برهان جهان شناختی از جمله براهین اثبات وجود خداست که از زمان افلاطون تا کنون مورد توجّه فلاسفه بوده است. در این مقاله تقریرات جدید علّامه طباطبایی از این براهین، به ویژه از برهان علّت و معلول و برهان حرکت و محرّک مورد بررسی قرار گرفته و آراء ایشان در این زمینه با آراء ابن سینا مقایسه شده است. به این منظور، براهینی که ابن سینا در این باب مطرح نموده است از آثارش اخذ و گزارش شده است و سپس در بررسی مقا...

تحقیق درباره شخصیت های صدر اسلام به ویژه کسانی که هم عهد رسول خدا(ص) را درک کرده و هم در دوره پر آشوب پس از رحلت آن حضرت حضور داشته و گاه در خلق یا تقویت برخی حوادث نقش فعال و موثری ایفا کرده اند, برای نشان دادن تصویری نسبتا واضح و در عین حال واقعی از اوضاع سیاسی, اجتماعی, فرهنگی, اقتصادی آن روزگار ضروری و با اهمیت می نماید; از این رو در این مقاله برآنیم با بهره گیری از منابع گوناگون, تا حد امک...

شرح الإشارات اثر وزین میثم بن علی بن میثم بحرانی شرحی بر کتاب الإشارات، اثر علی بن سلیمان بحرانی، متنی در باب عرفان نظری است. ابن میثم از ابن سینا و شیخ اشراق و ابن عربی و بعضاً صدرالدین قونوی اثر می پذیرد. این کتاب دارای مطالب بلندی است و تصحیح آن باعث احیای میراث گذشتگان خواهد بود. کلیات مباحث مطرح شده در این کتاب عبارت است از: بحثی پیرامون وجود و مراتب آن، اسماء و صفات حق و شناخت او از طریق...

مسجد و مزار عبدالله ابن عباس، قبرستان شهدای غزوه طائف و نیز مقبره محمد‌بن حنفیه و عبدالله فرزند پیامبر گرامی اسلام9  در یک مجموعه بزرگ در طائف واقع شده است که بیش از هزار سال، زیارتگاه مسلمانان جهان بوده است. این مقاله پس از بررسیِ سیر تاریخی احداث و تجدید این بنا، به این نتیجه رسید که مسجد ابن عباس در زمان پیامبر9  و مقبره عبدالله ا‌بن عباس در زمان عباسیا...

«منهاج البلغاء و سراج الأدبا»‌ی حازم قرطاجنی را می­توان یکی از تأثیرگذارترین آثار در بلاغت و نظریّة شعر عربی به شمار آورد. اگرچه حازم در محیطی متأثّر از فلسفة ابن رشد پرورش یافته و با یک واسطه شاگرد او نیز به حساب می­آید، امّا او در این کتاب - که سبکی فلسفی بلاغی دارد- در پایه گذاری و بیان نظریّة شعر عربی کاملاً متأثّر از ابن سیناست. او در کتاب خود بی آنکه نامی از ابن رشد ببرد، بارها عبارات ابن سینا ...

سیاست ترور – قتل و شکنجه شیعیان در عصر اموی و خصوصاً عباسی باعث عکس العمل ایشان در قبال این فشار های سیاسی گردید و قیام های متعددی را بر علیه خلافت عباسی رقم زد. منصور و هادی و هارون الرشید سه خلیفه عباسی در پیش برد این سیاست بسیار فعال و کوشا بودند از جمله این قیام ها قیام حسین بن علی بن حسن مشهور به فخ می باشد که علارقم شکست این قیام ،ادریس ابن عبدالله از نوادگان امام حسن (ع) موفق شد از واقعه ...

یکی از مهم ترین آثاری که همواره مورد توجه محققان عرصه های فلسفه هنر، نقد ادبی و فن شعر قرار گرفته، بوطیقای ارسطو است. در دنیای اسلام، ترجمه ها، شرح ها، و تلخیص های متعددی از بوطیقا نگاشته شده است، که فن شعر ابن سینا از معتبرترین آنها دانسته می شود. در این مقاله کوشیده شده تا ضمن مقایسه فصول فن شعر ابن سینا با بوطیقای ارسطو و برشمردن اضافات توضیحی ابن سینا بر بوطیقا، نشان داده شود که فن شعر، ترج...

عملکرد حکومت معاویه و یزید در پیدایش تحول و دگرگونی مردم اثر فراوانی داشت. اقدامات دستگاه حکومتی معاویه عبارت بود از: 1. تبدیل خلافت به سلطنت؛ 2. سپردن مسولیتهای حکومتی و کلیدی به خویشان و بستگان خویش؛ 3. حیف و میل بیت المال؛ 4. تحمیق، تهدید، کشتار و تحذیر افکار عمومی، تحت عنوان دین و نیز جعل حدیث، بویژه برای کوبیدن اندیشه علوی؛ 5. ترویج اندیشه جبری گرایی و احیای تمایلات قبیله‏ای و نژادی. د...

ابومسلم محمد بن علی بن حسین بن مهرایزد، ادیب نحوی سده های چهارم و پنجم هجری است که نام او در برخی از منابع سده ششم و پس از آن آمده است. وی به سال 366ق در محله درب کوشک اصفهان ولادت یافت و پس از طی مدارج علمی، از دانشمندان حوزه علمی اصفهان گردید. از جمله استادان او ابن مقری اصفهانی است و از مشهورترین شاگردان او خواجه نظام الملک و حمامی اصفهانی را می توان نام برد.گر چه ابومسلم از بزرگان ادب اصفها...