بحث حاضر حاصل نشست علمی با موضوع صورت بندی امنیت ملی در حوزه فقه سیاسی است که در تاریخ 12/3/84 در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شده است.

امنیت ملی، توانایی دولت‌ها برای حفظ هویت مستقل و تمامیت کاربردی (جمعیت، سرزمین و دارایی) آنهاست. جغرافیای سیاسی نیز یکی از شاخه‌های جغرافیای انسانی است که در عرصه امنیت‌پژوهی، بیشتر بر وجه مصداقی آن تأکید شده است. موضوع محوری این رشته، عموماً پدیده دولت یا ناحیه سازمان‌یافته سیاسی است و به بررسی کالبد، عناصر، ویژگی‌ها و رفتار دولت ‌می‌پردازد. بنابراین، جنبه‌های مختلف دولت نظیر علت پیدایش، موقعیت...

:موضوع این پژوهش مطالعه فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی اصلاح طلب و اصول‌گرا می‌باشد. در این پژوهش از تئوری گابریل آلموند و سیدنی وربا الهام گرفته شده است. فرضیه‌های این پژوهش بر اساس منطق فازی فرموله و بر درجه  عضویت اصلاح طلبان و اصول‌گرایان در مجموعه فرهنگ سیاسی تاکید شده است. فرضیه پژوهش حاضر آن است که در زیر مجموعه‌های اعتماد سیاسی، احساس قدرت سیاسی و احساس امنیت سیاسی، ...

مفاهیم امنیت و آزادی، از مفاهیم حیاتی و ضروری برای ایجاد همزیستی مسالمت ‏آمیز و اعطای حقوق شهروندی در جامعه انسانی می‏ باشد. وجود امنیت در شکل کلاسیک آن که شامل امنیت اجتماعی،  سیاسی و اقتصادی است، امری حیاتی تلقّی گردیده و از طرف دیگر رعایت آزادی، به عنوان احترام به شخصیت و حیثیت انسانی، امری اجتناب‏ ناپذیر می‏ نماید. در درون جوامع دیدگاه‏های مختلفی پیرامون تحقق همزمان این دو مفهوم وجود دارد. ...

مقوله امنیت ملی و تلاش برای تحقق همه جانبه آن در یک جامعه از اصلی‌ترین مباحث در هر نظام سیاسی می‌باشد. تروریسم، یکی از جدی‌ترین تهدیدها برای امنیت یک نظام سیاسی محسوب می‌شود که به مدد پیشرفت تکنولوژی در چند دهه اخیر از قالب سنتی خارج شده و به شکل خطرناک‌تر و پیشرفته‌تری در بستر فضای سایبر مجال بروز پیدا کرده است و امنیت دولت‌ها را در معرض تهدید جدی قرار می‌دهد. تحقق امنیت ملی در مواردی با اعمال...

یکی از عناوین حائز اهمیتِ مورد بحث در فقه و شرع، «بغی» می‏باشد. منشأ انتخاب این کلمه آیه‏ی 9 سوره‏ی مبارکه‏ی حجرات می‏باشد. وفق دستور این آیه اگر دو گروه از مومنان با یکدیگر مقاتله و جنگ کردند پس بایستی بین آنها صلح و آشتی برقرار کرد و اگر گروهی بر دیگری تجاوز و ستم نمود، باید با ستمگر به جنگ و قتال برخاست تا به امر پروردگار گردن نهد. ولیکن اکثر فقها با استناد به این آیه‏ی شریفه، «بغی» را خروج ع...

پس از حاکمیت جریان خلافت و به ویژه پس از تبدیل آن به سلطنت، شاهد محرومیت مکتب تشیع از حکومت بودیم که در نتیجه آن، الگوی «حکومت اغتصابی» به مثابه گفتمان مسلط برای تحلیل شرایط و ارایه راهکار، مطرح شد. اگرچه تسلط این گفتمان به اقتضای شرایط سیاسی مدت مدیدی به طول انجامید، اما ظهور سلسله صفویه، زمینه مناسبی را فراهم آورد تا گفتمانی تازه در حوزه اندیشه سیاسی تشیع ظهور کند که نگارنده از آن به «شرعی سا...

رابطه امنیت، سیاست و استراتژی همواره موضوع بحث و مجادله علمی بوده و تعیین مرزهای میان این مفاهیم و یا حدود و ثغور حوزه های مطالعاتی آنها، نتیجه و ماحصل این مباحثات و مجادلات علمی است. در این مقاله زمینه های تاریخی تحول مفاهیم مذکور بررسی شده و بر اساس چهار گفتمان سنتی، فراسنتی، مدرن و فرامدرن، رابطه آنها با یکدیگر مورد پردازش و تحلیل قرار می گیرد تا بخشی از ابهامات و پیچیدگی های مفهوم امنیت توض...

سرمایة اجتماعی مفهومی است که در سال‌های اخیر در همة جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خودنمایی کرده است. این مفهوم در برگیرندة همة تعاملات، روابط، مشارکت، تعهد و علاقه‌ای است که افراد جامعه را به هم پیوند می‌زند و به واسطة نقش و اهمیت اجتماعی خود می‌تواند بر ابعاد امنیت اعم از اقتصادی، سیاسی، قضایی و اجتماعی- روانی تأثیر بگذارد. هدف اصلی از انجام‌دادن این پژوهش، بررسی وضعیت سرمایة اجتما...

جنگ نرم با طرح اهداف بدیع و کاربرد ماهرانه ابزارهای فرهنگی – ارتباطی، به عنوان خط تعارض اصلی میان بازیگران عرصه ی بین الملل با تکیه بر نیروهای داخل کشورها، موضوعیت یافته و امروزه به پدیده ای محوری در سیاست بین الملل تبدیل شده است. در فضای جنگ نرم، تکنولوژی های جدید ارتباطی مانند خبر و اطلاعات که بایستی در راستای ارائه خدمات سریع و روزآمد به انسان ها در سطح داخلی و بین المللی باشد، زمینه ساز برو...