هدف نهایی آفرینش،عبودیت و بندگی حق تعالی و در واقع،بهترین حالت بنده مومن و نقطه اوج و کمال انسانیت اوست،به ویژه اگر با ادب و توجه به معانی و اسرار و حقایق عبادات آراسته گردد،چرا که موجب طراوت و تازگی ایمان،روشنی و صفای قلب،نزول رحمت الهی و رسیدن به بالاترین مراتب قرب و سعادت وکمال انسانی میگردد.این مقاله بر آن است که با الهام از دیدگاه مولانا و با تکیه بر مثنوی معنوی او،به روش توصیفی و با استفا...

بحث بازتاب شاهنامه در متون نظم و نثر ایران کاری بس پردامنه است. شاهنامه حکیم فردوسی، کتاب هویت فرهنگی ما ایرانیان با زبان استوار و سخن دلپذیر آنچنان در ادب فارسی ریشه دوانده که گویی رکن اساسی در تجدید حیات آثار می باشد. شاهنامه اثر چه داعیه عرفانی بودن ندارد اما در متون مهم عرفانی ما حضوری زنده و پویا دارد. نگاه عرفا همچون شعرا به شاهکار ادبی فردوسی به گونه ای ست که تصور یک لحظه جدایی فرهنگ و ...

در این مقاله به منظور نشان دادن اهمیت بازخوانی ادب عامه به مثابه گنجینه ای سرشار از باورها و نمادهای کهن و اساطیری به طورعام وقصه های عامیانه هرمزگان به طور خاص،انگاره اسطوره ای «درخت- مرد» در قصه های عامیانه هرمزگان بررسی و با اشاره به نمودهای متنوع این باور، صورت های مستقیم و غیر مستقیم آن در قصه ها دسته بندی و تحلیل شده است. این پژوهش نشان می دهد که در قصه های عامیانه هرمزگان انگاره اسطوره ا...

در قرن های نخست دورة اسلامی زبان عربی با سرعت زیادی در ایران گسترش یافت و به مرور زمان به زبان سیاسی و علمی و ادبی ایران در حوزة تمدن اسلامی تبدیل شد. در این میان عدة زیادی از ایرانیان اهل ذوق و ادب به آفریدن آثار ادبی به زبان عربی پرداختند. به طوری که بازار شعر عربی در ایران به ویژه در قرن چهارم و پنجم رونقی تام و تمام گرفت. حملة مغولان به سرزمین ایران و بروز تحولات و نابسامانی های اجتماعی و س...

هدف ما در این مقاله ترسیم نقش مهم منابع عربی در شرح و تفسیر متون ادب فارسی و تبیین مبانی فرهنگ ایرانی است زیرا بسیاری حقایق مربوط به فرهنگ و ادب ایران زمین در لایه های ستبر متون عربی مدفون شده و محققان ما توجه کم تر بدان دارند. این در حالی است که در شرح متون ادب فارسی، استناد به متون عربی به گونه ای صورت می گیرد که نه تنها نقشی در تبیین سرچشمه های فکری ایرانیان ندارد بلکه موجب کج فهمی و تفسیر ن...

علامه محمد اقبال برای مردم فارسی زبان از شخصیت های بسیار گرامی است. او با جرئت و عزم راسخ عازم میدان شعر و ادب فارسی شده و در حضور ملای روم، عطار، حافظ و دیگران خامه فرسایی کرده است. درمورد اشعار و آثار این ادیب گران مایه و چیره دست سال هاست که اهل قلم بحث آراسته اند. جایگاه والای زبان و سخن در نوشته های اقبال لاهوری اولین نکته ای است که در مواجهه با آثار این شاعر توانمند جلب نظر می کند. موضوع ...

حضور گسترده اسطوره و بازآفرینی آن در ادبیّات معاصر جهان، ازجمله ادبیّات عربی و فارسی، سبب نوآوری و غنای ادبیّات گردیده است. اسطوره یونانی «پرومته» یکی از این اسطوره¬هاست که شاعران ادب عربی و فارسی برای بیان مفاهیم سیاسی و اجتماعی، از آن به¬عنوان نماد سرکشی، اعتراض، مقاومت، رهایی و... بهره گرفته¬اند. پژوهش حاضر برآن است تا این موضوع را که از قلمروهای شاخص ادبیّات تطبیقی به¬شمار می¬آید، در شعر برخی ا...

در مقاله ای که پیش رو دارید، نگارندگان با در نظرداشتِ پژوهش های پیشین درباره اثرپذیریِ ملک الشّعرای بهار از قرآن، حدیث، امثال، حکم و متون نظم عربی و به روش توصیفی - تحلیلی، نویافته های خود را در این باره با سامانی دیگر نمایانده اند. در این راستا، نتایج جست وجو در سرچشمه های عربیِ برخی از سروده های بهار و انواع بهره برداری های وی از ادب عربی در سه بخش همسانی های شعر بهار با شعر عربی، تمثّل به امثال و...

چکیده حکمت در لغت به معنای عقل، عدل وداد، علم و دانش، حلم و بردباری، راستی و درستی، پند و اندرز، فلسفه و... بوده و در قرآن علاوه بر معانی مذکور به معنای دین، حقیقت و کلام خدا هم آمده است. حکمت در ادب عبارت است از جملات کوتاه و دلنشین که حاوی پند و اندرز در زمینه های دینی، اخلاقی، اجتماعی و غیره می باشد؛ و به دو دسته نظری (اعتقادی) و عملی (فضایل اخلاقی) تقسیم می شود. از دیرباز بویژه در عصر ج...