تاریخ بیهقی یکی از شاهکارهای گران‌قدر نثر فارسی است که به دلیل دارا بودن ارزش‌های ادبی و تاریخی، آشنایی با آن برای هر پارسی زبان تحصیل کرده لازم و ضروری است. نثر تاریخ بیهقی از غنی‌ترین و جذّاب‌ترین نثرهای موجود در تاریخ ادبیّات ایران است. بیهقی از جمله نویسندگانی است که در کاربرد واژگان پارسی، هنر خود را به‌خوبی نشان داده است.مسألة اصلی این جستار، بررسی لغات واصطلاحات پارسی نژاد در تاریخ بیهقی ا...

این پژوهش به توصیف گروه فعلی در گویش کردی کرمانشاهی می پردازد. در این تحقیق ساخت موضوعی گروه فعلی و وضعیت ساختاری متمم ها و افزوده ها نسبت به هسته بررسی می شود. متمم ها عناصر اصلی همراهِ فعل بوده و نقشی اساسی را در ساختار موضوعی فعل ایفا می کنند؛ افزوده ها عناصر اختیاری بوده که عدم حضور آن ها جمله را غیر دستوری نمی کند. از آن جا که اساس این پژوهش تایید نظریه ی ایکس تیره می باشد، ساخت سلسله مراتب...

در این پژوهش با تحلیل ساخت تصریفیِ بیش از 200 فعل از کردیِ گورانی، به بررسی پسوندها و پیشوندهای تصریفیِ فعل در این گویش از زبان کردی و مقایسۀ آن با زبان فارسی معیار پرداخته می شود. این فعل¬ها در زمرۀ رایج¬ترین و پرکاربردترین فعل¬های ساده در این گویش هستند. روش انجام این پژوهش از گونۀ توصیفی، تحلیلی و تطبیقی است و ما یافته های خود را در دو گروه پسوندها و پیشوندهای فعلی، دسته بندی کرده ایم. پسوندها ...

شاعران و نویسندگان ایرانی در همة اعصار به بیان واقعیت‏ها و انتقاد از حاکمان وقت و اوضاع اجتماعی و سیاسی دوران خود پرداخته‌اند. این نوع از اشعار به "شعر اعتراض" موسوم هستند. این مقاله اشعار اعتراض را در دورة بعد از انقلاب اسلامی از جنبة واژگان‌شناسی مورد بررسی قرار می‌دهد و واژگانی که باعث تشخص زبان این نوع شعر گشته، نشان می‌دهد. هنجارگریزی‏‏‏های واژگانی در شعر اعتراض به گونه‏‏‏های مختلفی به وجو...

مصدر یکی از عناصر تشکیل دهندهء واژگان زبان و شکل بنیادین فعل در زبان های مختلف است. از آن جاکه این فریم کلمه در ساختارهای نحوی، در گفتار و نوشتار، دیده می شود، لذا پرداختن به آن از جنبه های ساختار واژگانی، ویژگی های دستوری، و خصوصیات نحوی جالب تو جه می نماید. این تحقیق به بررسی ویژگی های دستوری- نحوی مصدر زبان روسی و مقایسهء آن با زبان فارسی و یافتن وجوه تشابه و تفاوت آنها پرداخته است. بررسی ها...

چکیده ندارد.

چکیده دعای جوشن کبیر مشتمل بر شماری از اسماء الهی است. سند این دعامتصل نبوده و راویان آن ، بعد از امام سجاد (علیه السلام)تا شیخ ابراهیم کفعمی که دعا را نقل کرده است ، مشخص نیستند. در این تحقیق اسماء مذکور در دعای جوشن کبیر مورد بررسی قرار گرفته است. این اسما به پنج دسته زیر قابل تقسیم است : 1- اسماء مصرّح در قرآن 2- اسما غیر مصرّح در قرآن 3- اسماء مذکور در نهج البلاغه و صحیفه سجادیه 4- اسماء م...

قرآن کریم، به موضوع تفکر و تدبر اهمیت ویژه ای داده است به گونه ای که واژگان مرتبط با این مفهوم از بسامد بالایی در واژگان قرآنی برخوردار می باشند. پرداختن به واژگان قرآنی نیز همواره مورد توجه زبان شناسان بوده است و یکی از مهمترین مسائلی که درباره آن به کنکاش پرداخته اند، پاسخ به این سؤال است که آیا به ترادف واژگان قرآنی می توان معتقد بود؟ یا اینکه به جای ترادف واژه، باید مفهوم تقارب را انتخاب کر...

چکیده موضوع واژه­سازی از طریق پیشوندها و پسوندها تاریخی طولانی دارد، زیرا می توان با افزودن آن­ها در ساخت­ واژه­های جدید برای بیان معنی ها و مفهوم های تازه بهره گرفت و بدین­گونه هزاران واژۀ نو با معانی تازه ایجاد کرد. فردوسی و اثر بلند پایه اش، شاهنامه، از شهرت ملّی و بین­المللی برخوردار و نام این دو، همواره با زبان شیرین فارسی آمیخته و هم­راه بوده است. فردوسی و شاهنامه تاکنون از جنبه­های گوناگو...

یکی از ادله واقع گرایان برای اثبات وجود کلی ها در جهان خارج، برهانِ «ارجاع به مجردات» (abstract reference) است. طبق این برهان، جملات صادق بسیاری در زبان وجود دارند که ظاهرا درباره کلی ها سخن می گویند. به عقیده واقع گرایان، صدق این گونه جملات قابل تبیین نخواهد بود مگر آنکه کلی ها در جهان خارج وجود داشته باشند. کارنپ بر اساس نظریه «درجات زبانِ» خود، این برهان را مورد نقد قرار داده و استدلال می کند ...