این رساله در یک مقدمه و سه فصل تنظیم یافته است . فصل اول در سرگذشت حدیث از زمان رحلت پیامبر گرامی اسلام تا کنون و انحرافاتی که در این دوران پیش آمده است. فصل دوم در تاریخچه و سیر اجمالی « علم رجال الحدیث » و اقسام آن یعنی خبرشناسی ( درایة الحدیث) راوی شناسی ( علم رجال الحدیث) و فهرست نگاری ( کتابشناسی) فصل سوم در تصحیح و ضبط بعضی از اسماء الرجال که ابتدا رموز المصادر آورده شده است . این فصل...

مطالعه آثار اولیه ی زبان عربی حاکی از آن است که نخستین مباحث زبانشناسی زبان عربی با انگیزه ی شناخت واژگان قرآن کریم آغاز گردیده و عامل اصلی در پیدایش لغت نامه های عربی، لزوم فهم قـرآن کریم و حدیث با انگیزه خدمت به اسلام بوده است. ضرورت آشنایی با زبان عربی فصیح که زبان اصلی شریعت اسلام یعنی قرآن و حدیث، محسوب می شود؛ به عنوان دانشی که مقدمه ای برای سایر علوم قرآنی و شرعی است و اعتماد علماء، فقها...

در فایل اصل مقاله موجود است.

در این مقاله سعی شده است تا اطلاعات پراکنده­ای که در متون مهمّ تاریخی و رجالی دربارۀ ابوعلی سیرجانی یافت می­شود، طبقه­بندی تنقیح و تحلیل شود و یک تک نگاری  از زندگی و فعالیّت­های فرهنگی و معنوی او به دست داده­شود. ابوعلی، حسن بن محمد بن احمد سیرجانی کرمانی از محدّثین و صوفیان و زاهدان قرن پنجم هجری است. سیرجانی در سال 408 هـ. ق متولّد شده و در 495 هـ.ق وفات یافته­است. وی ساکن بغداد بوده و سفرهای بس...

سیره نگاری از علومی است که با حدیث ارتباط مستقیم دارد، و موضوع آن زندگی رسول الله صلی الله علیه و آله است. در این میان هرچند تصور می رود عمده سیره ها نوشته اهل سنت است می توان جریان هایی را در میان علمای شیعی یافت که به نگارش سیره رسول الله صلی الله علیه و آله پرداخته است. ابهام زدایی از اندیشه شیعیان مبنی بر توجه به ائمه خود و عدم توجه به رسول الله صلی الله علیه و آله از ضروریات است. پاسخ به ا...

اساسی ترین رویکرد شکاکانة خاورشناسان به وثاقت متون کهن اسلامی، در اواخر دهة 1970 از سوی جان ونزبرو ارائه شد. او با نامعتبر خواندن اسناد روایات و اطلاعات منابع رجالی و فهرست نگاری ها، این نظریه را مطرح ساخت که در تاریخ گذاری همه متون کهن اسلامی، حتی قرآن، باید از شیوة تحلیل ادبی استفاده کرد. تحلیل ادبی او از کهن ترین متون اسلامی در حوزة تفسیر، حدیث، سیره و قرآن به این استنتاج تاریخی انجامید که ه...

اسطوره های کهن در روند بازآفرینی در دوره های بعدی، ویژگی های اساطیری، شخصیت های خداگونه، خرق عادت و قداست خود را می بازند و در مجموع از آنها داستانی با بن مایه ها و عناصر کهن باقی می ماند. در این پژوهش، کارنامة اردشیر بابکان ـ یکی از این داستان های برجای مانده از اسطوره ـ را بر اساس عناصر داستانی موجود در آن می کاویم و ویژگی های داستانی و روایی آن را مورد توجه قرار می دهیم. این عناصر عبارتند از...

«تاریخ بغداد» نوشته خطیب بغدادی (م. 463)، یکی از منابع مهم اهل سنت در شرح حال نگاری است که زندگانی امام کاظم علیه السلام را نیز در بر دارد. آن­چه این کتاب در باب زندگانی امام کاظم علیه السلام درج کرده، در منابع پسینی بسامد بسیاری یافته و منابع بسیاری از شیعه و سنی با اتکای «تاریخ بغداد» گزارش­هایی را از زندگانی امام کاظم علیه السلام نقل کرده­اند. این نوشتار، با بررسی نُه روایت اختصاصی «تاریخ بغد...

چکیده موضوع این پژوهش «بررسی سیر تاریخی نگاه مورخان اهل سنت به حضرت فاطمه(س) از آغاز تا قرن هفتم هجری» است. در این رساله کوشش شده است تا با جستجو در منابع به پرسش اصلی پژوهش که «سیر تاریخی نگاه مورخان برجسته اهل سنت به حضرت زهرا(س) از آغاز تا قرن هفتم هجری چگونه بوده است؟» پاسخ دهد. از آن جا که تاریخ نگاری اسلامی مانند بسیاری از علوم انسانی متأثر از شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، بوده است لذا ...