شلایرماخر، حقیقت دین را به احساس یا شهود وابستگی به «امر متعالی» تفسیر می کند. پیروان او نیز تفصیل های قابل توجهی از این اندیشه ارائه کرده اند. براساس این رویکرد، «دین»، ادراک غیر قابل بیان و تفسیری است که تجربه گر، آن را در عین هستی خود می یابد. ازاین رو می توان گفت ادراک تحقق یافته در تجربه دینی ـ که متعلق به امر متعالی است ـ از سنخ علم شهودی یا حضوری است، نه از جنس علم حصولی و مفهومی. این دی...

بازسازی و بازتعریف مفاهیم کلاسیک یکی از ویژگی‌‌های عمده تفکر پساساختارگرایی می‌باشد. ژیل دلوز فیلسوف فرانسوی نیز به‌سهم خود در‌ فرایند بازتعریف مفاهیم کلاسیک سهیم شده است. یکی از مفاهیمی که دلوز در تفکر خویش بازتعریف و بازسازی می‌نماید، مفهوم دولت است. روش دلوز برای بازتعریف مفاهیم از جمله مفهوم دولت، قراردادن آن‌ها در یک چارچوب هستی‌شناسانه جدید بوده است. بدین معنا که دلوز با ‌ایجاد یک سیستم ف...

دهه‌های1330 تا1360ش، از دوره‌های عطف سیره‌نگاری و بازخوانی زندگانی رسول الله9 در جامعه ایران شیعی است. تحقیقات علمی در دوره ماصر دین را امری فوق طبیعی نمی‌دانست به همین رو سیره‌نگاری‌های سنتی به جهت آمیخته بودن با خرافات و آراء کلامی، پاسخگوی نیازهای آن دوره نبود. بر همین اساس سیره‌های متعددی در این دوره نوشته شد که مهمترین رویکرد آنها «دنیوی» ساختن دین و ظهور دین اسلام بود. در این میان، زریاب‌...

دیدگاه های گوناگون اندیشمندان غربی درباره زبان و ادبیات، مجال وسیعی را برای نگرشی تازه از ابعاد گوناگون به متون ادبی فراهم آورده است. از جمله مکاتب ادبی که در قرن بیستم مطرح شد پسا ساختارگرایی است. ژولیا کریستوا یکی از پساساختگرایان است که اندیشه هایش درحوزة آثار ادبی بسیار مورد توجه قرار گرفت. بخشی از نظریات وی مربوط به امر نمادین و نشانه ای در زبان است. به عقیده وی زبان نمی‌تواند منحصرا نشانه...

درهم‌تنیدگی امر اجتماعی و امر فضایی، یا تولید اجتماعیِ فضا، مضمون اصلی نظریۀ تولید فضا است که هانری لوفور آن را، به‌ویژه به‌منظور نقد نظریه‌های شهریِ رایج، پرورانده است. لوفور در این نظریه برای توضیح دیالکتیک تولید فضا از سه مفهوم فضای بازنمایی، بازنمایی فضا و پرکتیس فضایی استفاده می‌کند و آن را در متن نظریه‌پردازی‌اش راجع به زندگی روزمره جای می‌دهد. بازخوانی و نقادی نظریۀ لوفور، درواقع در حکم با...

ادبیات فولکلور دارای پیشینه و گستردگی بیشتری نسبت به ادبیات رسمی است ، از اینرو ارتباط عمیق تر و گسترده تری با لایه های مختلف اجتماعی دارد.این گونه از ادبیات که شکل گیری آن در سنت شفاهی صورت می گیرد دارای گونه های چندی است که ضرب المثل یکی از آنهاست.این پژوهش با تمرکز بر روی ضرب المثل ها به عنوان نوعی گفتمان ، به بررسی امر اخلاقی موجود در آنها می پردازد.در این پژوهش امر اخلاقی به عنوان برساخته ...

خوانده برای دفاع در مقابل دعوای خواهان می‌تواند از کلیۀ طرق دفاعی استفاده کند. خوانده باید با انتخاب درست و در زمان مناسب از این اختیارات گسترده در مقابل دعوای خواهان استفاده کند. با توجه به قاعدۀ منع صدور آرای متعارض، در صورت صدور حکم قطعی به نفع خواهان، «سبب» حکم مذکور دارای اعتبار امر قضاوت‌شده است و به همین سبب امکان اقامۀ دعوای جدید برای مخدوش کردن آن وجود ندارد. همین استدلال موجب می­شود ک...

آن چه در فلسفه ی هرمنوتیک مدرن آموخته ایم، به تاویلی با افق های باز و گسترده میانِ مخاطب و متن، دلالت دارد. آن متن – چه اثر ادبی و یا اثر هنری – که مورد تاویلِ مخاطب خویش واقع می شود، در برابر وی هستی می یابد؛ و متقابلا، متن، به مخاطب خویش هستی می بخشد. تاویل عکس، به جایگاهِ متمایز و ویژه ی عکس در میان سایر متون هنری، بستگی می یابد. از یک سو، عکس، به سانِ اثری هنری، به دنبال قواعد هرمنوتیکیِ روشمند ...

زیبایی از دوره کهن تاکنون تعاریف گوناگونی داشته است. مسأله این پژوهش پرسش از معیار تعریف زیبایی در دوران معاصر است. فرض بر این است که تعریف زیبایی در دوره معاصر از محدودیت‌های زیبایی ابژکتیو و سوبژکتیو رها شده است. در مرحله اول برای پاسخ به این پرسش، با روش تحلیل محتوا تلقی از زیبایی در دوره‌های مختلف از منظر متفکران مهم عرصه زیباشناسی در دو گرایش ابژکتیو و سوبژکتیو بررسی شده است. در مرحله بعد ...