بررسی شخصیت و زندگی خاتون بخارا، اولین و آخرین زنی که بر منصب بخاراخداتی نشست و هم­زمان درگیر رقبای داخلی و حملات پی در پی فاتحان عرب بود، اطلاعاتی ارزشمند درباره حیات سیاسی و اجتماعی بخارا به دست می­دهد. داستان روابط عاطفی خاتون با سعید بن عثمان، فرمانده عرب که در شعری برجای مانده، به رغم ابهاماتش دارای ارزش ادبی و تاریخی فراوان است. در این نوشتار ضمن گزارش تلاش­ های محققان معاصر در خوانش این ...

خاتون/قاتون/قادین، به معنای خانم، بانوی اصیل و شوهردار (به طور عام) و زنان والامقام و دختران خاقان، خان و بزرگان (به طور خاص)، یکی از عنوان‏های مهم در تاریخ اسلام و در واقع، عنوانی ویژه در برابر خان بوده که برای بزرگداشت زنان و تجلیل از مقام آنان، به کار می‏رفته است.عنوان «خاتون» خاستگاه سغدی داشته و پیش از ظهور اسلام به حکم‏رانان چین و بخارا اطلاق شده است، لکن این عنوان (با مفهوم خاص خود) در د...

حکومت قراختاییان کرمان هم‌زمان با حملۀ مغول به ایران شکل گرفت و دورۀ اوج آن در زمان ترکان خاتون بود. تاریخ ایران در دورۀ حکومت ترکان خاتون شاهد پیشرفت‌های اقتصادی و فرهنگی در کرمان است و از وجود امنیت در این برهه از زمان در آنجا حکایت دارد. اگر امنیت، ایجاد شرایط مطلوب سیاسی برای دستیابی به اطمینان خاطر از حفظ و بقای ارزش‌ها و برقراری آرامش و رفاه در جامعه دانسته شود، رشد اقتصادی و فرهنگی کرمان...

کیمیا برای جابر معرفت کلی است بنابراین، هدف اصلی کیمیا از نظر وی یافتن راهی برای شناخت عالم و مهم ترین جنبهء این هدف جستجوی حکمت واقعی است. هدف این نوشتار بررسی اجمالی تفکر جابر در زمینهء کیمیا با نگرشی هرمنوتیک است.

تاریخ علم نگرش حال­محور به فلسفة علم، آن را صرفا ناظر بر علوم جدید مانند فیزیک و زیست­شناسی می­پندارد و بخش بزرگی از معرفت بشری مانند کیمیا را که در علم کنونی جایی ندارند، نادیده می­گیرد. این مقاله تلاش دارد با پرهیز از چنین نگرشی، به بررسی هستی­شناسانه ماهیت علم کیمیا نزد حسن بن زاهد کرمانی، کیمیاگر ایرانی سدة هشتم هجری بپردازد. آثار حسن بن زاهد، حاوی ساختاری قوی و اندیشه­ای منسجم در باب کیمیا...

ابن خلدون، کیمیا را چنین تعریف می کند : » کیمیا فن یا دانشی است که می کوشد ماده ایبیافریند، دارای نیرو ، عمل و صورتی ترکیبی، بدان گونه که در جسم، تأثیر طبیعی بخشد وآن را تغییر دهد و به صورت خود در آورد ) . « مقدمه ابن خلدون، ج 2 ، ص (1115اگرچه تاکنون تعاریف زیادی از کیمیا صورت گرفته، به طور کلی آنچه گفته شده است ازابهام و رمز و راز به دور نیست .در این مقاله سعی شده موضوع کیمیا و آراء موجود دربا...

در اندیشه های عرفانی مفهوم انسان کامل و کیمیا ارتباطی تنگاتنگ و همیشگی دارند. هرچند رسیدن به انسان کامل یکی از اهداف عرفان است، اما کیمیا در اغلب دیدگاه های عرفانی به مثابۀ مسیری برای دستیابی به رمز و راز خلقت تعریف می شود که بدون آگاهی از این حقایق حصول انسان کامل میسر نیست. پس کیمیا و کیمیاگر، همچون عارف، هدفی جز تکوین انسان کامل ندارد. البته به رغم این ارتباط تنگاتنگ، در مکاتب مختلف عرفانی، ...

در اندیشه‌های عرفانی مفهوم انسان کامل و کیمیا ارتباطی تنگاتنگ و همیشگی دارند. هرچند رسیدن به انسان کامل یکی از اهداف عرفان است، اما کیمیا در اغلب دیدگاه‌های عرفانی به‌مثابۀ مسیری برای دستیابی به رمز و راز خلقت تعریف می‌شود که بدون آگاهی از این حقایق حصول انسان کامل میسر نیست. پس کیمیا و کیمیاگر، همچون عارف، هدفی جز تکوین انسان کامل ندارد. البته به‌رغم این ارتباط تنگاتنگ، در مکاتب مختلف عرفانی، ...

ابن خلدون، کیمیا را چنین تعریف می کند : » کیمیا فن یا دانشی است که می کوشد ماده ایبیافریند، دارای نیرو ، عمل و صورتی ترکیبی، بدان گونه که در جسم، تأثیر طبیعی بخشد وآن را تغییر دهد و به صورت خود در آورد ) . « مقدمه ابن خلدون، ج 2 ، ص (1115اگرچه تاکنون تعاریف زیادی از کیمیا صورت گرفته، به طور کلی آنچه گفته شده است ازابهام و رمز و راز به دور نیست .در این مقاله سعی شده موضوع کیمیا و آراء موجود دربا...

حسن بن زاهد، مشهور به غریب کرمانی از دانشمندان ایرانی است که در نیمه اول سده هشتم هجریزنده بوده است. وی در سال 723 هجری قمری از فضای نامساعد اجتماعی و فرهنگی ایران در زمانحکومت ابوسعید بهادر از ایلخانان مغول به زیر سایه حمایت سلطان محمد بن تُغلُق، دومین پادشاهسلسله تُغلُقشاهیانِ هند پناه برد و آثاری در علم کیمیا تألیف و به آن پادشاه تقدیم نمود. اولین اثر ایننویسنده، کتابی به زبان فارسی با عنوان مفتا...