چکیده: پس از نفوذ و گسترش اسلام در سرزمین ایران، تاریخ ادبیات این سرزمین، هیچ گاه از نشانه- های اظهار ارادت شاعران و ادیبان نسبت به پیامبر گرامی اسلام وائمهی بزرگوار شیعه، بیبهره نبوده است تا جایی که حتی با نگاهی هر چند گذرا به دیوانها و آثار گذشتگان میتوان بر این موضوع صحّه گذاشت در این میان نیز حضور شخصیت مقدس امام رضا )ع( و شهادت و تدفین ایشان در سرزمینِ طوس، آثار شگفت و موثّری در فرهنگ و ...

بینامتنی یکی از رویکرد­های نقد ادبی جدید است که روابط بین متون را مورد بررسی قرار می­دهد. این نظریه را که ژولیا کریستوا بین سالهای 1966 تا 1967در ضمن مباحث نقدی خود مطرح نمود، امروزه در ادب عربی به نام «تناص» شناخته می­شود. بر اساس این نظریه، متن پایدار وجود ندارد و هر متنی حاصل تعامل با متون قدیم یا معاصر خود است و یا به عبارتی دیگر، هر متنی، بینامتنی است. محمود سامی بارودی پیشوای شعر معاصر عر...

فراخوانی میراث در شعر معاصر عربی پدیده ای نوظهور است که مورد توجه شاعران بسیاری قرار گرفته و نظریه پردازانی مثل علی عشری زاید و احسان عباس به تبیین اصول و عوامل به کارگیری آن پرداخته اند. فراخوانی، هنری است که شاعر معاصر به واسطه ی آن، مسائل و رویدادهای معاصر را مورد کنکاش قرار می دهد. این پژوهش میراث های اسطوره ای، دینی، تاریخی، ملی و قومی، ادبی و صوفیانه ی به کاررفته در اشعار دو شاعر معاصر فا...

در این مقاله به بررسی دو جریان شعر معاصر عربی و فارسی پرداخته شده و در آن دو هدف مورد تحقیق بوده است. الف- بررسی برخی از عوامل مشترک نوزایی ادبی ب- بررسی رویکردهای مشترک ادبی – اجتماعی شعر معاصر عربی و فارسی. در این مقاله تلاش شده است تا مهم¬ترین و تأثیرگذارترین عوامل نوزائی ادبی ورویکردها ی مشترک شعر معاصر عربی و فارسی مورد تحقیق و پژوهش قرار گیرد

خلیل مطران در سال 1872 میلادی در بعلبک به دنیا آمد. پدرش عبده مطران از تاجران بزرگ و ثروتمند ومسیحیان کاتولیک و مادرش ملکه صباغ با اصالتی فلسطینی بود. مطران تحصیلات خود را از دانشکده شرقی زحله آغازکرد. پس از اتمام دروسش در این دانشکده،به دانشکده بطریرکیه رفت و زیر نظر خلیل یازجی و ابراهیم یازجی به تحصیل پرداخت. مطران یک شاعر انقلابی بود و سعی می کرد که بوسیله شعرش از وضع جامعه انتقادنماید. از م...

محمد الماغوط، نویسنده، شاعر، نمایشنامه نویس، روزنامه نگار، هنرمند تئاتر و تلویزیون، یکی از مطرح ترین شخصیت های فرهنگی معاصر ادبیات عربی است که تأثیر قابل توجّه و شگرفی در دنیای ادب و فرهنگ معاصر عربی به جای نهاده است. این شخصیت برخلاف دیگر نامداران ادبیات معاصر عربی هم چون نزار قبانی، بدر شاکر السیاب، البیاتی، ادونیس، محمود درویش و … و با وجود هم عصر بودن با آنان و نوآور بودن در شعر سپید عرب و ...

این مقاله که به بهانة سالگشت درگذشت ادیب بزرگ دو زبانة (مسلط به زبان فارسی و عربی) جهان معاصر و شاعر پارسی و عربی، دکتر سید امیرمحمود انوار نگارش یافته است؛ به بررسی مقام ممتاز استاد در عصر حاضر می پردازد. ایشان در دانشگاه های جهان معاصر، به دلیل مقام شعر و شاعری در دو زبان پارسی و عربی، بی بدیل بوده است.

چکیده نوستالژی به عنوان موضوعی روان شناختی، یکی از ویژگی های ادبیّات و هنر است که در طول تاریخ ادبی، همواره مطرح بوده و در هیچ دوره ای از ادوار تاریخ ادبی، کم رنگ نشده است، بلکه همواره شعرایی بوده اند که بنا به دلایلی، از جمله عدم سازش با جامعه و یاسلطۀ حاکم، راه غربت را در پیش گرفته اند. بنابراین، نوستالژی در معنای عام کلمه، سـابقه ای به قدمت زندگی بشری داشته و همـواره یکی از دغدغه های زندگی بش...

چکیده اسطوره سندباد در هفت قصیده از دیوان صلاح عبدالصّبور آمده است. این اسطوره در شعر وی بر مضمون­­هایی همچون: سرگشتگی، فرار از واقعیّت­های تلخ زندگی، شناخت و معرفت و سرکشی و نوآوری دلالت دارد. سندباد به روش­های گوناگونی در شعر عبدالصّبور آمده است؛ گاهی نقاب شاعر است و گاهی قهرمان روایت اوست. حضور وی اشاره­وار، نمادین و با گفتگوهایی گاه عامیانه و گاه عالمانه است. سندباد در شعر عبدالصّبور سه چهره مخ...