دریاچه های هامون به عنوان یکی از ناپایدارترین پهنه های آبی دنیا، از سالی به سال دیگر نوسانات شدیدی را نشان می دهند. قرارگیری منطقه منحصر به فرد تالاب هامون در دشت سیستان، اهمیت زیست محیطی خاصی را به آن بخشیده است و براساس کنوانسیون رامسر منطقه هامون به عنوان یک تالاب بین المللی از ارزش های اکولوژیکی خاصی برای جهانیان برخوردار است. در این مقاله رابطه فضایی ـ زمانی تغییرات آبهای سطحی و پایداری در...

توده‌های گرانیتوئیدی اواخر پالئوسن- اوایل ائوسن در شمال پهنه‌ی جوش خورده سیستان، به عنوان ابزارهایی بالقوّه جهت ثبت رویدادهای زمین‌ساختی در نظر گرفته می‌شوند. بررسی‌های ساختاری بر روی توده گرانیتوئیدی زهری بر پایه‌ی فن ناهمسانگردی پذیرفتاری مغناطیسی(AMS)، داده‌های تازه‌ای جهت دستیابی به ساختارهای درونی و بازسازی کینماتیکی فراهم می‌کند. این توده با روند کلی شمال باختر- جنوب خاور دربردارنده‌ی گران...

دشت های سیلابی رودخانه ها، اراضی حاصلخیزی هستند که انسان همواره خواستار توسعه این مناطق بوده است. از این روی حفاظت و مدیریت دشت های سیلابی امری ضروری است. اطلاعات پهنه بندی سیلاب در مطالعات مدیریت سیلاب دشت کاربرد وسیعی دارد. رودخانه ی سیستان اصلی ترین منبع تأمین آب کشاورزی واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان بوده که به دلیل جاری شدن در دشت مسطح سیستان همواره در معرض طغیان سیلاب می باشد. در ای...

حرکت راستگرد شمالی- جنوبی بین ایران مرکزی و افغانستان باعث فعالیت پهنه‌های گسلی شمالی- جنوبی و شمال باختری- جنوب خاوری در بخش خاوری ایران شده است. تأثیر متقابل گسل‌ها (fault interaction)باعث ایجاد مناطق فشاری (restraining zones) در راستای پهنه‌های گسلی و ظهور رخنمون‌های افیولیتی در بین واحدهای ترشیر شده است. مطالعه هندسی و جنبشی ساختارها راهکار مناسبی برای شناخت نحوه شکل‌گیری و تکوین ساختاری من...

امروزه یافتن مکان یا مکان­های مناسب برای ایجاد یک فعالیت در حوزه جغرافیائی معین، جزء مراحل مهم طرح های اجرایی، به ویژه در سطح کلان و ملی به شمار می رود. جهت انتخاب مناطق بیابانی مستعد احیاء، یکی از مناسب­ترین ابزارها، استفاده از مدل­های رایانه­ای است. تاکنون مکان­یابی با استفاده از منطق فازی و سیستم­های اطلاعات جغرافیائی در زمینه های تخصصی مختلف انجام شده است، با توجه به نیاز این حوزه مطالعاتی ...

فعالیت رسوبات بادی در دشت سیستان خسارت­ های زیادی به ساختارهای زیربنایی وارد می­ کند. بر همین اساس، پراکنش ویژگی­ های ریختی (مرفولوژیک) و وضعیت تثبیت رسوبات بادی در داخل کریدورهای فرسایشی با استفاده از داده­ های ماهواره ­ای و بازدیدهای میدانی و اندازه­ گیری­ های زمینی در مقیاس مناسب تهیه شد. روند تغییرات انرژی باد­های فرساینده براساس پتانسیل حمل رسوبات بادی با استفاده از آمار ساعتی سرعت و جهت ب...

مهم ترین عناصر ساختاری در معدن قلعه زری، گسل ها، درزه ها، رگه ها و دایک ها هستند که در دو پهنه برشی اصلی راست گرد واقع شده­اند. پهنه برشی با امتداد n135  به  عنوان برش اصلی و اولیه و پهنه برشی با امتداد n75، با ادامه عملکرد پهنه برشی راست گرد، و در نسل دوم بوجود آمده است. جهت گیری عمده شکستگی ها به ترتیب در سه راستای مهم nw-se، ne-sw و ese می­باشد که مطابق با امتداد غالب گسل ها در منطقه و به تر...

کوه بیرک به شکل یک کمربند طویل یکصد کیلومتری عمدتاً متشکل از سنگ های کربناته مزوزوییک همچون دیواری، جنوبی ترین بخش پهنه جوش خورده سیستان را در قلب بلوچستان به دو بخش شرقی و غربی تقسیم نموده است. حضور این رخنمون عجیب همچون جزیره ای! در پهنه وسیعی از سنگ های سیلیسی- کلاستیک ائوسن موسوم به فلیش شرق ایران و سنگ های آمیزه افیولیتی کرتاسه فوقانی و مجموعه رسوبی عمیق همراه با آن به سن عمدتاً پالئوژن فرضی...

با توجه به گستردگی استان سیستان و بلوچستان تنوع اقلیمی بر این استان حاکم است. برای شناخت اقلیم این استان پهنه­بندی اقلیمی با روش­های نوین ناحیه­بندی مانند تحلیل عاملی، خوشه بندی و روابط مکانی انجام گرفت.  برای این منظور تعداد 20 متغیر اقلیمی از 10 ایستگاه هواشناسی استان انتخاب گردید. بررسی با روش تحلیل عاملی بر روی اقلیم استان نشان داد که اقلیم استان ساخته­ی 5 عامل است که این عوامل به ترتیب اهم...

مجموعه آذرین نخیلاب در 145 کیلومتری شمال باختر زاهدان، و از دیدگاه زمین شناسی در مرز پهنه درزه سیستان و بلوک لوت واقع شده است. در این منطقه واحدهای سنگی از کرتاسه تا کواترنری برونزد داشته، بیشتر شامل سنگ های رسوبی و آذرین هستند. سنگ های آذرین نخیلاب به صورت بیرونی و درونی تشکیل شده اند. سنگ های آذرین بیرونی به شکل گدازه و آذرآواری بوده، شامل بازالت، آندزی بازالت، آندزیت و ریولیت هستند و سنگ های...