این مقاله بر آن است تا نیایش های آیینی را به عنوان یکی از زیر گونه­های شعر غنائی مورد کند و کاو قرار دهد. این زیرگونۀ شعری که غالباً در بر دارندۀ سنت دیرینه­ی افتتاح و اختتام مثنوی­ها و بعضاً دیوان­های شعری است، سبب گردیده تا به ندرت منظومه و دیوانی را بتوان یافت که در آن نیایش و مناجات و تحمیدیه به چشم نخورد؛ از این رو در آثار حماسی مانند شاهنامه فردوسی و همچنین در آثار غنایی و منظومه­های عاشقان...

بعد المد الإسلامی فی العالم واتساع رقعة الدولة الإسلامیة، انتشرت العربیة کلغة الدین بین هذه الشعوب، مما أدّی إلی دخول اللحن فی اللغة. دعت الحاجة علماء ذلک الزمان لتأصیل قواعد اللغة العربیة لمواجهة ظاهرة اللّحن خاصة فی ما یتعلق بالقرآن والعلوم الإسلامیة. لکن سرعان ما استهدف النحو لذاته ولا لإجادة اللغة ودخلته تعقیدات ما کان لها من اللغة شیء. فقام جماعة من القدماء لتیسیر النحو العربی، وتخلیصه من ال...

این جستار، دعای سال نو را به منزلة اثری ادبی در نظر می گیرد. ابتدا به چند الگوی ارتباطی از جمله الگوی یاکوبسن، اشاره می شود. در این الگوها جایی برای موقعیت ارتباطی دین شناختی متصور نیست. این مقاله سرآغاز ورود به حیطة گفتمان دینی از جمله ادعیه است. ابتدا از پیشینة ادعیه به منزلة آثار ادبی سخن به میان می آید. بعد، به ویژگی های زبان ادعیه اشاره می شود. سپس نقش شعری دعا در پرتو ساختار و کارکرد زبان...

دعای عرفه یادگار علمی امام حسین (ع) دارای مفاهیم بلندی است که اگر از زاویه حکمت متعالیه بدان نگریسته شود عمق بیشتری از ژرفای محتوای آن نصیب انسان می شود. درمورد دعای عرفه شروح و مباحث فراوانی وجود دارد ولی تأکید بر ارتباط مفاهیم این دعا با حکمت متعالیه از نو آوری های این پژوهش است. با احصاء مسائل انسان شناسی در دعای عرفه به روش کتابخانه ای و مطالعه مبانی انسان شناسی در حکمت متعالیه در جمع آوری ...

اسلام همان گونه که دارای نظام اعتقادی، فرهنگی، سیاسی و... است، دارای یک نظام اخلاقی نیز می باشد. ادیان الهی- به ویژه اسلام – برای تعلیم و تربیت و رشد انسانها و به تعبیری به منظور انسان سازی آمده اند. همچنین، برخلاف آنچه برخی تصور می کنند، اخلاق، بخشی از مطالب دین را تشکیل نمی دهد بلکه تمام دین را شامل می گردد! چنانکه خود فرموده: « من برای تکمیل مکارم اخلاقی برانگیخته شده ام». به عبارت یگر اسلام...

"هنگامی‌که بندگان من درباره‌ی من از تو سؤال کردند (بگو) من نزدیکم دعای دعاکننده را به‌هنگامی‌که مرا می‌خواند پاسخ می‌گویم. پس آنها باید دعوت مرا بپذیرند و به من ایمان بیاورند تا هدایت یابند. سوره بقره– آیه 186" امروزه محققین و دانشمندان در جستجوی یافتن شیوه تأثیرات درمانی متأثر از مذهب و معنویت، و پیدا کردن راههای علمی و عملی برای استفاده از این روش درمانی هستند. دعا و نیایش از مهم‌ترین اقداما...

شالوده¬ی دعاهای امام سجاد (ع) را که خود قرآن ناطق و سخنانش ترجمان کلام وحی است، غالباً تفسیر و تبیین آموزه¬ها¬ی قرآنی، روایی و سنّت نبوی تشکیل می¬دهد. کمتر عبارتی در دعاهای آن حضرت یافت می¬شود که با آیه¬ای از قرآن و یا حدیثی از معصومین (ع) ارتباط و پیوند نداشته باشد. از آنجا که در عصر امام سجاد (ع) استبداد و اختناق شدیدی بر جامعه حاکم بود و حاکمان ستمگر اموی، امام (ع) را خانه نشین کرده بودند و اج...

شالوده¬ی دعاهای امام سجاد (ع) را که خود قرآن ناطق و سخنانش ترجمان کلام وحی است، غالباً تفسیر و تبیین آموزه¬ها¬ی قرآنی، روایی و سنّت نبوی تشکیل می¬دهد. کمتر عبارتی در دعاهای آن حضرت یافت می¬شود که با آیه¬ای از قرآن و یا حدیثی از معصومین (ع) ارتباط و پیوند نداشته باشد. از آنجا که در عصر امام سجاد (ع) استبداد و اختناق شدیدی بر جامعه حاکم بود و حاکمان ستمگر اموی، امام (ع) را خانه نشین کرده بودند و اج...