خاقانی از جمله‌ شاعران بزرگی است که باورداشت‌های عامه در قصاید وی  بسامد بالایی دارد. خاقانی با به‌ کار بردن بسیاری از باورداشت‌های عامیانه در دیوان شعری خود، در انتقال این باورها، که بخشی از فرهنگ و زبان و ادبیات فارسی است، سهم بزرگی داشته و به یقین، در این راه موفق بوده است. در این جستار، پژوهشگر کوشیده است تا با بررسی دیوان خاقانی و به ویژه قصاید او و آثار و نوشته‌های محققان و نویسندگان دربا...

ادبیات عامیانه قسمتی از فرهنگ مردم می­باشد که میراث معنوی و آداب و رسوم و سنن نسلی را به نسل دیگر منتقل می‌کند. با توجه به علاقه‌ای که روستاییان به حفظ سنت‌ها وآداب و رسوم خود دارند در این مقاله به بررسی رسم کهن جشن مهرگان که در روستای قصر یعقوب صفاشهر در زبان ترکی صفاشهری بیربیری گُرلَک به معنای همدیگر را دیدن می­باشد می‌پردازیم، و چگونگی این سنت عامیانه که در ابتدا با جشن مهرگان یکی بوده است ام...

قوم ترکمن یکی از اقوام قدیمی است که بخشی از آن‌ها در کرانۀ شرقی دریای خزر و کشور ترکمنستان امروزی و برخی دیگر، در شمال ایران ساکن شده‌اند. در طول تاریخ چندین سدۀ ادبیات این قوم، تأثیر و تأثر متقابلی بین ادبیات فارسی و ادبیات ترکمن وجود داشته است. در این میان، شعرا و نویسندگان ترکمن همواره در طول تاریخ، به ادبیات فارسی، به‌عنوان زبان رسمی ایرانیان، توجه نشان داده‌اند و شاعران ترکمن برجسته‌ای را ...

بدون شک داستان‌های عامیانه بخش مهمّی ازفرهنگ عامه به‌شمارمی‌آید. به‌ویژه درکشورهایی مانند کشور ما که مورخان اعتنایی به شرح و توصیف زندگی مردم نداشته‌اند؛ این داستان‌ها اهمیت بیشتری می‌یابد و به‌عنوان منبعی مهّم برای کسب آگاهی آداب، عادات، رسوم وسنن آن‌ها درمی‌آید. داستان فیروزشاه­نامه پس ازسمک عیّار و داراب نامه ازمهمّ‌ترین داستان‌های عامیانه به‌شمار می‌رود که ازاصالت برخوردار است. فیروزشاه­نامه یک...

چکیده تکیه بر فرّ ایزدی و اعتقاد به شاهِ آرمانی در فرهنگ و ادبیات و اساطیر ایرانی، اندیشه‌ای دیرین و پنداری باسابقه است. فرّ به‌عنوان یک اسطورة ریشه‌دار و عمیق حداقل دو نقش اساسی بر عهده داشت؛ نخست اینکه نظام موروثی پادشاهی را توجیه می‌کرد و دیگر آنکه با پیوند قدرت پادشاه به قدرت و ارادة الهی به آن جنبة معنوی و دینی می‌بخشید. در اوستا و متن‌های پهلوی و به تبع آنها در شاهنامه ردّ پای این اسطوره به‌...

فانتزی به عنوان یک گونه ادبی با تلفیق خیال و واقعیت و نقض قوانین جاری و دست و پا گیر این جهانی، به نویسنده این امکان را می دهد که با خلق جهانی خیال انگیز، رمزآلود، هراس آور و جادویی مخاطب خود را درگیر تجارب فوق العاده و شگفت انگیز کند تا علاوه بر لذت و سرخوشی به تعریف جدیدی از جهان و هستی برسد. قصه های عامیانه که جلوه گاه فرهنگ هر ملت و اکسیر زندگی گذشتگان است؛ ویژگی بارزی دارد و آن خرق عادت ...

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه باورهای عامیانه در باب علل اعتیاد در بین مردم انگلیس و ایران می باشد. روش:  پژوهش حاضر از نوع علی-مقایسه­ای بود. جامعه آماری شامل 100 نفر از مردم ایران (شهراصفهان) و 100 نفر از مردم انگلیس(شهر لندن) بودند که با استفاده از روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب شدند و نمونه­ ها همتاسازی شدند. ابزارهای مورد استفاده پرسش­نامه ویژگی­های  جمعیت­شناختی و پرسش­نامه باورهای عامیا...

در این مقاله با استفاده از توصیف لازار (1985 و 2007) از اشعار پارتی و توصیف طبیب ­زاده (1382 و 1392) از اشعار فارسی عامیانه، اشعار عامیانه گونه همدانی را بررسی می­ کنیم. در بررسی این اشعار به دنبال پاسخگویی به این فرضیات هستیم: اولین فرضیه این که هجایی که تکیه وزنی یا ضرب­ آوا می ­گیرد و در پایان هر پایه می­ آید هجایی سنگین است. دومین فرضیه این است در صورتی هجایی که تکیه وزنی گرفته سنگین نبود، ...

جامعه شناسی ادبیات ،یکی از نوین ترین روش هایی است که به بررسی آثار ادبی با استفاده از مبانی و اصول دو رشته ی جامعه شناسی و ادبیات می پردازد. گرچه این روش روشنگر ابعادی از جامعه شناسی ادبی است وواقعیت ها و نمودهای اجتماعی ، اقتصادی و ... را انعکاس می دهد، پیشینه ی زیادی در ایران ندارد . با توجه به این امر و توجه به این نکته که در قالب این روش ، تاکنون بخشی از آثار منثور و منظوم ادبیات کلاسیک مور...

فیروزشاه‌نامه درواقع دنباله کتابی است که دو مجلد آن به داراب‌نامه مشهوراست. این کتاب تألیف محمد بیغمی از آثار قرن نهم هجری است و پیداست منشأ بسیار قدیمی‌تر دارد. داستان فیروزشاه‌نامه پس ازسمک‌عیار و داراب‌نامه از مهم‌ترین داستان‌های عامیانه و اصیل به شمار می‌رود. این کتاب از نمونه‌های برجستۀ نثرساده فارسی است ونمونهینننننو چون برای مردم نقالی و بازگو می‌شده است، در آن واژه‌ها و تعبیرات عامیانه ...