اصل میراث مشترک بشریت یکی از نمونه های بارز دستاوردهای تدوین و توسعه حقوق بین الملل در چارچوب اقدامات ارگان های سازمان ملل متحد است که در راستای تحقق اصول عدالت و برابری، همبستگی میان ملت ها و نظم نوین بین المللی اقتصادی، در اسناد بین المللی همچون معاهده 1967 در مورد اصول حاکم بر فعالیت دولت ها در کاوش و استفاده از فضا، کنوانسیون 1982حقوق دریاها، اعلامیۀ جهانی 1997 یونسکو در مورد ژنوم انسانی، ک...

نوشتگان کیفری فارسی‌‌زبان کمتر به چیستی و دسته‌‌بندی لوازم اصل قانون‌‌مداریِ جرایم و مجازات‌‌ها پرداخته و قانون‌‌گذاران نظام‌‌های حقوقیِ این حوزه‌‌ی زبانی نیز کمتر به این لوازم التزام داشته‌‌اند. این مقاله بر آن است تا در گام نخست، با کمک گرفتن از چند نظام حقوقی دیگر، چیستی و دسته‌‌بندی این لوازم را باز شناساند و در گام دوم نیز میزان التزام به این لوازم را در نظام قانون‌‌گذاریِ مورد مطالعه‌‌اش، اف...

-تبیین مسأله از دیرباز، همواره صاحبان اندیشه آزاد و رهبران انقلابی شیوه های گوناگونی را جهت رفع هراس از تمرکز فسادانگیز قدرت خودکامه، در پیش روی صاحبان اصلی حکومت یعنی همان اراده آزاد ملت قرار داده اند. به اعتقاد آن ها یکی از مهم ترین و موثّرترین ابزارهای کنترل تندروی های قدرت، برقراری سامان? کنترل و بازرسی در روند اعمال حاکمیّت از سوی دولت ها می باشد. تا جایی که امروزه یکی از خصایص بنیادین دول...

بسـیاری از اصـطلاحات حقوق اروپایی و فقه اسلامی دارای اشتراک در الفاظ ‌اند؛ به‌گونه‌ای تصور می‌شود تفاوتی در ماهیت آن‌ها وجود ندارد، اما با بررسی دقیق این اصطلاحات و ماهیت آن‌ها می‌توان گفت هر یک از این اصطلاحات که مقتبس از مبانی خویش می‌باشد، دارای مفهومی متفاوت از اصطلاح به ظاهر مشابه است. از این جمله، «اصل برائت» در فقه اسلامی است که از مبانی خدامحورا...

اصل تساوی افراد در برابر قانون ایجاب می کند که مجریان قانون بدون هیچ تبعیضی قانون را نسبت به همه افراد اعمال کنند. سبب تبعیض هر چه که باشد، اعم از نژاد و رنگ و زبان و... مردود است و قانون اساسی نیز در اصل 19 خود به این نکته تصریح کرده و در قوانین عادی برای تضمین اجرای این اصل ضمانت اجراهایی تعیین نموده است. از جمله ی این ضمانت اجراها که راجع به منع عدول از بی طرفی و اعمال نفوذ می باشد ماده ی 60...

اهمیت هماهنگی میان صورت پدیدار و مفهوم و ساختار عمقی آن در هنرهای اسلامی انکارناپذیر است. در این زمینه به کارگیری اصول و قواعد برخاسته از این مفاهیم، هماهنگی مذکور را تضمین می نماید. «اصل افقی گرایی»، یکی از اصول و قواعد راهنمایی است که به کارگیری آن در معماری اسلامی، تمایز صورت بیانیِ این هنر را براساس شالودi معنوی اش برآورده می سازد. این اصل، نه تنها در فضا و نقوش و تزئینات معماری اسلامی نمود ...

استفاده کشورها از فناوری‌های الکترونیکی برای جاسوسی، پدیده‌ای نوظهور است. هواپیماهای بدون سرنشین موسوم به پهپاد یکی از این فناوری‌های نوظهورهستند که بیشترین استفاده را در این زمینه داشته‌اند. ایالات متحده، در سال‌های اخیر به دفعات از این فناوری برای جاسوسی در حریم هوایی ایران استفاده کرده است. صرف نظر از میزان موفقیت آمریکا در دستیابی به اهداف خود و واکنش‌های به موقع و مؤثر ایران، ارسال پهپاده...

هنجارهای حقوق بشر تحولاتی را در قلمرو تعارض دادگاه‌ها، تعارض قوانین و شناسایی و اجرای احکام خارجی ایجاد کرده است. استفاده از قواعد سنتی این رشته از حقوق مانند قواعد حل‌ تعارض یک‌جانبه دچار تردید و برخی عوامل ارتباط قدیمی مانند تابعیت دچار تزلزل شده است. در قلمرو شناسایی احکام خارجی نیز موازین حقوق بشر، دولت‌ها را به‌سوی شناسایی حقوق مکتسبه در خارج سوق داده است. اما الزامات حقوق بین‌الملل عمومی،...

حقوق­دانان، به طور سنتی و با تکیه بر اصل نسبی بودن قراردادها، اعتقاد به عدم گسترش آثار موافقت­نامه­ داوری به اشخاص ثالث دارند. این در حالی است که در بسیاری از داوری­های بین­المللی، نظریات متنوع و گوناگونی جهت پذیرش توسعه­ قلمرو شخصی صلاحیت داوری به اشخاصی که موافقت­نامه­ داوری را امضا ننموده­اند، مشاهده می­شود. قاعده­ استاپل به عنوان عنصر اصلی تشکیل‌دهنده­­ «نظریه­ استاپل در توسعه­ قلمرو داوری»...

حق ملت‌ها بر تعیین سرنوشت داخلی، حق مشارکت سیاسی و حقوق وابسته به آن، از جمله حقوق و آزادی‌های سیاسی، و حق انتخاب‌کردن و انتخاب‌شدن، اصل برابری و منع تبعیض، در زمره قواعد معاهداتی و هنجارهای پذیرفته‌شده بین‌المللی هستند که از اصل مشروعیت دموکراتیک منبعث گردیده و سپس به مدد ابزارهای معاهداتی تضمین شده‌اند. طی چند دهه اخیر، کمیته حقوق بشر، کمیسیون‌های اروپایی و آمریکایی حقوق بشر، سازمان همکاری و...