برخی از مفسّران و متکلّمان اهل سنّت کوشیده اند برای آنچه پس از رحلت پیامبر اکرم(ص)رخ داد، مستندات قرآنی بیابند. یکی از این مستندات، آیه 69 از سوره نساء به انضمام آیه ششم و هفتم سوره حمد است که در نظر برخی از مفسّران اهل سنّت از جایگاه خاصّی در مبحث خلافت برخوردار است و یکی از مستندات و دلایل آنان برای اثبات خلافت ابوبکر می باشد. به نظر می رسد که اختلاف در تعیین مصداق «صدّیق» که به دلیل روایات متعارض ب...

طبق آیه پنجاه سوره احزاب که در بیان احکام ازدواج‌های پیامبر (ص) می‌باشد، اینکه زنی خودش را به پیامبر هبه کند، حلال دانسته شده است. مفسران در وجه اختصاص هبه نفس به پیامبر، وقوع تاریخی چنین نکاحی و شرایط آن، نظرات متفاوتی دارند. همچنین اختصاص این حکم به پیامبر، زمینه طرح شبهاتی، از جمله تلاش در تأمین خواسته نفسانی و سوء استفاده از موقعیت اجتماعی شده است. در این نوشته با روش روایی و مراجعه به مناب...

قرآن کتاب زندگی و مایه ی هدایت بشر است. در زمینه ی قرآن تحقیقات زیادی صورت گرفته است که یکی از آنها بحث تناسب و انسجام آیات قرآن است. انسجام قرآن فقط مربوط به بحث سور و آیات نیست بلکه مربوط به دایره ی لغات نیز هست. در این پژوهش به ارتباط بین اوصاف و اسماء الهی که در فواصل آیات قرار گرفته اند با مضامین آیات در سوره ی بقره پرداخته شده است که در فن بدیع تناسب اطراف نام گذاری شده و از میان اقسام آن...

با توجه به بررسی های صورت گرفته بر روی سوره های مورد نظر ، می توان نتیجه گرفت که قرآن کریم برای بیان مقاصد خویش در هر سوره از عناصر بلاغی منتخب به صورت چشمگیری بهره برده است ، به نحوی که تقریباً هیچ آیه ای عاری از آن نمی باشد. این عناصر بلاغی نقش تعیین کننده ای در پی بردن به معنای دقیق آیات و درک زیبایی های ادبی آن دارند. هر یک از این عناصر متناسب با غرض هر آیه و جوّ کلی آن سوره به کار رفته است...

این پژوهش با موضوع تفسیر روایی سوره نحل آیات (1تا 64) بر پایه روایات أهل بیت، در دو دامنه قرآنی و روایی انجام شده است. دامنه قرآنی، مفاد ظاهری با تکیه بر کتب لغت و تفاسیر اجتهادی است و دامنه روایی، مجموعه روایات از تفاسیر مأثور می باشد. با توجّه به اهمیّت نقش روایات در فهم دقیق قرآن، هدف از نگارش این رساله فهم آیات مورد نظر با استفاده از آراء تفسیری اهل بیت و مقایسه مفاد ظاهری آیات با مفاد روایی ...

از جمله آیاتی که پیرامون آینده زمین و وارثان حقیقی آن، که نوید بخش حکومتی الهی و دینی است سخن می گوید آیه 105 از سوره انبیاء است. ذیل این آیه، روایات متعددی توسط مفسران اهل سنت و شیعه نقل شده است، و بر اساس آن ها مصادیق متفاوتی برای صالحان و وارثان زمین معرفی شده اند، و این سؤالات را به ذهن متبادر می کنند که روایات مورد استناد هر یک، از چه کسانی نقل شده و میزان اعتبار این ادله چقدر است؟ در این ...

از جمله مسائلی که در جامعه امروز بشری بسیار لازم به نظر می‌رسد توجه به اخلاقیات است. اخلاق از واژه‌هایی به شمار می‌رود که همزاد و همراه با آفرینش انسان است؛ زیرا انسانیت انسان با اخلاق معنا پیدا می‌کند. بر همین اساس است که در آموزه‌های دینی بالأخص معارف قرآنی به اخلاق و مؤلفه‌های آن به صورت ویژه پرداخته شده است. قرآن کریم به عنوان آخرین و کامل‌ترین ذخیره خداوند سبحان، به مؤلفه‌های اخلاقی نگاه ب...

استوارترین تفسیر از قرآن کریم تفسیری است که در کلام و بیان داناترین مفسران وعالمان به قرآن یعنی پیامبر اکرم |و اهل بیت طاهرش ^جاری شده و تجلی یافته است. آموزه های تفسیری این، آگاه ترین مفسران، در قالب روایات و احادیث تفسیری به دست ما رسیده، روایاتی که شأنی از شئون آیه (قرائت، شأن نزول، تبیین و تفسیر آیه، جری و تطبیق و...) را تبیین کرده و مربوط به کل آیه یا جمله و واژه ای از آن بوده و مستقیما نا...

رجعت، به‌معنای بازگشت جمعی از انسان­ها به دنیا پس از مرگ و پیش از قیامت، یکی از آموزه‌های اعتقادی شیعه است که با مهدویت، حوادث آخرالزمان، ظهور قائم و قیام او پیوندی ناگسستنی دارد. دانشمندان شیعه برای اثبات این آموزه دلایل معتبری اقامه کرده­اند که یکی از آنها، آیه 83 سوره نمل است. این آیه با توجه به روایات اهل بیت^، بر محشور شدن عده­ای از افراد در دنیا دلالت دارد. مفسران و علمای شیعه، با کمک روا...