شاید هیچ یک از اصول و قواعد حقوق دادرسی مدنی به اندازه اصل بی طرفی دادرس، قاعده منع تحصیل دلیل و قاعده منع تلقین دلیل دچار کشاکش نبوده اند. این پژوهش با رویکردی انتقادی بر آن است که رهیافت موجود در ارتباط این اصل و قواعد را به چالش کشیده و رهیافتی جدید ارائه دهد. بر اساس دیدگاه سنتی و موجود، تحصیل دلیل چهره زشت و ناپسندی دارد، مبنای قاعده منع تحصیل دلیل اصل بی طرفی دادرس است و رابطه بین قاعده م...

نگارش‌‌های شیعی با محوریت اهل بیت (ع) از زمان حضور ائمه شکل گرفت. بررسی فهرست‌ها، بازشناسی نگارش‌های منسوب به دانشمندان وِ ردیابی، احیاء و بازسازی آن‌ها در دوران معاصر یک ضرورت است. در این میان، نگرش خاص شیعیان به حضرت فاطمه (س)، اعتقاد به عصمت و مقامات عالی معنوی، و حجیت سخنان ایشان هم‌چون حدیث، از آغاز اسلام تا کنون همواره مورد طعن مخالفان بوده، و گسترۀ بحث‌ها در این‌باره سبب شد است شیعیان آثا...

نوشتار حاضر، قواعد فقهی همچون: قاعده لاضرر، که هر گونه زیان در معاملات یا عبادات را برای افراد نفی می کند، به تفصیل شرح می دهد. نگارنده در سه فصل ابعاد مختلف و کارکردهای قاعده لاضرر را بررسیده و دیدگاه های فقها را در این زمینه مقایسه و ارزیابی می کند. وی در فصل اول به اثبات صدور دلیل قاعده لاضرر از احادیث پرداخته و با استناد به روایت مشهور پیامبر اسلام در باره قطع درخت نخل سمره اشاره کرده و با ...

علامه مجلسی به عنوان یکی از برجسته ترین محدثان امامیه که به گردآوری بزرگترین دائرة المعارف حدیث شیعه موفق گردیده است، علاوه بر احیای نسخه های در حال اضمحلال حدیث و طبقه بندی بدیع احادیث، به شرح و تفسیر متون حدیث پرداخت و تا حدی مشکلات اخبار را حل کرد. اصولی که مجلسی در فقه الحدیث از آن بهره برده است به عنوان الگویی در نقد و فهم حدیث از اهمیتی به سزا برخوردار است. در این مقاله سعی شده است اصول ن...

یکی از نگاشته‌ها در ارتباط با مناظره و گفتگوی علمی، رسالۀ مناظرۀ علامۀ بحرالعلوم با یهودیان ذوالکفل است. اصلِ رساله به زبان عربی است که توسط شاگردان مرحوم بحرالعلوم تدوین و نگارش یافته و سپس توسط آیت‌اللّه محمدکاظم هزارجریبی به فارسی برگردان شده است. دست‌نوشت عربی و فارسی این رساله توسط خانم دکتر زابینه اشمیتکه (استاد آلمانی اسلام‌شناسی) و آقای رضا پورجوادی تصحیح و در نشر میراث مکتوب چاپ و منتشر ...

قلمرو حجیت قول امام معصوم اعم از امر و سخنان عادی نه در مقام اثبات استناد حدیث که از باب ثبوث و به عنوان بحثی کلامی یکی از مهمترین بحث هایی است که شبهات فراوانی پیرامون آن وجود دارد. در این تحقیق ضمن بررسی جایگاه امام در سخنان بزرگان شیعه در قرون نخستین به اختلاف دیدگاه ایشان و علمای قرون اخیر در مورد تلقی از امامت پرداخته شده است و پس از آن علم و عصمت امام به عنوان مهمترین مبحث در این خصوص در ...

    قرآن کریم کتابی معرفت بخش و واقع‌نما است که حسب آیات قرآن، روایات و عقل، نیاز به شرح و تفسیر دارد. در طول تاریخ مفسران بسیاری بر اساس روش‌ها، گرایش و مکاتب مختلف تفسیری، به شرح و تفسیر این کتاب آسمانی روی آورده‌اند. بر همین اساس تفسیر قرآن سیر تکاملی به خود گرفت و تا عصر حاضر که تفاسیر کامل یا برخی از اجزاء قرآن به نگارش در آمده، تفسیر نویسی ادامه یافته است. در این میان کتاب تفسیر یازده س...

دانشمند برجستة ایرانى، فیض کاشانى که از نوابغ علمى عصر خویش به شمار مى رفت، نه تنها در علوم عقلى و نقلى از تبحّر و تضلّعى خاص برخوردار بود، بلکه در حوزة ادب و عرفان دستى توانا داشت و به موازات آثار علمى گرانقدرش، دیوان شعرى از خود به یادگار نهاد که مضامین بکر حکمى، عرفانى و توحیدىِ مبتنى بر دو اصل متین قرآن و حدیث به وفور در آن یافت م ىشود. هدف از نگارش و تدوین این مقاله، بررسى میزان تأثیر امثال ق...

دانشمند برجستة ایرانى، فیض کاشانى که از نوابغ علمى عصر خویش به شمار مى رفت، نه تنها در علوم عقلى و نقلى از تبحّر و تضلّعى خاص برخوردار بود، بلکه در حوزة ادب و عرفان دستى توانا داشت و به موازات آثار علمى گرانقدرش، دیوان شعرى از خود به یادگار نهاد که مضامین بکر حکمى، عرفانى و توحیدىِ مبتنى بر دو اصل متین قرآن و حدیث به وفور در آن یافت م ىشود. هدف از نگارش و تدوین این مقاله، بررسى میزان تأثیر امثال ق...