معراج‌نامه تیموری، از نسخه‌های خطیِ ارزشمند و از منابع تصویریِ مهم برای فهم هنر دینیِ اسلامی است. عقاید، بینش و ایدئولوژیِ پدیدآورندگانِ این اثر به‌خوبی در آن متجلّی شده است. وفورِ شعله‌های آتشین در نظام‌های نشانه‌ایِ تصویریِ این معراج‌نامه و اطلاقِ آن‌ها به چندین مدلولِ متفاوت و حتی گاهی متقابل، نگاره‌های معراج‌نامه تیموری را بیش از پیش متمایز کرده است. این مقاله، با تطبیقِ این عناصر درون‌متنی، به مطالعه ...

در این مقاله با مروری بر نقاشیهای دوره قاجار و تزدینیاتی که در این بناها وجود دارند به بررسی تزئینات نقاشی برروی بسترهای چوبی پرداختیم و با روشهای کتابخانهای مستند نگاری و میدانی برای شناخت فنی وهنری سبکی خاص ازتزئینیات وابسته به بنا و ارتقائ سطح دانش و اگاهی نسبت به بخشی از هنر دوره قاجار به بررسی ویزگیهای فنی وتزئینی وکاربردی سقفها تکنیکها ومضامین نقاشیهائی که برروی این سقفها ی تزئینی اجرا شد...

خواجه قوامالدین نظامالملک خوافی، فرزند مولانا شهابالدین اسماعیل، یکی ازوزیران سلطان حسین میرزا بایقرای تیموری )911 – 842ق( بود که نزدیک به سی سال ازعمر خود را در دیوان تیموریان به کارهای مالی و ملکی سپری کرد. فعالیتهای دیوانیوی از دوران ابوالقاسم بابر میرزا فرمانروای هرات )( ، 861-853ق آغاز شد و پس از آندر سلک خدمت گذاران سلطان ابوسعید گورکانی )873-855ق( وارد شد. وی از سال855ق که سلطان حسین میر...

در دورۀ ایلخانی (حدود 633 ه. ق. تا 756 ه. ق.) با ورود ایرانیان به دستگاه حکومتی، حمایت از هنر و هنرمندان رونق گرفت و هنرهای مختلف از جمله گچ‌بری به رشد و شکوفایی چشمگیری دست یافت. در این دوره، شاهد محراب‌ها و کتیبه‌های گچ بری زیبا و پرکاری هستیم که از سوی حاکمان و والیان جهت مساجد، امامزاده‌ها و مقابر بزرگان سفارش داده می‌شدند و توسط هنرمندان بنامی از خاندان‌های مختلف ساخته می‌شدند. در این میان...

خراسان وماوراءالنهر در تاریخ ایران واسلام متن جغرافیای تاریخی شهرهای ایران که دارای شصت و سه بند می باشد ‘به احداث شصت و یک شهر و دیار وبناهای گوناگون در ماوراءالنهر خراسان و دیگر نقاط ایران پرداخته است. در اصل متن از یکصد و پانزده شهر بزرگ و کوچک سخن رفته است ولی از سرنوشت و چگونگی ساخته شده پنجاه و چهار شهر آن اطلاعی در دست نیست . شهر بغداد به عنوان شصت و یکمین شهر توسط خلیفه ابونصر معروف به ...

چوب دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که با شناخت هر چه بیشتر آنان استفاده های گوناگون آن را ممکن می سازد. این ماده در کنار ویژگیهای خوب و شناخته شده خود، دارای معایبی نیز می باشد که آگاهی از آنها و بکار گیری روشهای مناسب، براحتی قابل برطرف کردن می باشد. در این تحقیق، ابتدا به روشهای پاکسازی و تمیزکاری رنگ و روغن که معمولاً بطور سنتی (شیوه مکانیکی) صورت می پذیرد، پرداخته شده و در ادامه بعضی از ...

ترسل یا شیوه نامه نگاری از گونه های مهم ادبیات منثور است که در دوره صفوی شکوه و رونقی تازه می یابد و آثار متعددی هم در این باره تألیف شده است. از این میان، نامه نامی اثر خواندمیر متوفی قرن دهم، دارای اهمیت والایی است و با این حال در بین متون سبک منشیانه کمتر به آن پرداخته شده است. این اثر مجموعه ای است از مراسلات و منشآت که آن ها را خواندمیر به عنوان دستور کتابت و انشا برای منشیان و مترسلان، از...

شبه قاره هندوستان در عهد سلطنت خاندان تیموری، مهد پرورش شاعران فارسی بوده است.گروهی از شاعران، در همان روزگار از ایران به آن دیار رفته و همان جا مانده و درگذشته اند. شهرت برخی فراگیر است امّا جمعی نیز هستند که کمتر شناخته شده اند. طغرای مشهدی یکی از این شاعرانِ سخنور است که متأسفانه تقریباً گمنام مانده است. او از شعرای توانای سبک هندی در قرن یازدهم هجری است که در عهد شاهْ جهان(جل.1037ﻫ . ق._عزل 106...

قالی های بافته شده توسط روستاییان و عشایر ایران دارای ویژگی های بصری و هنری بسیاری است. پژوهش های انجام شده در زمینه ی فرش دستبافت بیشتر در مورد تکنیک های بافت، مواد و مصالح، چله کشی، ابزار بافندگی و قوم شناسی مناطق بافت قالی بوده و کمتر نقشمایه ها و ترکیب بندی های قالی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق به بررسی نقوش و ترکیب بندی قالی های بلوچ خراسان پرداخته می شود و از آنجا که نقشمایه ه...

چکید‌‌‌ه بیان مسئله: ارزش نماد‌‌‌ین صنایع د‌‌‌ستی ملی و منطقه‌ای و نیز هم‌ترازی آنها با سرمایۀ اقتصاد‌‌‌ی، که به وسیلة نظریه‌پرد‌‌‌ازانی چون «بورد‌‌‌یو»، بیان شد‌‌‌ه، نشان از ارجمند‌‌‌ی آنها د‌‌‌ر نزد‌‌‌ جوامع توسعه یافته است. جایگاه نماد‌‌‌ین صنایع د‌‌‌ستی و کارکرد‌‌‌ فرهنگی این هنرها، که برآمد‌‌‌ه از اصالت آنها است، سبب می‌شود‌‌‌ تا اصالت این آثار همواره مورد‌‌‌ توجه قرار گیرد‌‌‌. بر ای...