مفهوم «معنویت» از مفاهیمی است که تعریف آن در آثاری که بدان پرداخته‌اند ابهام دارد و مسئله اصلی این مقاله آن است که چرا تعریف‌های ارائه‌شده از معنویت دارای ابهام است، چرا از هر رویکردی که به آن نگریسته شده معنای واژه نیز تفاوت یافته است؟ بنابر ادعای این مقاله دلیل ابهام مفهوم معنویت آن است که رویکردهای موجود در تعریف معنویت از داشتن نگاه تمدنی به معنویت غفلت کرده‌اند. در مقاله حاضر پس از تقسیم ت...

چکیده فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی به دلیل پرمایگی محتوایی و تعلق تاریخی به سرزمین تمدنی اسلام، از جلوه‌های مهم و برجسته در بازتولید قدرت نرم به شمار می‌آید. ژرفای درونی فرهنگ و هنر اسلامی که در گذار تاریخی خود به تولید علم پرداخته است، توانسته است گهواره‌ای از تمدن را در سده‌های نخستین و میانی اسلام مدیریت کند. با از میان رفتن ارزش‌های نهادی فرهنگ و هنر که با علم و شکوفایی رابطه مستقیمی دا...

پی ریزی تمدن نوین اسلامی جز با تدوین الگوی جامع دینی در موضوعات مختلف امکان پذیر نیست. طراحی الگوی جامع نیز فعالیتی پویا و پایدار و نیازمند اجتهاد مستمر است. استنباط و تبیین مبانی و معارف اسلام از منابع دینی، ضرورت طراحی الگوهاست. الگوها در حقیقت نقطه ی تلاقی و خط تماس نظام های معرفتی با نهادهای عینی و اجتماعی است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به سه الگو اشاره خواهد شد. در الگوی اول، نقش ...

هدف از این مقاله بازخوانی و تأملی بر برنامه درسی در گذشته تاریخ، تعلیم و تربیت ایران در سه دوره : 1- قبل از اسلام 2- بعد از اسلام (دوره اسلامی) 3- معاصر می‌باشد، از این رو غواصی در دریایی عظیم و پر فراز و نشیب تاریخ ایران بزرگ در طول نزدیک به 3 هزار سال از حیات تمدنی، کار بسیار سخت و بدلیل عدم تحقیق جدی و منظم و نظریه پردازی در حوزه تاریخ برنامه درسی ایران و فقدان الگوهای تجربه شده در فرآی...

چکیده واکاوی سیر تاریخی ورود و گسترش اسلام در آسیای جنوب شرقی و بررسی دقیق‌تر ماهیت ترکیبی فرهنگ اسلامی در این منطقه که در قالب سنت‌های آیینی، باورهای اجتماعی، عرفان و تصوف، ادبیات، فلسفه و جلوه‌های تمدنی ظهور یافته است، حکایت از آن دارد که عارفان مسلمان ایرانی، عرب و هندی، اصلی‌ترین عاملان ظهور و گسترش اسلام در این منطقه به‌شمار می‌آیند و فرهنگ اسلامی در این منطقه بویژه اندون...

در این اثر ترجمه ای با عنوان « جلوه های پیوند وتعامل در ادبیات عربی وفارسی »به میزان تأثیر وتأثر دو فرهنگ ایرانی وعربی وموضوعات مشترک فیما بین پرداخته شده است .باتوجه به میزان بالایی از روابط ومضامین مشترک در زمینه های دینی، فرهنگی، تمدنی ، منطقه ای ، تاریخی ، فکری ، فلسفی ، اجتماعی ، ادبی ، لغوی ، هنری وسبک معماری و...مولف به گزیده ای از مهم ترین موضوعات مد نظر خویش پرداخته است . در نتیجه این ...

اقوام ترک زبان به سبب عوامل جغرافیایی و تاریخی روابط پیوسته ای با ایرانیان داشته اند. آنان از طریق ایرانیان با اسلام آشنا شدند و ایرانیان به واسطه برتری تمدنی خود تاثیر آشکاری بر ترکان نهادند. سابقه زبان فارسی در آسیای صغیر به دوران هخامنشیان می رسد که یکی از استان های این سلسله محسوب می-شده است. بعد از اسلام و تسلط آل سلجوق بر آسیای صغیر زبان و ادب فارسی در آن جا بیش از گذشته توسعه یافت. سلاطی...

آیات فقهی قرآن به عنوان بخشی از آموزه های دینی و نیز سرچشمه اولیه دانش فقه افزون بر تعیین تکلیف مکلفان دارای پیامدها و کارکردهای اجتماعی هم است. این پیامدها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نظام های مختلف تشکیل دهنده یک جامعه را از خود متأثر می سازد و اثرپذیری نظام ها از این مؤلفه ها به نوبه خود به اثرپذیری یک تمدن از آنها می انجامد. این نوشتار با مبنا قرار دادن تقسیم بندی مرحوم شهید صدر از مباحث فقه...

اسلام در زمان و مکانی ظهور کرد که مناطق هم‌جوارش از سطح تمدنی پیشرفته‌تری نسبت به جزیرة العرب برخوردار بودند. این سرزمین‌ها از نظر ظهور و حضور عقاید و باورهای گوناگون، پیشینه‌ای بسیار طولانی داشتند و این امر، رواج و گسترش مباحثات و مجادلات الهیاتی در این مناطق را موجب شده بود؛ ازاین‌رو، اسلام در مکانی ظهور کرد که زمینۀ مساعد برای مجادلات الهیاتی و کلامی داشت. قرآن کریم مروج و مشوق تفکر و تعقل د...