داستان شیخ صنعان از حکایات طولانی منطق الطیر است. این حکایت را از جنبه های مختلف: ادبیات سمبلیک، هرمنوتیک، شخصیت پردازی، روانکاری و عرفان بررسی کرده اند. در این پژوهش حکایت شیخ صنعان از جنبه ملامت اندیشی و اصول ادب ملامتی بررسی می شود. بررسی ها نشان می دهد که این حکایت ملامتی است و  عطار اندیشه  ملامتی را در آن به کار برده و شخصیت شیخ صنعان در حقیقت نمودی از خود شاعر است. نگارنده پس از تعریف م...

در تحلیل ساخت اطلاعاتی واحدهای زبانی مانند جمله، اطلاعات عرضه شده را به دو دسته تقسیم می‌کنند: اطلاعات نو و اطلاعات کهنه. نو یا کهنه بودن اطلاعات زمانی معنا دارد که از دید مخاطب به جمله یا پیام زبانی بنگریم. به بیان دیگر، در ساخت اطلاعاتی جمله، محور، مخاطب است و از دید اوست که اطلاعات جمله، کهنه یا نو قلمداد می‌شود. در این مقاله، پس از طرح مباحث و چارچوب نظری، راهبردهای عرضه اطلاع نو در...

آموزه­های تعلیمی از مضامین رایج در قصاید نظامی است که در کنار خمسة او،  تا کنون از نظر مغفول مانده­است. در فرایند خوانش این قصاید، مشخص می­شود که نظامی در بیان مسایل تعلیمی، سبکی اقناعی به کار می­گیرد؛ به این معنی که با روش­هایی چون انذار، تبشیر، اسلوب استفهام و اسلوب شرط سعی در قبولاندن مفهوم مورد نظر خود و یا تغییر نگرش مخاطب دارد. البته؛ گاهی از شگردهای بلاغی چون: تکرار، تلمیح، تمثیل و اسلوب...

عدم آگاهی لازم در مورد زلزله، شیوه های صحیح پناهگیری، شیوه های صحیح ساخت و ساز و مقاومت ساختمان ها، مقاوم سازی سازه ای و غیرسازه ای، اطلاعات ناکافی در مورد گسل های فعال و دانش زمین لرزه و نیز عدم باور عمومی به اینکه می توان با آگاهی و به کار بستن اصول ایمنی، خسارات و آثار سوء زلزله را به حداقل رساند، در پی وقوع هر زلزله، همواره هزینه های مادی و معنوی بیشماری را بر کشور تحمیل می کند. اصلاح این ن...

تمثیل از شگردهایی است که کلام را هنری و سخن را مؤثرتر می‌کند. تمثیل علاوه بر جنبه‌های زیباشناسانه، کارکردهای مهم دیگری نیز در سخن دارد. نوشتار پیش رو با در نظر گرفتن شگرد تمثیل و کارکردهای آن، این شیوه را در مقالات شمس بررسی کرده‌است. در این راستا، انواع گوناگونی از تمثیل‌های به‌کار رفته در این اثر شناسایی و بررسی شده‌است. با در نظر گرفتن گسترة کاربرد این شیوه در مقالات و جایگاه مهم تمثیل در اق...

از مؤثرترین نیروهای فطری آدمی که می‌تواند او را در صعود به کمال انسانی کمک کند، میل به «الگوپذیری» است. تحقیق حاضر، این اصل تأثیرگذار بشری را بنا بر زندگی اجتماعی شخص پیامبر اسلام (ص) تبیین و استدلال کرده است. از آنجا که اضلاع سه‌گانة الگوسازی عبارت‌اند از کارکردها، روش‌ها و موانع، تحقیق پیش‌رو به صورت موردپژوهانه و بدون فروکاستن یکی به دیگری، این سه اصل مهم و بنیادین را تحقیق و تحلیل کرده است....

معناشناسی مطالعه علمی معانی، کلمات، عبارات و جمله‌هاست که به پیدایش معنا و سیر پیشرفت و دگرگونی‌های آن می‌پردازد و روابط معنایی بین مفاهیم مختلف را شناسایی و شبکه‌ای از معانی مرتبط با هم را استخراج می‌کند. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی با رویکرد قرآنی- روایی به بررسی طرح‌های تصوری معناشناسی شناختی در قرآن کریم و بیانات امام علی(ع) با تکیه بر مصادر اهل سنت پرداخته و در انتها ...

در سده‌های اخیر، قرآن‌پژوهی از اولویت‌های مهم مستشرقان است. شماری از این آثار به انکار و یا دست‌کم تردید در وحیانیت قرآن تصریح دارد. ویلیام جوزف فدرر، نویسنده و مورخ معاصر آمریکایی نیز همسو با این نظر، منکر الهی بودن قرآن است. پژوهش حاضر با روش توصیفی‌ـ تحلیلی ابعاد مختلف ادعای فدرر را به بحث می‌نهد و به بررسی دیدگاه ویلیام فدرر در کتاب «What every American needs to Know about the Qur`an» دربار...

سازمان‌های امنیتی و اطلاعاتی، نقش بالقوه و بالفعل عمیقی در ارتقا و بهره‌بری از منابع اقتدار نرم کشور بر عهده دارند. در این خصوص می‌توان از طریق برخی شواهد، به ‌یقین (و یا با درصدی بالا) از دخالت و خط‌دهی نهادهای اطلاعاتی به سیستم‌های سیاست خارجی، اقتصادی و یا فرهنگی کشور برای بهبود وجهه خود یا تخریب وجهه حریف سخن به میان آورد. مقاله حاضر تلاش دارد با حرکت در محدوده‌های تعریف‌شده فوق، در حد امکا...

هدف مقالة حاضر بررسی شیوه‌های طرح و بیان معنا در انوار سهیلی است. با در نظر گرفتن این نکته که نویسندگان نثر فنی از شیوه‌ها و ابزار مختلفی برای طرح و بیان معنا استفاده کرده‌اند، با بهره‌گیری از شیوة توصیفی‌تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای شیوه‌های طرح و بیان معنا در انوار سهیلی در سه بخش ساختاری (حکایت، گفت‌و‌گو و تقسیم‌بندی)، توضیحی (استدلال، تعریف و تفسیر، ‌توصیف، بررسی ...