در این مقاله مهم‌ترین وقایع فرهنگی شهر دوشنبه، پایتخت کنونی تاجیکستان، از ۱۴ اکتبر ۱۹۲۴م- زمانی که جمهوری خودمختار شوروی تاجیکستان در هیئت جمهوری شوروی سوسیالیستی ازبکستان تأسیس یافت و دوشنبه پایتخت آن اعلام شد- تا سپتامبر سال ۲۰۱۰م- که شهر دوشنبه پایتخت فرهنگی جهان اسلام در آسیا اعلام شد- به‌صورت سال‌شمار تاریخی ذکر شده است. نگارنده در تنظیم این سال‌شمار تاریخی، به مهم‌ترین وقایع تاریخی و فرهن...

پس از استقلال تاجیکستان و درپی تصویب سلسلۀ قانون‌ها دربارۀ واسطه‌های اخبار عموم، واسطه‌های اخبار تاجیکستان به جهان مطبوعات آزاد گام نهاد. نظریه‌پردازان صرفاً با اشاره به جهت‌های منفی مطبوعات آزاد، از جنبه‌های مثبت آن صرف‌نظر کرده‌اند؛ حال‌آنکه بارزترین ویژگی این جریان تأمین آزادی بیان است. در این مقاله که دربارۀ رسانه‌های خصوصی تاجیکستان به نگارش درآمده، نویسنده پس از تبیین وضعیت مطبوعات تاجیک د...

تاجیکستان به دلیل پیشینه تاریخی و نزدیکی فرهنگی‍اش با ایران و اسلام، از جمله کشورهایی است که در پی فروپاشی شوروی به شدت از ایران تأثیر پذیرفت. در همین باره رشد گرایشهای محلی گرایی را در منطقه داریم که تاجیکستان را درگیر بحرانی جدی می سازد. در این میان سیاست جمهوری اسلامی ایران به زعم نویسنده، براساس اصل برقراری روابط حسنه با کلیه گروههای مؤثر در گرجستان استوار می گردد که با همه مزایایی که این ا...

نگارنده در این مقاله در ابتدا با طرح این سؤال که آیا جامعه و دولت تاجیکستان در تشکیل و رشد فضای اطلاعاتی تاجیکستان موفق است یا نه، به تشریح موضوع پرداخته است. وی پس از بررسی فضای اطلاعاتی در رادیو و تلویزیون، مطبوعات، و اینترنت به این جمع‌بندی رسیده است که فضای اطلاعاتی تاجیکستان در آماده کردن، پخش و انتشار اطلاعات از جانب بیگانگان اداره می‌شود و طلبات قانون تاجیکستان دربارة امنیت اطلاعاتی رعای...

تاجیکستان به دلیل پیشینه تاریخی و نزدیکی فرهنگی‍اش با ایران و اسلام، از جمله کشورهایی است که در پی فروپاشی شوروی به شدت از ایران تأثیر پذیرفت. در همین باره رشد گرایشهای محلی گرایی را در منطقه داریم که تاجیکستان را درگیر بحرانی جدی می سازد. در این میان سیاست جمهوری اسلامی ایران به زعم نویسنده، براساس اصل برقراری روابط حسنه با کلیه گروههای مؤثر در گرجستان استوار می گردد که با همه مزایایی که این ا...

ایرانیان مهاجر در تاریخ مدنیت شوروی تاجیک، عموماً در تاریخ روزنامه‌نگاری تاجیکستان نقشی فراموش‌ناشدنی‌ دارند. یکی از شخصیت‌های معروفی که در پیدایش و شکل‌گیری مطبوعات شوروی تاجیک واقعاً سهم ارزنده‌ای داشت، قاسم طاهرزاده دیلمی است. وی در سال‌های 1921-1925م در دارالفنون کمونیستی محنتکشان شرق (شهر مسکو) درس خواند و سپس برای کار به تاجیکستان آمد. بین سال‌های 1926-1929م سردار ادارة معارف سیاسی تاجیکستا...

می دانیم سیطره هفتاد ساله ی روسیه بر تاجیکستان، ادبیات شوروی سابق - تاجیک را رقم زده است، که به آن ادبیات رئالیسم سوسیالیستی گویند. ادبیات معاصر آن دیار از محدوده انقلاب اکتبر 1917م در روسیه قابل بررسی است (البته این انقلاب در تاجیکستان با انقلاب خلقی بخارا در 1920م شکل گرفته). در مقاله حاضر، یکی از درون مایه های تعلیمی و غنایی شعر معاصر تاجیکستان یعنی روسیه ستایی و روسیه پرستی در دوره رئالیسم ...

نگاهی کلی به رسانه های خبری بازاری تاجیک که عده ای به آن «مطبوعات زرد» می گویند، نشان دهنده تأثیر بی واسطۀ مطبوعات روسی به این رسانه هاست. این مقاله با هدف بررسی و مقایسۀ مهم ترین رسانه های خبری بازاری، یعنی نشریات، رادیو و تلویزیون در تاجیکستان و روسیه نوشته شده است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، دو دوره در مطبوعات شوروی قابل شناسایی است: دورۀ اول، ابتدای دورۀ بازسازی و دورۀ دوم، پس از دور...

شعر امروز تاجیکستان به عنوان یکى از نمودهاى اصلى زبان فارسى در هزاره سوم در خود ویژگى‏هایى دارد که در مقایسه با دیگر نمونه‏هاى شعر فارسى در ایران و افغانستان، ارزش مطالعه و نقد و بررسى دارد. مقاله حاضر کوشش مى‏کند کارکردهاى زبانى، هنرى و فکرى شعر فارسى تاجیکستان را ارزیابى کند و با آوردن نمونه‏هایى از این شعر، باب مقایسه میان شعر امروز ایران و تاجیکستان را باز کند. فرجام مقاله، نقاط فراز و فرود...

نگارنده در این مقاله در ابتدا با طرح این سؤال که آیا جامعه و دولت تاجیکستان در تشکیل و رشد فضای اطلاعاتی تاجیکستان موفق است یا نه، به تشریح موضوع پرداخته است. وی پس از بررسی فضای اطلاعاتی در رادیو و تلویزیون، مطبوعات، و اینترنت به این جمع بندی رسیده است که فضای اطلاعاتی تاجیکستان در آماده کردن، پخش و انتشار اطلاعات از جانب بیگانگان اداره می شود و طلبات قانون تاجیکستان درباره امنیت اطلاعاتی رعای...