ردیف‌هاى مناسبى از سنگ‌هاى گروه شمشک به سن تریاس بالایی- ژوراسیک میانی در شمال‌خاورى جاجرم (محدوده ساختارى البرز خاورى) رخنمون دارد. گروه شمشک در منطقه مورد بررسى، در مجموع از ماسه سنگ‌های سیلتی خاکستری و سیلت‌سنگ‌های سبز روشن همراه با ماسه سنگ‌های قهوه‌ای رنگ تشکیل شده است. چینه‌شناسى این گروه با 585 متر ستبرا در برش گل بینی مورد بررسی قرار گرفته و در 3 سازند آلاشت، شیرین دشت و فیل زمین تقسیم ...

در محدوده البرز (واقع در نواحی شمالی ایران)، ردیف‌های رسوبی ژوراسیک میانی- بالایی، رخنمون و گستردگی قابل توجهی دارند. در بخش میانی این سلسله جبال، در نزدیکی مهدیشهر (شمال سمنان)، سازند دلیچای معرف این توالی بوده و در حدفاصل ماسه‌سنگ و کنگلومرای سازند شمشک در زیر، و سنگ‌آهک‌های سازند لار در بالا قرار گرفته است. در این برش، سازند دلیچای ۱٢٢ متر ستبرا داشته و از نظر سنگ‌شناسی به ۴ واحد سنگی تقسیم ...

کانسارها و رخداد‌های معدنی تنگستن (مس- طلا- روی) در ایران را می‌توان با توجه به خاستگاه، جایگاه زمین‌ساختی، پاراژنز کانیایی و فرایندهای مربوط به پیدایش و تشکیل آنها در دو گروه رده‌بندی کرد. دسته اول ذخایری هستند که در توالی آتشفشانی- رسوبی دگرگون‌شده تریاس پسین- ژوراسیک میانی قرار داشته و گسترش آنها از روند لایه‌بندی (چینه‌سان) پیروی می‌کند. این کانسارها در جایگاه چینه‌ای خاص و در مرز واحدهای آ...

      رشته کوه‌ها ی بینالو د در شمال شرق ایران با روندی شمال غربی – جنوب شرقی، در بین پلیت مستحکم توران و خرد قاره ایران مرکزی قرار دارد. برش قرونه در بخش غربی رشته کوه‌های بینالود (شمال غرب نیشابور) واقع شده است. در این پژوهش تغییرات سطح دریا و تأثیر آن بر فونای آمونیتی در نهشته های ژوراسیک میانی - بالایی شمال غرب نیشابور بررسی شده است. در این برش، نهشته های ژوراسیک میانی - پسین، با ستبرای 590...

توالی‌های کرتاسۀ پایینی شمال‌شرق ایران در حوضۀ رسوبی کپه‌داق نتیجۀ پیشروی دریای بریازین - بارمین هستند که پس‌از نخستین چرخۀ فرسایشی ژوراسیک پسین - کرتاسۀ پیشین نهشته شده‌اند. در پژوهش حاضر، دو برش چینه‌شناسی از این توالی‌ها شامل سازند تیرگان با جزئیات دقیق توصیف و مطالعه شدند و چارچوب زیست‌چینه‌نگاری جدیدی برای آنها فراهم شد. یافته‌های دیرینه‌شناختی جدید از سازند تیرگان بر اساس شناسایی روزن‌دار...

شیل و شیل‌های آهکی ژوراسیک میانی در شمال ایران پراکندگی جغرافیایی وسیعی دارند. پالینوفلورای متنوعی شامل 90 گونه اسپور (متعلق به 44 جنس) و 22 گونه پولن (منتسب به 9 جنس) در نهشته‌های سازند دلیچای در برش‌های چینه‌شناسی پل دختر و بلو (البرز مرکزی) و لوان (البرز شرقی) وجود دارد؛ علاوه‌بر پالینومورف‌های شاخص محیط خشکی، عناصر دریایی شامل داینوسیست‌ها، پوستۀ داخلی فرامینیفرها، تاسمانیتیدها، اسکلوکودونت...

در دامنه های جنوبی کوههای البرز، توالی رسوبی ژوراسیک میانی- بالایی ردیف های مارنی- آهکی دریایی هستند که در فاصله زمانی دو رخداد زمین ساختی سیمرین میانی (ژوراسیک میانی) و سیمرین پسین (کرتاسه آغازی) برجای گذاشته شده اند و ویژگی های یک چرخه رسوبی بزرگ را دارند. سازند دلیچای معرف نخستین واحد سنگی از این توالی بوده و واجد سنگواره هایی نظیر آمونیت، دوکفه ای، بلمنیت، اسفنج و فرامینیفرا می باشد. در م...

فوج دایک بند هزار چاه در حاشیۀ شمالی پهنۀ ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. دایک‌‌های دیابازی تودۀ گرانیتوییدی بند هزار چاه، متاپلیت‌ها، متاپسامیت‌ها، سنگ‌های گنیسی نئوپروتروزوییک - کامبرین پیشین، کنگلومراها، ماسه‌سنگ‌ها و شیل‌‌های تریاس پسین - ژوراسیک پیشین (سازند شمشک در پهنۀ البرز) را قطع کرده‌اند، اما سنگ‌های جوان‌تر از قبیل آهک‌‌های کرتاسۀ زیرین (نئوکومین) را قطع نمی‌‌کنند. پلاژیوکلاز، پیروکس...

ویژگی‌های گوناگون زمین‌شناختی، ساختاری و ریخت‌شناسی در پهنه کپه‌داغ خاوری در شمال ‌خاور ایران، به شناسایی چندین زیرپهنه ریخت‌زمین‌ساختی انجامیده است که با گسل‌های بزرگ و بنیادی از هم جدا شده‌اند. در این پژوهش بر پایه داده‌های میدانی، نیمرخ‌های بازتاب لرزه‌ای، تصاویر ماهواره‌ای و رسم برش‏های ساختاری، بخش‌های چین‌خورده در میان گسل‌های بنیادی که ویژگی‌های گوناگونی با هم دارند، به‌عنوان زیرپهنه‌های...

انباشت ترادف‎های سنگی گروه شمشک از میانه‌های تریاس پسین و همزمان با کوهزایی سیمرین پیشن آغاز و با ناپیوستگی رویداد سیمرین میانی به دیرینگی ژوراسیک میانی به پایان رسیده است. بدین سان این واحد سنگ‌چینه‌ای، سکانسی از فروهشته‌های عمدتاً سیلیسی کلاستیک و گاه دریایی است که مرز پایین و بالای آن شواهدی از دو رویداد زمین‍‌ساختی از نوع کوهزایی دارد. به همین لحاظ، سطح تماس پایینی شمشک با کربنات‌های پلاتفرم...