چکیده جمال الدین ابوالقاسم عبدالله کاشانی، کاتب و مورخ دربار ایلخانان در دوره ی غازان، اولجایتو و ابوسعید است که از خانواده ای هنرمند (کاشی ساز) با مذهب تشیع از شهر کاشان برخاسته است. از او سه اثر بر جای مانده است: دو اثر تاریخ نگارانه با نام های زبده التواریخ در تاریخ عمومی و تاریخ اولجایتو که تک نگاری است؛ و یک اثر غیرتاریخ نگارانه با نام عرایس الجواهر و نفایس الاطایب در جواهر، عطریات و صنعت...

از میان بخش¬های مختلف تاریخ¬¬نگاری اسلامی، سیره¬نگاری به عنوان پیش درآمد و منشأ پژوهش-های تاریخی، منزلت و مکانت ویژه¬ای به خود اختصاص داده است. در پیدایش و رشد سیره¬نویسی، شناخت و عمل به سیره و سنت پیامبر(صلی الله علیه و آله) - به عنوان دومین منبع حکمی مسلمانان- عامل مهم و اصلی بوده است. توصیف شکل و سیمای ظاهری رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مانند سیره رفتاری آن حضرت برای مسلمانان اهمیت فراوانی...

چکیده همواره زندگانی رسول خدا(ص) مورد علاقه خاص مسلمانان بوده، چنان که حجم انبوهی از کتابهای مختلف و متفاوت در همین موضوع نوشته شده و می شود. آنچه  موجب این اختلاف شده علاوه بر وابستگیهای دینی و مذهبی، اصول، مبانی ومعیارهایی است که هر کدام از سیره نگاران بدان ملتزم بوده اند؛ و نیز شیوه تنظیم و تدوین و اصول و سبک نگارش، و اهداف و انگیزه های آنان. یکی از این کتابها، الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص(...

اعتماد السلطنه یکی از مورخان پر کار عصر ناصری است که تالیفات متعددی از خود بر جای گذاشته است. خاستگاه خانوادگی اعتماد السلطنه و تحصیلات او در غرب که منجر به موقعیت فرهنگی وی در دربار ناصرالدین شاه شد. باعث شد که به عنوان مورخی برجسته در کنار مسئولیت های سیاسی متعدد، مطرح گردد. در این پژوهش ابتدا خاستگاه خانوادگی و حیات علمی و سیاسی او مورد بررسی قرار گرفته، و سپس به تالیفات و ترجمه های متعدد ...

مقاله ای که بوریس هسن در 1931 منتشر کرد، توجه مورخین علم را به عوامل اجتماعی و ایدئولوژیک در شکل دهی تاریخ علم جلب کرد. این مقاله نوع جدیدی از تاریخ نگاری علم را ایجاد نمود که تاریخ نگاری برون گرا نامیده می شود. مدتی بعد یک ریاضی دان مارکسیست دیگر به نام هنریک گروسمان بی خبر از مقاله هسن، دو مقاله با دیدگاهی مشابه و مکمل دیدگاه وی ارائه داد. مقاله هسن درباره عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر در پژوه...

ابن خلدون نخستین فردی است که در مقدمه به بحث درباره تمدن پرداخت، اما سخنی از تمدن اسلامی به میان نیاورد. به نظر می رسد نخستین بار متفکران اروپایی بودند که در دوره معاصر، پس از درک مفهوم تمدن و سخن گفتن از تمدن اروپایی، به بحث از تمدن اسلامی نیز پرداختند. در اینجا این مسئله مطرح می شود که متفکران مسلمان از چه زمانی به تمدن اسلامی توجه کردند و در پی شناسایی آن برآمدند؟ پژوهش حاضر با مطالعه آثار ن...