قاضی ابوعلی ‌المحسّن بن علی بن محمد تنوخی (384-327 ه. ق/994-938 م)، با استفاده از روش «روایت تاریخ به صورت حکایت»، فعالیت‌های اجتماعی مردمان روزگار خود را در چهارچوب شیوه بدیع نگارش خود در کتاب نشوار المحاضره و اخبار المذاکره یا جامع التواریخ، نقد و تحلیل کرده است. وجود انگیزه‌های خاص شخصی و موضوع شناسانه و نیز گزارش‌های ارزشمند تاریخی کتاب در ابعاد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، اهمیت ویژه‌ا...

علی بن حسین مسعودی ، مورخ و جغرافیدان برجسته سده چهارم هجری است که از بسیاری آثار منسوب به او ، تنها دو کتاب مروج الذهب و معادن الجواهر و التنبیه و الاشراف بر جای مانده است . مقاله حاضر ، پس از شرح احوال و گزارش آثار مسعودی به معرفی کتاب ارزشمند « التنبیه و الاشراف » می پردازد: نخست منابع و مآخذ مسعودی در تألیف این کتاب معرفی می شود ، پس از آن نوآوریهای وی در این اثر برجسته می آید. واژه شناسی ،...

چکیده علی بن محمّد خزّاز رازی قمی، از محدّثان، عالمان و فقیهان برجسته و دانشمندان نامدار شیعه در نیمة دوم سدة چهارم و اوائل سدة پنجم هجری است. وی دارای آثار فراوانی در زمینة دانش‌های مختلف دینی است. در این میان، کتاب کفایة الأثر فی النّص علی ائمّة الأثنی عشر به دلیل دلبستگی وی به ولایت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا در این کتاب که از دیدگاه مکتب تشیّع در موضوع «خلافت و ا...

اندیشه کمال گرایی در پی میل فطری به تعالی و کمال، همواره در همه قرون و اعصار، همراه انسان بوده و ذهن جستجوگر بشر، به دنبال یافتن پاسخی نیکو، به کاوش در درون و بیرون خود پرداخته است. ظهور مکاتب مادی که زاییده فکر و اندیشه خود انسان هاست از ثمرات این جستجوست. و البته بعثت پیام آوران الهی و نزول کتب مقدس آسمانی نیز پاسخ و آبشخوری الهی از جانب خداوند برای انسان ها است. یکی از مسلّم ترین عرصه هایی که...

چکیده موضوع مقاله‌ی حاضر تبیین منازل مسیر کاروان امام حسین(علیه السلام) در کتاب الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد دانشمند بزرگ شیعه، محمد بن محمد بن نعمان ملقب به شیخ مفید (د.413ه) است و هدف نویسنده بر ‌آن بوده که با پژوهش در متون کهن تاریخی و جغرافیایی سده‌های پیشین و سود جستن از منابع جدید، سیمایی از جغرافیای تاریخی این مناطق ارائه دهد چراکه تاکنون پژوهشگران و نویسندگان تنها به بیان ...

تفسیر ترجمه الخواص از تفاسیر ارزشمند قرآنی است که به زبان فارسی و توسط ابوالحسن علی بن الحسن زواره ای در سال 946 نگاشته شده است. این تفسیر مطابق مذهب حقّه امامیه و به روش روایی تألیف یافته است. نگارنده در این رساله پس از ایراد مقدمه ای مبسوط در معرفی نویسنده و تفسیر ترجمه الخواص به تصحیح انتقادی متن آن پرداخته است. اصل کتاب ترجمه الخواص، به شرح سوره های فاتحه و بقره پرداخته است از اینرو استعا...

      ممّا لاشکّ أنَّ لهذة القصیدة بین القصائد العربیة مکانةً رفیعة ﻓﻲالتراث العرﺑﻲ، لِأنّها أنشِدَت ﻓﻲ حضرة النبیِّ(ص) وبها نال کعب بن زهیر العفو بعد أن اُهدِردَمُهُ ،إنّ هذا الشرح أﻱ «بانت سعاد» لابن هشام الأنصاری ،صاحب کتاب «المغنی» القیّم من أجود ما خلّفه فی العربیة. لأنّه قام بشرح هذه القصیدة التی تشتمل علی سبعةوخمسین بیتاً بالتفصیل و استشهد بالآیات القرآنیة و الأحادیث النبویة و الشواهد الشعریة و أمثال العرب،و...

انصراف، عبارت از آن است که در پی کثرت استعمال، مناسبات میان حکم و موضوع، ارتکاز شرعی و عقلایی، شرایط انس ذهن به فردی از افراد یا شیئ از اشیاء را فراهم آورده و از این رهگذر، انتقال ذهن از یک معنا به معنای دیگر را ممکن می سازد و در نهایت، منجر به تقیید کلام مطلق می گردد. پژوهش حاضر که با هدف تبیین و بررسی انواع و مناشئ انصراف تدوین شده، با رویکردی توصیفی- انتقادی و با ابزار اطلاعات اسنادی و کتابخ...

فانتزی یکی از مباحث نو در گستره ادب فارسی است که بیشترین کاربرد آن در ادبیات کودک و نوجوان است. از ویژگی های برجسته این نوع ادبی، تخیلی بودن و محال بودن امکان وقوع آن در دنیای واقعی است. فانتزی، داستانی بر پایه تخیل فردی است که عناصر افسانه ای، رمزی و جادویی در آن نقش مهمی ایفا می کنند. در فانتزی ها تلاش می شود با گذر از جهان واقع، جهانی خاص با قواعد و قوانین مشخص و شخصیت های تخیلی که فاعل کنش ...

در این پایان نامه سعی شده که ابتدا موضوع زندان ، زندانی و شکنجه در شاهنامه مورد بررسی قرار گیرد و چگونگی انجام آن مشخّص شود . سپس به بررسی این موضوع در گرشاسب نامه پرداخته شده و در آخر به مقایسه هر دو اثر از نظر چگونگی توصیف زندان ، زندانی ، شکنجه ، علل انگیزه های جرم در دو اثر و مواردی دیگر در این راستا پرداخته شده است . این پایان نامه شامل چهارفصل است : در فصل اول در کلیّات به معانی لغوی و...