دین در کلیه نظام های اجتماعی نقش اجتناب ناپذیری ایفا کرده است. همواره گروهی در پی برجسته کردن و بها دادن به آن بوده اند و گروهی آن را تضعیف کرده و یا منافی پیشرفت دانسته اند. شاتوبریان از سال 1802 میلادی در اثر ارزنده خود تحت عنوان نبوغ مسیحیت، که در زمان خود جنجال برانگیز شد، به مسیحیت اعتباری دوباره بخشید و اقدام به نشان دادن نقش تمدن بخش و تاثیرگذار آن نمود. این کتاب به ویژه پاسخی به تهمت ها...

با هجوم ژرمن‌ها به امپراتوری روم غربی و سقوط آن، اقتصاد پولی ـ ‌مبادله‌ای و زندگی شهرنشینی به نازل‌ترین حد خود رسید. اقتصاد و تولید در جامعة غربی بر تولید کشاورزی و مبادلة تهاتری استوار و روستاها به جای شهرها مرکز اصلی حیات سیاسی، ‌اجتماعی و اقتصادی شدند؛ اما از قرن دوازدهم مجدداً شهرها قدرت گرفتند. در این مقاله، با تکیه ‌بر منابع و به روش تاریخی، سعی می‌کنیم تصویری از ظهور دوبارة شهرها در اروپا...

تروریسم از جمله مفاهیم مناقشه‏برانگیز به هنگام تعریف و مطالعه علمی است و مطالعه آن در چارچوب بین رشته‏ای قرار می‏گیرد.به بیان دیگر، برای فهم و بررسی آن می‏بایست رویکرد بین رشته‏ای را استخدام کرد و آن را از دریچه علوم سیاسی ، روابط بین‏الملل، حقوق بین‏الملل ،روان‏شناسی ،جامعه‏‏شناسی و مانند آن نگریست.مقاله حاضر به چیستی و چگونگی تحول این مفهوم در روابط بین‏الملل می‏پردازد و برای این...

مفهوم اطلاعات در سیر توسعة خود با مفهوم آنتروپی که محققان ترمودینامیک در قرن نوزدهم ابداع کرده اند پیوند یافته است و از این منظر، اطلاعات عبارت از نظم یا نگانتروپی است. از سوی دیگر، آنتروپی با مفاهیمی همچون هیاهو و اختلال که مولد بی نظمی است نیز همبسته است. در این مقاله، به هر یک از مفاهیم مورد اشاره شده است و رابطة آنها در بستری متفاوت مورد بررسی قرار گرفته است.

اخلاق یکی از سه قسم حکمت عملی است. متکلّمان اسلامی به اقتضای مباحثی چون عدل الهی، وعد و وعید، جبر و اختیار و... به نحوی درگیر این مسأله شده‌اند وحتی وجه فارق دو نحله کلامی معتزلی و اشعری را می توان در این موضوع دانست. مولانا جلال‌الدین محمّد بلخی نیز به دلیل آن که یک سنّی حنفی اشعری است؛ قاعدتاً می‌بایست از دیدگاه متکلمان اشعری در این باب پیروی کند. در این مقاله با ذکر مواضعی از مثنوی معنوی که در آ...

قاچاق انسان یکی از جرایم سازمان یافته فراملی است. این جرم که جوهره آن نقض شدید حقوق بشر بزه دیدگان قاچاق انسان است، همزمان موجب شکلی از بردگی نوین است. به همین دلیل، این جرم با صدای بلند از سوی جامعه جهانی تقبیح شده است. به اعتقاد بعضی از صاحب نظران(Luis Shelley) مشکل قاچاق انسان در قرن ۲۱ همچون استعمار گری قرن نوزدهم و جنگ سرد قرن بیستم است( p.1: Kilercioglu). این تعبیر ظریف در کنار رشد روزافز...

پژوهش حاضر درصدد است امتیازنامه راه شوسه تهران به قم، که در سال 1301ق به امین‌السلطان واگذار شده بود را تجزیه و تحلیل نماید. این دوره مصادف با قرن نوزدهم میلادی می‌باشد که به قرن جاده‌ها و راه‌آهن معروف شده است. از این‌رو، در ایران نیز در اواخر این قرن تلاش شد به این شاخصه مهم پیشرفت و توسعه نزدیک شوند، بنابراین به واگذاری امتیازات راه‌سازی روی آوردند. یکی از مهمترین امتیازات از این نوع، راه شو...

قرن نوزدهم میلادی، مخصوصاً نیمه دوم آن، هم برای ایران و هم برای سرزمین های عربی، دارای وضع نامطلوب اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بود. فساد و ظلم ستم حکام داخلی از یک طرف، تعرض و تهاجم خارجی از طرف دیگر، مردم را به ستوه آورد. غفلت و بی خبری مردم، فقر و بی سوادی جامعه را هم باید به گرفتاریهای آن روزگار اضافه کرد. سرزمین های عربی در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی دچار اوضاع بد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شد...

مدعاى اصلى من در این گفتار، این است که: اصالت جامعه و اصالت فرد، هر دو در جامعه شناسى بى معناست، و نظریه سوم این است که آن چیزى که اصالت دارد، «عمل اجتماعى» است. در جامعه شناسى همین مسأله سوم مطرح است. این مطلب در مباحثى که در ربع آخر قرن نوزدهم پدید آمد، رایج شد. براى اینکه همزبان بشویم، شاید بعضى از مطالب نیاز به توضیح داشته باشد.