ابوالحسن محمّدبن اسماعیل لامعی گرگانی ، از شعرای بنام اواسط قرن پنجم هجری است که در اشعارش تابع همان سبک و روش شاعران دوره­ی اول غزنوی است و گاه بعضی از قصاید آنان را جواب گفته است. اشعار لامعی در وصف طبیعت و مدح بزرگان عصر خویش را بحقیقت می توان گلچینی از سه دیوان فرخی و عنصری و منوچهری دانست. تشبیهات گوناگون و اوصاف او از بیابان و اسب و رسوم و مظاهر مختلف طبیعت ،خواننده را به یاد منوچهری می ان...

منطقۀ موکریان با داشتن آثار باستانی و تاریخی، از دوران پیش از تاریخ، در بستر حوادث تاریخی غرب ایران، نقشی اثرگذار ایفا کرده است. امارت موکری، در دورۀ آق­قویونلوها، توسط سیف­الدین نامی، در شمال غرب ایران پی­ریزی شد. با ظهور دولت صفوی، سیاست واگرایی امارت موکری، در تعامل با آن دولت، از زمان صارم‌بیگ به عنوان دومین حاکم این امارت، آغاز گردید که معاصر شاه اسماعیل اوّل صفوی بود. این مقاله، درصدد بررس...

مقاله ی حاضر، بررسی دو اثر اسطوره ای و مذهبی است که به دو فرهنگ مختلف تعلق دارند؛ ولی از نظر بن مایه ی داستانی شبیه هم هستند. یعنی مقایسه ی داستان فریکسوس از اساطیر یونان باستان و داستان اسماعیل ذبیح الله از قران کریم که این داستان در تورات نیز با اندک تفاوتی آمده است. بافت دو داستان از نظر سیر کلی و اتفاقات و اعمال قهرمانان، نزدیک به هم است. شخصیت های داستانی دو به دو با هم مشابهت دارند. حتی ر...

 گزارشهاى تاریخى در مورد انبیاء از دیدگاه قرآن مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. نخستین پیامبر، آدم (ع) است. در این بخش، گزارشهاى تاریخى در مورد جایگزینى انسان در زمین، چگونگى آفرینش آدم، آفرینش حوا، فریب شیطان، تقاضاى مهلت، هبوط و تکثیر نسل، آزمون و اختبار و هابیل و قابیل، با استناد به آیات و روایات و دلایل عقلى مورد سنجش قرار گرفته است. در بحث ادریس، جد بودن ایشان براى حضرت نوح را رد مى‌کند. د...

 گزارشهاى تاریخى در مورد انبیاء از دیدگاه قرآن مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. نخستین پیامبر، آدم (ع) است. در این بخش، گزارشهاى تاریخى در مورد جایگزینى انسان در زمین، چگونگى آفرینش آدم، آفرینش حوا، فریب شیطان، تقاضاى مهلت، هبوط و تکثیر نسل، آزمون و اختبار و هابیل و قابیل، با استناد به آیات و روایات و دلایل عقلى مورد سنجش قرار گرفته است. در بحث ادریس، جد بودن ایشان براى حضرت نوح را رد مى‌کند. د...

تشکیل حکومت صفوی در آغاز قرن دهم هجری با ظهور قدرت ازبکها در ماوراء النهر و گسترش امپراتوری آسیایی عثمانها در غرب قلمرو صفویان، همزمان شد. در این میان سیاستهای مذهبی صفویان در جهت ترویج تشیع به عنوان مذهب رسمی، زمینه مناسبی برای ازبکان و عثمانیهای گسترش­طلب فراهم ساخت تا ادعاهای ارضی و سیاسی خود را در پناه اختلافات دینی توجیه کنند. از این روست که در این دوره، در کنار درگیریهای سیاسی و نظامی، ما...