ادبیات مقاومت چهره ای انسانی و جهانی دارد و تلاش¬های یک نسل مبارز را که برای رهایی سرزمین، دین، فرهنگ و سنت¬های خود از چنگال تجاوزگران به حریم ارزش¬های ملی و انسانی به پا خاسته¬ است، برای همگان در بیان فخیم شعری و ادبی ترسیم می¬کند. حوادثی مانند اشغال فلسطین و حملة عراق به ایران، باعث آفرینش آثاری یگانه در حوزة ادبیات مقاومت ملل شد. آثار شاعر مقاومت فلسطین، «سمیح القاسم» و شاعران دفاع مقدّس ایرا...

چکیده شعر فلسطین پژواک فریاد مظلومانه ی ملّت دربرابر اشغال است.شاعران این سرزمین با مضامینی چون میهن و مسائل اجتماعی به سرودن شعر روی آوردند و مهمترین مسأله ی شعر امروز آنان، رهایی فلسطین از بند استعمار است. سمیح القاسم یکی از شاعران پایداری است که در سال 1939م در شهر زرقاء اردن به دنیا آمد. مجموعه آثار او شامل شش جلد است ودر انتشارات سعاد الصباح سال 1993م به چاپ رسیده است. سه جلد از این آثار ...

یتمتع الرمز بمکانه خاصه فی الشعر العربی المعاصر، بحیث یمکن أن نجده فی أشعار غالبیه الشعراء المعاصرین، و مما لاشک فیه أن الرمز یظهر بوضوح فی شعر الشاعر الفلسطینی المعروف سمیح القاسم، و هذا ما دفعنا للبحث عن هذه الظاهره الفنیه الأدبیه فی شعره، لذلک قمنا أولاً باستخراج الرموز الأساسیه فی شعره، ثم قمنا بتحلیلها و دراستها، و فی هذا الإطار أشرنا لأنواع الرمز التراثی و مصادرها الأساسیه و هی الدین و الت...

نزع الشعراء فی شعرهم إلی استخدام المصادر الأسطوریه والدینیه وعلی أنّ هذه المصادر لیست دائماً بهذا التمایز والإنفصال، فإنّ بینهما التشابک والتداخل ما لایمکن تجاهله وإنّ کثیراً من الشخصیات الدینیه انتقلت إلی التراث الأسطوری فتأثّرت منها. شخصیات الأنبیاء هی أکثر شخصیات التراث الدینی شیوعاً فی شعرنا المعاصر، ولاغرو فقد أحس الشعراء من قدیم بأنّ ثمه روابط وثیقه تربط بین تجربتهم وتجربه الأنبیاء، فیحاول الشاعر...

در شعر شاعران مقاومت فلسطین در سال های پس از جنگ جهانی دوم، شاعران تنها از دور در رؤیاهای شاعرانه شان، گاهی شبحی از بهشت گمشده­ی خویش را به تصویر می کشیدند. پس از انقلاب 1952م مصر و اقدام هایی که «جمال عبدالناصر» برای ایجاد وحدت و تقویت ناسیوناسیم عرب انجام داد، این روند به گونه ای تغییر کرد و فلسطینی ها به آینده امیدوارتر شدند. سمیح القاسم شاعری است که به مقاومت و پایداری ملت فلسطین، با تمام غ...

نوستالژی (nostalgia)، در اصطلاح رنج بردن و غم ناشی از غیرممکن بودن بازگشت به گذشته است. این گذشته معانی گسترده ای می یابد و شامل وطن و زادگاه، خاطرات فردی و جمعی، دوره های از دست رفته و شرایط و موقعیّت گذشته است. اصطلاح نوستالژی در اصل مربوط به علم روان شناسی است. این احساس و فرآیند روانی پس از ورود به دنیای ادبیات موجد ترسیم حسرت آمیز گذشته می شود. نوستالژی به عنوان عاطفه-ای روانی و غالب، زمینه...

ادبیات تطبیقی شیوه ی است که به بررسی شباهت ها،تفاوت ها وتأثیر پذیری ها،وتأثیرگذاریها می پردازد هم چنین تلاش دارد تا ادبیات ملت هارا بهم نزدیک کند.کوتاه سخن اینکه ادبیات تطبیقی در پی آن است که بین پدیده ها ومتون ادبی پیوند برقرار کند، جدای از این که این پدیده ها ازهم دور باشند یا از لحاظ زمانی ومکانی به هم نزدیک ومرتبط باشند وهدف آن شناخت وتبیین دقیق پدیده هاست. ادبیات پایداری داری صبغه ی حماسی ...

چکیده نقد فرمالیستی به رویکردی از نقد اطلاق می شود که بین سال های 1915 تا 1930 در روسیه با هدف آفرینش علمی مستقل بر پایه ی کیفیات درونی ماده ادبی جریان یافت. این حوزه نقد ادبی، ادبیات را یک مسئله صرفاً زبانی می داند و فرم و شکل اثر ادبی را مبنای تحلیل زیبایی شناسی و راه رسیدن به معنای نهفته در اثر ادبی در نظر می گیرد. فرمالیسم در ادبیّات ملل گوناگون به خصوص ادبیّات روسی با ظهور بزرگانی چون یاکوبس...

یکی از شگردهای اساسی شاعران پایداری فلسطین در تبیین جلوه­های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مقاومت، کاربرد نمادها و نشانه­های مربوط به کودک جنگ است. این ویژگی که از وزین­ترین محمل‌های تشخّص معنا و فرم شعر مقاومت فلسطین به شمار می­رود، در شعر سمیح القاسم نمودی بارز و تعیین­کننده دارد. بر این اساس، موضوع پژوهش حاضر، توصیف و تحلیل برجسته­ترین نشانه‌های شعر سمیح در این راستا؛ اعم از عنوان اشعار، زمان، مکان...

یکی از مهم­ترین اسطوره­هایی که با بارمعنایی رستاخیز و خیزش دوباره در شعر معاصر عربی حضوری چشمگیر دارد و حجم انبوهی از دفترهای شعری شاعران را به خود اختصاص داده، اسطوره اوزیریس مصری است. سمیح القاسم شاعر معاصر فلسطین (1939-2014) از جمله شاعرانی است که در سه مرحله به این اسطوره توجهی نشان داده است به گونه­ای که با مرحله سه­گانه الگوی سفرِ تک اسطوره قهرمان «جوزف کمبل» نظریه­پرداز مشهور آمریکایی قاب...