گروه کلمه و یا ساخت جمله، تحت تأثیر ارتباط نحوی کلمات با یکدیگرند. کلمات، وقتی در کنار یکدیگر قرار می گیرند، أز لحاظ نحوی بر یکدیگر تأثیر می گذارند. در این تأثیر و رابطة درون نحوی است که می توان به سه نوع رابطه همسانی، وابستگی و دو طرفه اشاره کرد. رابطة همسانی آن است، که نقش اعضای تشکیل دهندهء جمله یا گروه کلمه، به لحاظ نحوی با یکدیگر برابر باشند. بر خلاف رابطهء همسانی، در رابطهء وابستگی نقش اع...

بررسی های معنا شناختی شاخه ای از زبانشناسی جدید است که به بررسی معانی کلمات، أنواع و ریشه آنها و رابطه بین لفظ و معنا و تحول معنایی کلمات می پردازد. قصیده ابن رومی در رثای فرزندش از شاهکارهای قصائد رثای ادبیات عربی قدیم است که به خاطر سرشار بودن از احساسات و عواطف صادق، دارای ظرفیت های بالایی برای نقد معناشناختی است. این مقاله می کوشد تا با بررسی چهار سطح واژگانی، آوائی، نحوی و صرفی، دلالت های ...

پژوهش حاضر نظریه دوگان سازی صرفی اینکلاس و زول (2005) و ادعای اصلی این نظریه مبنی بر شکل گیری دوگان ساخت ها با نیاز مضاعف صرف به یک سازه زبانی با ویژگی­های معیّن صرفی ـ معنایی را با استفاده از برخی ساخت­های صرفی زبان فارسی بررسی می­کند. نظریه دوگان­سازی صرفی فرایند تکرار را که در رویکردهای قبلی حاصل کپی­سازی یا همان نسخه برداری واجی تلقی می­شود، عمدتاً ناشی از تکرار ویژگی­های معیّن صرفی ـ معنایی م...

تاکنون پژوهش های بسیاری پیرامون مسایل مربوط به ترکیبات اضافی تخصیصی درزبان فارسی وروسی انجام شده است؛بااین حال،تجربه درزمینة آموزش این مبحث دردانشگاه هاومراکز آموزش عالی،نشان می دهد که به دلیل فزونی روش هاوابزارهای دستوری و نحوی،بیان مفهوم اختصاص درزبان روسی(اعم ازحالت های دستوری اسم وحروف اضافه)،بحث پیرامون کاربرد درست معنایی ودستوری معادل ترکیبات اضافی تخصیصی زبان فارسی به روسی،هنوز هم یکی از...

انتخاب اسم مناسب برای محصول ‌می‌تواند به شناخته‌ شدن تولیدکننده، ترفیع محصول و تبلیغات موثرتر کمک کند. یکی از راه‌های انتخاب اسم مناسب، استفاده از نمادهای آوایی زبان است. در این پژوهش تعدادی از نمادهای آوایی زبان فارسی که می‌توان از آن‌ها در طراحی اسم برند استفاده کرد، بررسی شده‌اند. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی بوده و از نقطه نظر گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری ...

تنسیق‌صفات، آوردن صفات متوالی با نظمی خاص برای یک موصوف است. استفاده از تنسیق‌صفات در نثرهای مصنوع، کاری رایج است و نویسندگان این متون به دلایلی چون ایجاز یا اطناب، ایجاد موسیقی، خیال‌انگیز کردن متن و القای مفاهیم تازه، آن را به‌کار می‌برند. استفادۀ فراوان از این آرایه در تاریخ وصاف، آن را به ویژگی سبکی تبدیل کرده‌است. ارزش تنسیق‌صفات در تاریخ وصاف، به ساخت صفات مرکب و بدیعی است که نویسنده با خ...

یکی از مشکلات نگارشی زبان فارسی، کتابت و اظهارِ نشانه‌ی اضافه‌ی اسمی یا وصفی در مورد واژه‌هایی است که در صورت نوشتاری آن‌ها «ـه/ه» غیر‌ملفوظ به کار رفته و به عبارتی، واج پایانی آن‌ها کسره (ـِ) یا مصوّت کوتاه «e» به شمار می‌آید. اختلاف در شیوه‌ی نگارش صامت میانجی «ی» (y) پس از واژه‌ی مختوم به «ها»ی ناملفوظ به صورت «ی» کامل پس از «ـه/ه» یا به شکل «یا»یِ ابتر (ء) بر روی «هـا»یِ ناملفوظ (ـهٔ/ هٔ) ناشی از ...

پَژوهش یا پِژوهش  من در این نوشته کوشیده ام بنابر استدلال های موجود و شواهد زبانی، کاربرد یا استعمال واژه ی پژوهش را، از کهن ترین زمان تا عصر حاضر، تا آن جا که مقدور بوده است، بررسی و ارزیابی کنم. در این راه آن چه مسلم می نماید، این است که واژه ی پژوهش، در زبان فارسی باستان و فارسی میانه، به هیچ روی پِژوهش(pežohesh) نبوده است؛ اما در روند دگرگونی های آوایی، بنابر نشانی هایی که در برخی از فرهنگ ها،...

این بررسی براساس نسخه ای از "رساله نفس " با مقدمه و حواشی و تصحیح آقای دکتر موسی عمید (1331) به انجام رسیده است . در این تحقیق هر جزء به تنهایی درنظر گرفته شده است . واژه هایی که از سه جزء تشکیل گردیده اکثرا به دو جزء بخش گردیده اند، مانند: "ادراک با فعل" که به دو بخش "ادراک " و "بافعل" تقسیم گردیده و بصورت واژه مرکب منظور نگردیده است . جزء "بافعل" بصورت یک واژه مستقل آمده زیرا با تقسیم آن به د...

این پایان نامه حاصل پژوهشی است که نقطه نظر آن بررسی صوری و در عین حال معنایی از روندهای ترکیب و اشتقاق است . پیکره زبانی در این پژوهش شامل 300 صفحه از دفتر پنجم کتاب "شاهنامه فردوسی" چاپ مسکو (1967) است ، که با نظارت ع.نوشین تهیه گردیده است . برای نیل به مقصود اسم های مرکب و مشتق این پیکره استخراج گشته است . اسم مرکب به اسمی اطلاق می شود که از دو واژه تشکیل شده باشد و هر یک از واژه ها به تنهایی...