این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که چرا استبداد که در آغاز انگیزۀ اصلی همراهی بیشتر شهرهای ایران با مشروطه بود، در زاگرس غربی عامل اصلی همگامی با آن نشد. به عبارتی، چرا سران منطقه از شکل اصلی حکومت نوپای مشروطه استقبال نکردند؟ از حوادث مهم سیاسی ایران در قرن اخیر، جریان مشروطه‌خواهی ایرانیان بود که واکنش یکدستی از سوی اشخاص، گروه‌ها و طبقات اجتماعی نسبت به آن صورت نگرفت. در اینجا به‌طور خاص...

وجود آسیاب آبی در مناطقی از سرزمین بختیاری که دارای رودخانه و چشمه سارهای پراب و یا فصلی هستند یک امر ضروری بمنظور ادامه حیات و بقا محسوب می گردد. دراین مناطق این فن سنتی و کهن از دیرباز رسالت تامین "نان" و سایر ملزومات بان را برعهده دارد. آسیاب دارای کارکردهای متنوع و فواید گوناگونی است و شامل چندین نوع از انواع ساده و دستی تا گسترده و پیچیده ترآن، یعنی، نوع آبی در اغلب مناطق بختیاری از ازمنه ...

هدف از این پژوهش بررسی نیازهای اطلاعاتی دانش آموزان عشایر کوچنده و ارائة الگویی جهت تأمین خدمات کتابخانه ای به منظور پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی این جامعه است. جامعة آماری این پژوهش شامل 60 نفر از دانش آموزان عشایر کوچندة ایل قشقایی استان فارس، طایفة عمله، تیرة صفی خانی از دبیرستان دخترانة شبانه روزی مالک اشتر و آموزشگاه پسرانة شبانه روزی شهید بهشتی شهر شیراز می باشند. ابزار اندازه گیری در این...

در دوران صفویان ایلات و طوایف کرد نقش مهمی در فعالیت های سیاسی ایفاء می کردند و می توان گفت این نقش در دوران حکمرانی شاه عباس اول اهمیت بیشتری داشت. یکی از این ایلات، کردهای برادوست بودند که در مناطق شمال غربی ایران و در نواحی ارومیه و اشنویه سکونت داشتند؛ این در حالی بود که پیش از شاه عباس اول قلمرو ایلیاتی کردهای برادوست در سرزمین عثمانی قرار داشت. کردهای برادوست در دوران حکومت شاه عباس اول ب...

در آخرین صفحه های نسخه چاپ سنگی خمسه نظامی- که از سال 1264 هـ. ق به جا مانده است و در کتابخانه ملّی تهران نگهداری می شود- نگاره ای تحسین شدنی از میرزا علی قلی خویی، استاد چاپ سنگی دوره ناصری، وجود دارد. این نگاره که «چاپخانه» نام دارد، مراحل آماده کردن کتاب را از ابتدا تا آخرین مرحله که چاپ سنگی آن است، به طور مفصّل نشان می دهد. این نگاره، از نظر ساختار بصری، بیان محتوایی و ترکیب بندی خطی، به نگا...

این مقاله عوامل وحدت ملی در ایران را با توجه به عناصر جغرافیای فرهنگی – تحلیل و بررسی می کند . کشور ایران در شمالشرق خاور میانه قرار گرفته و نزدیک به 70 میلیون نفر جمعیت دارد . دین اسلام یکی از عوامل تحکیم وحدت در کشور است . اکتشاف نفت از سال 1908 میلادی در ایران به عنوان یک عامل اقتصادی در استحکام ملی موثر بوده – اما عناصری مانند موانع جغرافیایی نظیر کوهها – کویرها و آب و هوای مختلف باعث عدم ت...

نفوذ و گسترش زبان و ادب فارسی در آناتولی یکی از فرازهای بسیار مهم در تاریخ این زبان و سرزمین آناتولی می باشد. اگرچه این زبان به مدت بیش از چهار قرن به عنوان زبان رسمی و اداری در آن منطقه رسمیت داشت، اما مراحل نخستین نفوذ و گسترش این زبان در آناتولی، دارای اهمیت ویژه‌ای است. آغاز نفوذ و گسترش زبان فارسی در آناتولی با نخستین حملات و استقرار ایلات ترکمن سلجوقی در قرن پنجم هجری در آن منطقه مربوط اس...

یکی از مهمترین مسائل تاریخ ایران در دوره‌های گوناگون، روابط دولت مرکزی با ایلات، حاکمان محلی و کانون‌های قدرت در گوشه و کنار کشور بوده است. این موضوع با عنایت به اینکه در بخش قابل توجهی از تاریخ ایران، عناصری با خاستگاه ایلی، قدرت و حاکمیت را در اختیار داشته‌اند، اهمیتی دو چندان می‌یابد. شکل‌گیری دولت پهلوی، از این حیث که خاستگاهی غیرایلی داشت و برخوردار از خصلت‌های بارز نظامی و به ‌شدت تمرکزگر...

دوران حکومت نادر‌شاه افشار، در عرصه‌های خارجی، با موفقیت‌های نظامی و سیاسی همراه بود؛ اما در درون کشور، این دوران مملو از کنش‌ها و واکنش‌های ایلات و طوایف مختلف، در قالب درگیری‌های نظامی و چالش‌های سیاسی بود. ایل قراچورلو یکی از ایلاتی است که به نظر می‌رسد در درگیری‌ها و چالش‌های عصر نادر، حضوری جدی و اثرگذار داشته است. بررسی نقش و جایگاه این ایل در تحولات نظامی و سیاسی ایران و نتایج منتج از آ...

چکیده: معیشت کوچ نشینی در لرستان که ناشی از شرایط جغرافیایی آن بود، منجر به شکل گیری ساختار پراکنده سیاسی- اجتماعی قبیله ای تحت ریاست خوانین مختلف شد. از طرفی عبور راه مهم شمال به جنوب از لرستان و هم جواری با مناطق نفت خیز و مهم جنوب بر نقش منطقه در سیاست های حکومت های مرکزی ایران و کشورهای بیگانه (انگلیس) افزود، از این رو ایجاد امنیت و تسلط بر لرستان از دغدغه های اصلی دولت مرکزی ایران بوده اس...