از زمان چاپ کتابِ جریان سازِ ساختار انقلابات علمی تامس کوهن، رویکردهای تاریخی و جامعه­شناختی به علم به نوعی نسبیّت­باوری در قبال ارزیابی نظریات علمی دامن زده و همچنین موجب اعتقاد به گسست در تاریخ علم شده است. قیاس­­ناپذیری هسته اصلی دعاوی کوهن در این زمینه است. از منظر کوهن مصداق/مرجع مفاهیمِ علمی در نظریات مختلف کاملا متفاوت هستند. از سوی دیگر، هر پارادایم پیش از فرایند صورتبندی مفهومی همچون یک چر...

تمثیل همواره به عنوان یکی از انواع ادبی محبوب در تمامی ملل پذیرفته شده است و به عبارتی می توان آن را قالب ادبی ای جهانی دانست؛ علاوه بر این، مفهوم سیر و سلوک یا سفر عارفانه به صورت تمثیلی مکرراً در قالب هایی نظیر شعر و داستان های ادبی به کاررفته است. از نمونه های تمثیلی منظوم در فارسی می توان از منط قالطیر عطار و در انگلیسی از نمایش منظوم مرگ سرخ1 اثر ادگار آلن پو 2 یاد کرد و از نمونه های تمثیلی...

تحقیق در مسائل فرهنگی و موادّ مورد استفاده مردم و وجوه مختلف زندگی پارسی زبانان، که به یقین تأثیری مستقیم در متون ادبی همان مردمان داشته، از نیاز های اساسی پژوهش های ادبی است. یکی از موادّ بسیار پرکاربرد زندگی اقوام ایرانی مادّه ای است به نام مُشک. این مادّه آنچنان نقش اساسی ای در زندگی آنان داشته که در انواع مختلف کتاب ها _ کتب ادبی، عجائب نامه ها، کتب جغرافیایی، لغت و ... _ می توان نامی از آن دید ...

منصب قضاوت یکی از مناصب اجتماعی مهم، حساس و ارزنده است که بر عهدۀ قاضی گذاشته شده و بزرگان دین و بلندپایگان عرصۀ ادبیات فارسی، شرایطی دقیق را برای آن قائل شده‌اند. در این مقاله کوشش شده است با بهره‌گیری از برخی متون ادبی همچون بوستان و گلستان سعدی، مثنوی معنوی مولوی، حدیقة ‌الحقیقة و شریعة ‌الطریقة سنایی، دیوان پروین اعتصام...

چکیده سبک به مفهوم روش خاصّ ادراک و بیان افکار با ترکیب کلمات و انتخاب آن ها و طرز تعبیر ویژه است. سبک شناسی در نظم فارسی، با توجه به زبان، دوره ی تاریخی، نگرش نویسنده و موضوع اثر با عنوان ها و شیوه-های مختلفی نام گذاری و تقسیم بندی شده است که شناخت این سبک ها موجب درک درست تر از متون می شود. هرچند سبک به یک اثر ادبی، وجهه ای خاصّ از لحاظ صورت و معنی می دهد؛ به نوبه ی خود به طرز تفکّر گوینده یا ...

چکیده ندارد.

مهم ترین اثر ترکی شهریار، منظومه «حیدربابا یه سلام ـ سلام بر حیدربابا» است. شهریار در این منظومه، با نبوغ ویژه خود توانسته با زبانی ساده و همه فهم، آداب و رسوم و جلوه های مختلف زندگی را به تصویر بکشد. شهرت جهانی این منظومه، مترجمان زبانهای مختلف را به ترجمه این اثر برانگیخته است. در زبان فارسی نیز شاهد ترجمه هایی منظوم و منثور از این اثر، هستیم. با توجه به ترجمه ناپذیری شعر و علی الخصوص ترجمه ش...

عصر فضل الله روزبهان خنجی (927- 860تا850 ه.ق) یکی از مهمترین ادوار تاریخی ایران است. در این زمان حکومتهای آق قویونلو در ایران، و همچنین ازبکان و عثمانیان در شرق و غرب این سرزمین حاکمیت داشتند. در این میان خنجی بعنوان یکی از علمای عصر عنایت خاصی به تاریخ نویسی نمود و در این راستا سبک خاصی را در نگارش تاریخ نویسی بکار برد. بطوریکه بعنوان فقیهی دینی سعی داشت هرآنچه را که از نظر وی «بی اذن شرعی» بو...

یکی از موضوعات اصلی نسخ و کتب خطی سفرنامه هاست که بخش وسیعی از آنها به عصر قاجار اختصاص دارد. سفرنامه ها گزارش هایی به جا مانده از گذشتگان هستند که حاوی مطالب ارزشمند و خواندنی می باشند خصوصا اگر با مهارت و هنرمندی به رشت? نظم کشیده شده باشد. در این صورت ارزش ادبی آن دو چندان می شود. سفرنامه منظوم فرنگستان از جمله نسخ خطی است که در این جا به تصحیح آن پرداخته شده و شرح سفر اول ناصرالدین شاه قاج...

زبان­شناسی تطبیقی برای شناخت زبان‌ها دو روش مشخص دارد: روش رده­شناختی و روش تکوینی. هدف روش نخست تثبیت ویژگی‌های همگانی زبان‌ها و هدف روش تکوینی، تدوین تاریخ زبان‌هاست.    زبان­شناس تطبیقی برای هر زبانی یک اصل مسلم و یک فرض دارد. اصل مسلم نزد ایشان مشابهت­های بسیار زبان‌هاست که نمی­توان آنها را حمل بر اتفاق یا وام­گیری کرد. فرض آنان بر این است که این زبان‌ها از یک اصل مشترکی منشأ گرفته‌اند و اخ...