکوشرفنامهدر تداوم سنت تا...

حجم عظیمی از معلومات تاریخی، جغرافیایی و ادبی مصر اسلامی در آثاری فراهم آمده، که به شیوه خطط نگاشته شده‌اند. این شیوه تاریخ‌نگاری در مصر با ابن عبدالحکم آغاز شد، با مقریزی به اوج خود رسید و با علی پاشا مبارک روی به افول نهاد. در این نوشتار در سه بخش، خطط نگاری پیش از مقریزی، خطط مقریزی و خطط نگاری پس از مقریزی به معرفی و بررسی کتب خطط و جایگاه خطط نگاری در تاریخ نگاری مصر اسلامی پرداخته شده است.