هرات باستان، شهری است با قدمت 27 قرن و با جاذبه های تاریخی فراوان که در حال حاضر به دلیل طراحی های نا بجا و بدون توجه به سابقه ی تاریخی، فرهنگ، اقلیم و بستر بنا زیبایی های خود را از دست می دهد. در این میان مسکن نیز، دستخوش طراحی های نا درست شده و اکثر بناهای مسکونی توسط مهندسین عمران و یا افراد بدون دانش کافی معماری طراحی می گردند. چنین بناهایی نه تنها آسایش ساکنین آن بنا را فراهم نمی کنند بلکه...

شناسایی، گردآوری و مطالعه در بارۀ گویش‌های محلّی، نه تنها از نابودی آن‌ها جلوگیری می‌‌کند، بلکه سبب استحکام روابط فرهنگی میان امروز و دیروز می‌گردد و زمینۀ تقویت و توسعۀ زبان و فرهنگ ملّی را نیز فراهم می‌آورد. گویش تاتی اشتهاردی، از آن دست گویش‌های جنوب غربی ایرانی است که با همۀ دیرینگی، هنوز به حیات خود ادامه می‌دهد و با توجه به منطقۀ جغرافیایی آن، تا چند دهۀ پیش، دست نخورده باقی مانده بود؛ امّا ...

گویش‌های ایرانی با فراوانی بسیار، در پهنه جغرافیایی وسیعی گسترده‌اند و در طول زمان، همچون زبان فارسی تحول بسیار داشته‌اند. بررسی این گویش‌ها، علاوه بر شناخت  پیوندهای فرهنگی جوامع زبانی ایران ، برای درک ناشناخته‌های زبانی نیز، راهگشایند. این مقاله به دو بخش تقسیم می‌گردد. هدف از بخش نخست،  مقایسه شیوه تقسیم بندی موضوعات زبانشناسی، در سه کتاب زبان فارسی متوسطه قدیم، با کتاب های نگارش متوسطه دوره...

در این مقاله ابتدا دو نوع وزن عروضی (کمّی) و تکیه ای- هجایی در فارسی و گیلکی به صورت تطبیقی بررسی شده، سپس ویژگی های ترانه در آنها مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، به این نکته نیز اشاره شده است که گویش گیلکی به خاطر نداشتن گونة معیار و به علت ویژگی های خاص دستگاه مصوتی آن، اصولاً مناسب وزن عروضی نیست و اشعاری که به وزن عروضی در این گویش سروده شده، اصول شعر عروضی در آنها، معیار یا یک دست نش...

میراث­های ادبی، فرهنگی، علمی و .. انسان در زبان تبلور می­یابد از این­ رو مطالعه در زبان و گویش­ها همواره مد نظر پژوهشگران بسیاری بوده ­است؛ به ­ویژه امروز که در سایۀ مطالعات زبان­شناسی، دست­یابی به نتایج دیگری آسان می­شود. پاپون یکی از روستاهای کوهمره نودان از توابع شهرستان کازرون در استان فارس است که مردم آن به گویش «پاپونی» سخن می ­گویند، نگارندگان در این مقاله مقولۀ ساختمان صرفی فعل را مورد ...

هدف از این پژوهش گرد¬آوری و توصیف گویش فاردق است. این گویش یکی از گویش¬های زبان فارسی خراسان است که به دلیل دارا¬بودن تعداد زیادی از واژه¬ها و اصطلاحات فارسی قدیم، بسیار مهم و مفید است و گردآوری و ثبت آن ضرورتی انکار¬ناپذیر است. در این پژوهش ابتدا واج¬ها، فرآیند¬های واجی و ساخت هجا بررسی شده است، سپس به بررسی ساخت¬واژی و توصیف ساخت نحوی جملات در این گویش پرداخته شده، آن¬گاه برخی از واژه¬های تار...

در مقالۀ پیش رو به گرد‌آوری شواهد کاربرد کسره به‌جای یای نکره (گاه، یای انشاء) می‌پردازیم و می‌کوشیم که چگونگی ایجاد این خصوصیت در برخی متون، محدودۀ زمانی و مکانی این ویژگی و تأثیرات احتمالی آن در دستور زبان را بررسی کنیم. عوامل مختلفی در شکل‌گیری این ویژگی مؤثر بوده‌اند و ما آن را یک ویژگی‌ گویشی  ـ ‌ رسم‌الخطی می‌دانیم. در بررسی فرایند ایجاد این پدیده، برخی خصایص رسم‌الخطی دست‌نویس‌های زبان ف...

زبان فارسی نو کلیّتی نمودیافته در همة متون و نوشته­های فارسی نیست بلکه در پاره‏ای از حوزه‏های جغرافیایی با اندک تفاوت‎هایی در واژه­، صرف‎ونحو و آوا، صورت‎های کاربردی گوناگونی پیدا کرده که اصطلاحاً به آنها «گونه‎های زبانی» می‌گویند. کشف ویژگی‎های زبانی هر یک از گونه‎های کهن و بازجُست آنها در زبان متداول همان حوزه، از پژوهش‏های بایستۀ زبانی است. این مقاله کوششی برای نیل به این مهم در حوزۀ هرات و گون...

آنچه در این نوشته فراهم آمده است ، تحقیقی است پیرامون فرهنگ واژگان و اصطلاحات و گویش محلی مردم انار که در برگیرنده مجموعه لغات و اصطلاحاتی است که مردم انار از توابع رفسنجان در گویش روزمره خود به کار می برند. از آنجا که معتقد است ، حفظ این گویش ، صیانت از بخشی از گنجینه زبان و تمدن قدیم است . ضرورت جمع آوری و ثبت و ضبط این گویشها لازم دیده شد. در این تحقیق ابتدا، مقدمه ای در باره زبان و تحول آن ...

چکیده هدف از این تحقیق بررسی نظام واجی گویش لری بهبهانی و تأثیرات زبان فارسی بر آن در چارچوب نظریه ی خودواحد می باشد که مشتمل بر شش فصل است. نگارنده در راستای تحقق این هدف بر آن است تا فرایندهای واجی را در گویش لری بهبهانی مشخص نماید. این پژوهش داده مبنا که حاصل شم زبانی نگارنده وآوانویسی 15 ساعت مکالمه یضبط شده است، از طریق مصاحبه یآزاد با دو گروه سنی مذکر تعداد 30 نفرجوان تحصیلکرده (25-30...