در این مقاله کوشیده‌ام تا با روشی توصیفی- تحلیلی، ابتدا از نظریّۀ اخلاق‌شناختی تامس‌رید، فیلسوف اسکاتلندی سدۀ هجدهم، دربارۀ چگونگی ادراک و تصدیق ارزشها و هنجارهای اخلاقی، که به «شهودگروی مبتنی بر فهم عرفی» معروف است، توصیفی تحلیلی به دست دهم و از رهگذر چنین توصیف تحلیلی‌ای به این دو پرسش پاسخ دهم که «گستره و دامنۀ شهودگروی اخلاق‌شناختی رید تا کجاست؟» و «تبیین رید از منشاء خطای اخلاقی چیست؟» سپس ...

مور (1903) در استدلال پرسش باز ادعا می‌کند که مفهوم «خوب» را نمی‌توان بر اساس مفاهیم دیگر اعم از مفاهیم طبیعی و غیر طبیعی تعریف کرد. پل بلومفیلد (2006) به تبعیت از داروال-گیبارد-ریلتن (1992) تقلیل ناپذیری مفهوم خوب را مبتنی بر هنجارمند بودن این مفهوم تبیین نموده است. بر اساس این ایده، مفهومِ «خوبی»- بر خلاف مفاهیم دیگری که معمولاً در تعریف خوبی بیان می‌گردد، مثل مفهومِ «لذت بخش بودن»، ویژگیِ راهبر ...

امروزه تولید علم یکی از وظایف و رسالت‌های مهمی است که بر دوش دانشگاه‌ها گذاشته شده است. «رابرت مرتن» رفتار اخلاقی را (هنجارها) ذات علم می‌داند و اقتدا به آنها را برای تحقق اهداف نهادی علم مفید قلمداد می‌کند. بدین منظور، پژوهش حاضر به دنبال بررسی میزان پایبندی اعضای هیئت علمی به هنجارهای علمی و سوگیری‌های ضدهنجاری، با الهام از تئوری مرتن و میتروف انجام شده است. برای نیل به هدف تحقیق، این پرسشنام...

از آنجا که اخلاق ارتباط مستقیم با نحوه وجود انسان دارد و به ساحت انسانی انسان مربوط می شود، پس نمی توان زمانی را بدون مسائل اخلاقی در نظر گرفت. اما ارائه کردن مکاتب خاص اخلاقی و تحلیل عقلی مسائل اخلاقی را به طور چشم گیر در سقراط و شاگردانش میتوان مشاهده کرد. رویکرد جدید علمی و توجه بی اندازه به علوم تجربی و آثار خیره کننده آن بشریت را از توجه کافی به معنویت به غفلت انداخته است. استاد مطهری از...

رنج یکی از محسوسات مهم در زندگی بشری است که بسیاری از متفکرین درباره ی آن از زوایای مختلفی سخن گفته اند. این مقاله به بررسی امکان مطلوبیت یا عدم مطلوبیت آن و همچنین نحوه ی مواجهه ی با آن می پردازد. لذا با نظریه ی «احساس گرایی هنجاری» که حامی شدید احساسات در بحث اخلاق محسوب می شود، آغاز نمودیم و پس از معرفی نحوه ی مواجهه ی این نظریه با رنج و استخراج ویژگی ها و خصایص آن در عمل؛ نقد برخی صاحب نظرا...

چکیده این پایان نامه به بررسی دیدگاه های فایده باوران کلاسیک (جرمی بنتام و جان استوارت میل) و ابن حزم می پردازد. فایده گرایی یکی از نظریه های مهم و مشهور در حوزه ی فلسفه اخلاق و اخلاق هنجاری است. فایده گرایی بر اصل فایده و سود مبتنی است و مقصودش از فایده و سود، لذت وشادکامی است، و بر همین مبنا، مدعی است : تنها عمل و قاعده ای درست و الزامی است که بالاترین و بیشترین شادکامی و سعادت را برای بی...

خودگرایی اخلاقی نظریه­ای مربوط به اخلاق هنجاری است. ایدة اصلی این نظریه، از نظر «این رند»، رمان­نویس، و فیلسوف غیر دانشگاهی امریکایی این است که هر شخص باید منحصراً به دنبال منافع خودش باشد. ایدة دیگر وی این است که عینیت­گرایی، به معنای مورد نظر رند، در مابعدالطبیعه و معرفت­شناسی، مستلزم خودگرایی اخلاقی در حوزة اخلاق است. وی با تأکید بر اینکه که هرچیزی در جهان خارج جزئی و خاص است و ما در خارج کلی...

سازمان دورو، ثمره فرهنگ سازمانی نامطلوب است که رفتار مدیران، بستر آن را فراهم می‌کند. هدف این پژوهش، شناخت شاکلۀ سازمان دورو در پرتو ایجاد نفاق سازمانی ازطریق مدیران ماکیاول‌گرایی است که تصاویری درجهت منافع خود ارائه می­نمایند. نظرات 140 مدیر دستگاه‌های دولتی با استفاده از پرسشنامه‌های استاندارد، مورد تحلیل قرار گرفت. این پژوهش، ازحیث هدف، کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری داده­ها از نوع تحقیقات توص...

مقاله حاضر در زمینۀ اخلاق هنجاری است که تلاش دارد نظریه‌ای نو دربارۀ معیار درستی و نادرستی اعمال ارائه دهد. تقریرهای سنّتی نظریه‌های نتیجه‌گرایی (که معیار درستی عمل را خوبی نتایج آن می‌داند) و وظیفه‌گرایی (که معیار درستی عمل را ذات عمل بیان می‌کند، نه نتیجه) هر دو ناقص بوده و دارای اشکالاتی هستند. فیلسوفان اخلاق معاصر، با ادغام دو نظریۀ نتیجه‌گرایی و وظیفه‌گرایی سعی کرده‌اند نظریه‌های تلفیقی جدی...

یکی از نظریه های اخلاقی مهمی که در حوزه اخلاق هنجاری مطرح است، نظریه خودگرایی اخلاقی است. در بسیاری از موارد تشخیص مرزهای میان خودگرایی و دیگرگرایی اخلاقی سخت و طاقت فرساست. از آنجا که تعیین این مرزها و حدود نقش مهمی در فهم کلی ما از اخلاق در عرصه عملی دارد، پرداختن به موضوع خودگرایی اخلاقی از اهمیت بنیادینی برخوردار است. تفسیر رند از این نظریه، در جای خود مهم و قابل تامل می باشد. وی فیلسوف، رم...