فرایند شهرنشینی در مناطق مختلف جهان برآیند اندرکنش پیچیدۀ فاکتورهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فناوری، جغرافیایی و فرهنگی جهانی و محلی است. این فرایند در مراحل مختلف خود در طول زمان و بنابر مقضیات محلی، در حال تولید الگوهای مختلف شهری در مناطق گوناگون دنیا می‌باشد. بررسی تحولات شهری ایران در قالب عوامل محرک، فرایندها و الگوها هدف اصلی مطالعۀ حاضر است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، فرایند شهرنشینی و رش...

    طرح مساله: رشد شهر و شهرنشینی بارزترین ویژگی تحولات اجتماعی ـ اقتصادی در دوره اخیر است. شهرنشینی در این دوره با چنان سرعتی افزایش یافته که بسیاری از فرصت‌ها را برای ارتقا کیفیت زندگی به شدت محدود کرده است. لذا همزمان با شهری شدن جامعه ایران، تحلیل پیامدهای آن، از جمله ارزیابی کیفیت زندگی شهری، یکی از مهم‌ترین ضرورت‌های مطالعات شهری کشور است. در این مقاله تغییرات کیفیت زندگی شهری طی دوره 136...

سینما به عنوان یک رسانه جمعی تأثیر گذار، دائما در حال بازنمایی فضاها، محیط‌ها، رویدادها، نمادها و نشانه‌هاست که به صورت مستمر و پیوسته در حال آموزش، یادآوری و یا تجسم‌های واقعی برای مخاطبین خود است. هدف این مقاله، مروری بر چگونگی و نوع نگاه سینمای ایران به فضاهای شهری و نحوه بازنمایی آن در طی بیست سال گذشته است. این شناخت سبب خواهد شد تا فضای شهری که به مخاطبان ارائه می شود، شناسایی و با شناخت ...

در دهه های اخیر در کشور ایران شاهد رشد سریع و روز افزون جمعیت شهرها و افزایش سریعشهرنشینی بوده ایم. یکی از مشهورترین عوارض توسعه سریع شهرنشینی در کشوری مثل ایران، پیدایشپدیده کمبود زمین و مبارزه برای تصاحب زمین در شهرها می باشد و برجسته ترین اقدام سیاسی توده هایشهری در بسیاری از شهرها تصاحب و تصرف غیرقانونی زمین در خارج از محدوده شهرها است که به رشد وتوسعه بدون برنامه و بد قواره شهرها دامن زده ...

در ادبیات اقتصاد شهری، مطالعات مختلفی به بررسی نظری و تجربی عوامل مؤثر بر رشد شهری پرداخت‌ه‌اند. به لحاظ مبانی نظری کامل‌ترین مدل‌ها در این زمینه توسط هندرسن (1988، 1997 و 1999) بیان شده و بیش‌تر مطالعات تجربی بر مبنای آن انجام گرفته است. مطابق با این مدل‌ها از جمله عوامل اثرگذار بر رشد شهری، می‌توان به ترکیب تولید ملی و تخصص و نیز رشد فناوری بر رشد اندازه‌ی شهرها اشاره کرد. این مقاله نیز با به...

طراحی شهری به عنوان فعالیتی نو ظهور در جهانی که کیفیت ها اسیر کمیت ها شده بودند، سر برآورد. تا جامعه را از طریق ارتقاء کیفیت های از دست رفته، به کمال خود نزدیک سازد. تحقق این امر در گرو شناخت اهداف و روش های دستیابی به آن بود. لذا برنامه های آموزشی متعددی برای تحقق اهداف مورد انتظار این رشته، در سراسر دنیا پیشنهاد شدند. طراحی شهری در ایران هم در جامعه علمی و هم حرفه ای به عنوان دو بازوی لازم بر...

سطح قابل توجهی از تغییر و تحولات فکری و فرهنگی جامعه از طریق زوال زیبایی در سیما و منظر شهری و محیط پیرامون برانگیخته شده است. نماهای ساختمانی که سیمای دو بعدی شهر را می سازند، از دو دیدگاه متخصصان و منظر عمومی بسیار مورد توجه قرار می گیرد. بنابراین سیما و منظر بی اصالت در یک شهر، آن را به محیطی عام و بی هویت تبدیل می کند. بدین صورت بحث زیبایی شناسی در طراحی منظر شهری بسیار مورد توجه است چنانکه...

همزمان با رشد شتابان شهرنشینی و شکل­گیری طرح­های توسعه شهری، طراحی شهری از جمله تخصص­هایی است که سعی در ارتقای کیفیت محیط دارد. با این حال رشته‌ طراحی شهری در جهان، رشته‌ جوان و نوظهوری است و این قضیه در ایران به مراتب بیشتر و پررنگ‌تر بوده و می‌توان گفت رشته‌ نوپایی تلقی می‌شود. این قبیل پروژه­ها در ایران از دهه هشتاد شمسی مورد توجه مدیران شهری قرار گرفته و در این مدت تجاربی حاصل شده است که از...

حکمراویی خوب را می‌توان رویکرد، فرایند و شیوه مشارکتی اداره امور عمومی با مشارکت سه بخش دولتی، خصوصی و مدنی تعریف نمود. در سال‌های اخیر در ایران، به طور گسترده از این رویکرد به‌‌ عنوان ضرورت توسعه مدیریت شهری کشور نام برده شده و در موارد متعددی به ارزیابی تحقق آن در اداره امور عمومی شهرها نیز پرداخته شده است. این در حالی است که به ظرفیت‌های موجود آن در قوانین و برنامه‌های توسعه شهری کشور توجه ن...

بررسی و سنجش کیفیت زندگی به ویژه کیفیت زندگی شهری در ایران، با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خاص ایران و نیز تأکید سند چشم انداز بیست ساله کشور بر این امر، از اهمیت خاصی برخوردار است. با توجه به جایگاه کیفیت زندگی در شهرها و مناطق و با توجه به این‎که هنوز در ایران سیستم جامعی در زمینۀ سنجش کیفیت زندگی ایجاد نشده، توجه به بررسی جنبه‎های مختلف این امر می‎تواند راه‏هایی برای دستیابی به ن...