از آن جا که سرمایه اجتماعی یک مفهوم نوظهور و جدید محسوب می شود در ادبیات توسعه در کنار سرمایه مادی و انسانی مطرح شده است. مفهوم سرمایه اجتماعی به روابط، نگرش ها، ارزش ها، هنجارها، شبکه ها، و اعتماد اجتماعی مربوط می شود که در عمل و در سطح جامعه به عنوان یک رابط و پیوندی است که کل جامعه را به هم مرتبط می نماید. در تحقیق حاضر بررسی و شناخت ابعاد و مولفه های سرمایه اجتماعی و نیز تحلیل تأثیر آموزه ه...

چندی از ظهور دین اسلام نگذشته بود که این آیین آسمانی دچار انشعاب شد و به فرق گوناگون تبدیل گردید که مهمترین نمودش را باید در رویارویی دو مذهب تشیع و تسنن دید . تثبیت سیطره سیاسی اهل سنت در پی تاسیس خلافت عباسی باعث گردید تا فرق مخالف و به ویزه تشیع مترصد فرصتی برای به چالش کشیدن اقتدار سیاسی و معنوی خلیفگان سنی باشد . استقرار مقر خلافت در شهر ایرانی بغداد به سال 135 ه ق این فرصت را به شیعیان دا...

این نوشتار بر آن است تا تحول گفتمان سیاسی شیعه را در قرن بیستم نشان دهد. داده های پژوهش حاکی از آن است که گفتمان سیاسی شیعه بر خلاف دوره حضور امام معصوم (ع) در دوره غیبت تنوع دارد. بدین معنا که در دوره های خاص بنا به عللی گفتمان سیاسی خاصی شکل گرفته است. مهم ترین تحول گفتمان شیعه در قرن بیستم تحول از سیاست گریزی و تمایل به ضرورت دخالت در مسائل سیاسی با هدف تشکیل حکومت اسلامی است. از اینرو، گفتم...

یکی از فرایضی که در شیعه به آن اهمیت ویژه ای داده می شود، پرداخت خمس است. اهل سنت معتقدند در قرآن تنها یک آیه در مورد خمس آمده است، پس اهمیت خاصی ندارد و همان یک آیه هم در مورد غنایم جنگی است؛ نه ارباح مکاسب و تجارت، که شیعه به آن معتقد است. اما ادلۀ شیعه بر نقد ادلۀ اهل سنت عبارت است از: 1. اولاً بیش از یک آیه در مورد خمس در قرآن آمده است؛ ثانیاً بر فرض وجود فقط یک آیه دربارۀ وجوب خمس، مگر فریضۀ...

یکی از مباحثی که در بخش مکاسب محرمه­ی فقه شیعه، محل اختلاف شدید آراء فقیهان شیعه می­باشد، مسأله­ی أخذ أجرت بر واجبات است اینکه، آنچه امروز، در ادبیات فقه شیعه، قاعده­ی أخذ أجرت بر واجبات، خوانده می­شود، دارای چه پیشینه­ی تاریخی است؛ چگونه در گذر زمان ولادت یافت، رشد نمود و به قاعده­ای فربه بدل گردید؛ کدام دانشیان فقه شیعه، در این روند، سهیم بودند و تأثیر نهادند و با توجه به جایگاه ویژه­ی صاحب ع...

پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 1357، نظام ژئوپلیتیکی خاورمیانه را برهم زد. با فروپاشی این سیستم، تحلیلگران علوم اجتماعی و ژئوپلیتیک به تحلیل چرایی وقوع این رخداد و پیش‎بینی سیستم‎های جایگزین پرداختند. تشکیل یک حکومت شیعی در منطقۀ ژئوپلیتیکی خاورمیانه، سبب همگرایی شیعیان این منطقه و در پی آن، افزایش وزن ژئوپلیتیکی آنها شد؛ به‎طوری که تحلیلگرانی چون فولر و توال، مفهوم ژتوپلیتیک شیعه را برای بیان اه...

منطقه «بلخ» از جمله مناطقی است که حدیث شیعه مدتی از حیات خویش را در آن سپری کرده است، ولی پژوهشی مستقل در بازخوانی تلاش محدثان شیعه در این منطقه شکل نگرفته است.  این منطقه بخشی از خراسان بزرگ در قدیم بوده و اکنون شامل استان­هایی در ازبکستان و افغانستان شود. حضور محدثان بلخی در این منطقه و بلخیان مهاجر به دیگر حوزه های حدیثی شیعه از یک سو و اقبال دانشیان شیعی به حضور در این مناطق سبب شد که حوزه ...

تشبیه و تجسیم، در تاریخ اندیشه های کلامی، همواره به متفکرانی از شیعه و اهل سنت نسبت داده شده است. یکی از این متفکران هشام بن حکم، متکلم بزرگ شیعی، است. برخی از دانشمندان اهل سنت، نظیر جاحظ و خیاط، چنین عقیده ای را به او نسبت داده اند. در روایات شیعه نیز گاه چنین نسبتی به او داده شده است. بزرگان شیعه در مقابل این نسبت واکنش های فراوانی از خود نشان داده اند. این مقاله به دلایل منسوب به هشام در اث...

اصل تحلیل خمس اجمالاً مسلّم است. حکم تحلیل خمس، از جانب اکثر ائمّه (ع) صادر شده است. متعلّق تحلیل همه ی ائمّه (ع)، اعمّ از متقدّم و متأخّر یکی بوده است. تحلیل یک امام به عصر خودش اختصاص ندارد.علاوه بر این تحلیل مختصّ عصر حضور یا غیبت نیست. حکم تحلیل خمس تنها متعلّق به کسی نیست که رساندن حقّ ائمّه (ع) برایش امکان ندارد بلکه همه ی مکلّفان را شامل می شود. با تحلیل، خمس ساقط می شود نه این که به ذمّه تعلّق گیرد. ت...

این رساله تحت عنوان ادب در گفتار و رفتار امام علی ( ع ) بر آنست که دیدگاه ایشان را در این زمینه بیان نماید. این رساله شامل سه فصل به شرح ذیل است : فصل اول کلیات : این فصل شامل موارد ذیل است : بیان مساله ، پیشینه تحقیق ، اهیمت موضوع ، روش تحقیق ، تعریف موضوع تحقیق ، معنای اصطلاحی ادب در روایات ، کاربرد ادب در روایات ، ادب در قرآن . فصل دوم : روایات امام علی ( ع ) در باره ادب و آداب است . فصل سوم...