در  این مقاله برآنیم که با بررسی زیباشناسانه مرگ یکی از شخصیت های حماسه فردوسی، گوشه ای از قابلیت پویایی و تأویل این اثر را تصویر کنیم. بنیاد اسطوره ای ـ تاریخی متون حماسی در ظاهر آنان را به سوی تفسیرناپذیری سوق می دهد، در حالی که بافت داستان های شاهنامه به گونه ای است که متن را به شدت تأویلی می نماید. حماسه فردوسی بافتی پارادوکسی دارد: از سویی در آن نشانه هایی است که به نحوی اساسی اصیل و واقعی...

  اسطوره سیاوش، با در نظر گرفتن جز به جزء ساخت ­ مایه ­ های آن، یکی از اصلی ­ ترین و محوری‌ترین بخش­ها در زنجیره اسطور­های ایرانی است. این اسطوره یکی از پشتوانه­های ساختاری شاهنامه به شمار می‌آید؛ به­طوری که بیشتر داستان­های پیش از این، در بُن­مایه با آن یگانه­اند و نقش زمینه­ساز آن را دارند. سیاوش دارنده والاترین شخصّیت انسانی در اساطیر ایرانی؛ بویژه در شاهنامه است. زایش، زندگی و مرگ او، مایه اس...

اسطوره، پیوند بسیار نزدیکی با هنر، به‌ویژه شعر، دارد. اسطوره در فرهنگ و تمدن یک ملت ریشه دارد؛ و ادبیات، یکی از عوامل جاودانگی و حیات فرهنگ و تمدن ملّت‌ها است. شاعران، اسطوره‌ها، باورها و رؤیاهای مهم و کهن اقوام خود را می‌پرورانند و درنتیجۀ پیوند با اسطوره‌های دوران کهن تا باورهای زمان خویش، طی یک جریان درونی در ناخودآگاه جمعی، به پویایی و بازآفرینی آنها می‌پردازند. بازتاب اسطوره‌ها در شعر م. س...

اسطوره سیاوش، با در نظر گرفتن جز به جزء ساخت ­ مایه ­ های آن، یکی از اصلی ­ ترین و محوری ترین بخش­ها در زنجیره اسطور­های ایرانی است. این اسطوره یکی از پشتوانه­های ساختاری شاهنامه به شمار می آید؛ به­طوری که بیشتر داستان­های پیش از این، در بُن­مایه با آن یگانه­اند و نقش زمینه­ساز آن را دارند. سیاوش دارنده والاترین شخصّیت انسانی در اساطیر ایرانی؛ بویژه در شاهنامه است. زایش، زندگی و مرگ او، مایه اسطو...

تأثیر نگاه رمانتیک بر نوع و میزان توجه شاعران معاصر به اسطوره و چگونگی بهره گیری آنها از روایت های اسطوره ای، از مسائل مهمی است که باید دربارة آن پژوهش شود. اسطوره و البته اسطوره شکنی و اسطوره سازی در شعر رمانتیک، جایگاه خاصی دارد؛ علاوه بر جنبۀ زیباشناختی اسطوره، ایجاد روحیۀ انقلابی و مبارزه گری و نیز دگرگونی خواهی و تحول طلبی در میان مردم را می توان از دلائل رویکرد شاعران رمانتیک به اسطوره دا...

منظومة «آرش کمانگیر»، سرودۀ سیاوش کسرایی، از نمونه های خوب اشعار روایی معاصر است که می تواند از دیدگاه نظریه­های روایت شناسی تحلیل و تفسیر شود. در این مقاله براساس نظریه های تولان، ژنت، گرماس و... علاوه بر مواردی چون طرح و پیرنگ، زمان، شخصیت پردازی، کانون سازی و... به بازنمایی پیوند روایت­پردازی کسرایی با ماهیت اسطوره ای این داستان نیز پرداخته ایم. بر این اساس تحلیل­های این پژوهش در حوزۀ روایت ...

اسطوره با آدمی زاده شده، تغییر و تحول پیدا کرده و در پیکره ی داستان ها و حکایات و همراه با آثار هنری و ادبی تداوم یافته است. نمی توان حضور اساطیر را در فرهنگ، ادبیات و هنر، از جمله هنرهای نمایشی که از روزگار آیسخولوس، اوریپید و آریستوفانس تا سینمای روزگار ما با اسطوره پیوند استواری دارند، نادیده گرفت. نگاه ویژه به اسطوره و قدرت تخیل آن در قرن بیستم یکی از مولفه های اصلی ادبیات و هنر مدرن و پست ...

تلمیح یکی از عناصر و آرایه های مهم شعر فارسی است و می تواند ما را در رسیدن به آبشخورهای فکری و فرهنگی و اندیشه های شاعران رهنمون باشد. تلمیحات موجود در شعر نو حاصل بینش و نگرش متاثر از دوران جدید است. تلمیحات تازه و متنوعی در شعر نو شکل گرفته که در جای خود مستلزم تحقیقات تازه ای نیز هست. شاعرانی چون احمد شاملو و مهدی اخوان ثالث -که از ارکان شعر نو محسوب می شوند -ویژگی هایی در بیان افکار و اندیش...

از دیدگاه سیستمی قدرت، متغیری مرکزی است که رفتار نظامهای اجتماعی را تعیین می کند. اگر متغیر مرکزی در سطح زیست شناختی (در لایه ی بدنها) را تلاش برای بقا ، و در سطح روانی (در لایه ی نظامهای شخصیتی) را لذت بدانیم، در سطح اجتماعی و نهادهای برآمده در این لایه، قدرت است که پویایی سیستم ها و اندرکنش آنها را تعیین می کند. نگارنده در این پایان نامه مدلی نظری برساخته و با تکیه بر نظریه ی سیستم های پیچیده...