هدف مقاله حاضر، بررسی روند پیدایش و نفوذ اسلام هراسی در روسیۀ کنونی است؛ عاملی مؤثر که روسیه را از سایر کشورهای غربی در مواجه با مسلمانان متمایزمی­سازد، ویژگی های تاریخی متفاوت و نقش ملی­گرایی افراطی است که از رشد جمعیت مسلمانان در روسیه نگران است؛ این عامل با آنکه کم­ و بیش در کشورهای غربی نیز وجوددارد در روسیه ابعادی گسترده­تر یافته و بدیهی است با وجود عوامل دیگر، ترس از اسلام و مسلمانان از ن...

به استناد مدارک و شواهد باستانشناسانه، با سقوط دولت ساسانیان و آغاز دوران اسلامی، بخش بسیار زیادی از عناصر تزیینی معماری ایران در دوران پیش از اسلام در معماری دوران بعد از اسلام به خدمت گرفته شده و تکوین یافته است. در این پژوهش با انجام مقایسه ای تطبیقی میان تزیینات وابسته به معماری بناهای ایران پیش از اسلام و عناصر تزیینی ایران در دوران پس از اسلام تا پایان دوره صفوی، به تبیین مفهوم تداوم عناص...

یکی از مسائل بااهمیت در فلات ایران، نحوه و چگونگی تشکیل ابر و ریزش باران بوده است که همواره ذهن ساکنان ایران را به خود جلب کرده است. بیان این موضوع در نوشته­های پهلوی که مربوط به دوره اشکانیان و ساسانیان  است، خود شاهد این مدعا است. در این نوشته­ها توصیف باران­سازی به صورت آمیزه­ای از اسطوره، علم، و امور مینوی بیان شده است. این مقاله برآن است که از مجموعۀ نوشته­های پهلوی، بخش­های علمی در باب با...

با پیروزی اعراب مسلمان در جنگ نهاوند یزدگرد پادشاه ساسانی دیگر فرصت نیافت نیروهای خود را برای  مقابله با مسلمانان سامان بخشد. وی علی­رغم دعوت حاکم طبرستان برای پناه­گرفتن در آن سرزمین راهی خراسان گردید. خراسان سرزمین بزرگ و همواری بود که راه فرار به سوی ترکان را برای یزدگرد در صورت ضرورت مهیا می­ساخت. هم­چنین وی درصدد بود با کمک نیروی ترکان در مقابل مسلمانان بایستد. احساس خطر از زنده­بودن یزدگر...

انقلاب اسلامی در ایران از حوادث اعجاب‌انگیز نیمه دوم قرن بیستم به‌شمار می‌رود، به‌گونه‌ای که برخی آن را جزء انقلاب‌های بزرگ به‌شمار می‌آورند. ایران با رویه‌ای انقلابی در سیاست خارجی توانسته تأثیر زیادی بر کشورها، رهبران سیاسی و مذهبی، جنبش‌ها و رویدادها داشته باشد. مسلمانان یمن و به‌خصوص حوثی‌های این کشور، تأثیری غیرمستقیم (خودجوش و بدون دخالت ایران) از انقلاب اسلامی گرفته‌اند. در این مقاله تلا...

ایران کشوری با تمدنی کهنسال است که در دوره های ویژه ای از تاریخ خود شاهد شکوفایی دانش پزشکی بوده است . برای نمونه، یکی از دورانهای بالندگی پزشکی در ایران، دوره ساسانیان (226-625 م) بوده است. در آن دوران، شهر گندی شاپور واقع در جنوب شرقی ایران، نزدیکی شوش در استان خوزستان کنونی، از مراکز عمده علمی - فرهنگی بوده و شهر مزبور که در سده ی سوم میلادی بازسازی گردیده بود ، به زودی به مهمترین مرکز علمی ...

شهر گور در فیروزآباد فارس نخستین پایتخت ساسانیان به شمار می رود. دو ویرانه در این شهر وجود دارد که یکی از آن ها بنایی است برج مانند و دیگری ویرانه ای ساخته شده از سنگ های پاک تراش. شماری از مورخان به این آثار اشاراتی کوتاه داشته و برخی پژوهشگران کارکرد آن ها به شکل گذرا بررسی کرده اند. با این همه، چیستی و کارکرد این بناها هنوز مبهم است. بنابراین، هدف اصلی این مقاله دستیابی به روایتی منطقی دربار...

ایالت سغد به عنوان مهم­ترین ایالت ماوراءالنهر، به ویژه دو شهر بزرگ آن یعنی سمرقند و بخارا از تمدنی کهن و میراث فرهنگی درخشان برخوردار بود. هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان، کوشانیان، هیاطله ، ترکان و ساسانیان در این منطقه حکومت کرده‌اند. در فاصله سقوط ساسانیان (652م) و فتح ماوراء‌النهر توسط مسلمانان (نیمه دوم قرن اول هجری)، دولت‌ شهرهای سغدی درخشیدند و میراث فرهنگی ساسانیان را به دوش کشیدند. در این...

کتیبة حاضر یکی دیگر از گورنوشته‌های متعددی است که در منطقة کازرون یافته شده است. تاکنون حدود هفده کتیبه از این منطقه پیدا و خوانده شده است که غنای حضور زردشتیان در سه چهار قرن نخست هجری در این منطقه و نیز حضور کتابت مستمر، از دوران ساسانیان تا سده‌های نخستین اسلامی در ایران، را گواه است. این گورنوشته‌ها، هم‌چون تمامی گورنوشته‌های دیگر، به الفبای متصل کتابی (پهلوی ساسانی) نوشته ‌شده است. نام آمد...

چکیده: در این مقاله به تأثیر دوسویه ساده‌زیستی و یا عدم ساده‌زیستی و تجمل‌پرستی در سلامت و ثبات و یا عدم سلامت و به تبع بی‌ثباتی حکومت‌ها از منظر آموزه‌های قرآنی - اسلامی و سیره و سنت نبوی و علوی و الگوبرداری از آن برای نظام جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان حکومتی دینی پرداخته شده است، علاوه بر الگو قرار دادن سیرۀ بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران (امام خمینی) به‌عنوان رهبری ساده‌زیست...