ساخت قیدی- وصفی یعنی اینکه صفتی (هر نوع صفت) در جایگاه قید قرار بگیرد. در این پژوهش تلاش شده این مؤلفه زبانی در اشعار اخوان ثالث مورد واکاوی قرار بگیرد. مسأله اساسی این تحقیق نقطه عزیمت ذهن از زبانشناسی به تحلیل متون ادبی است که البته بحث جدیدی نیست، لیکن در این تحقیق بر عنصری از زبان یعنی ساخت قیدی- وصفی تأکید شده که نه کتب دستور زبان و نه آثاری که در حوزه شناخت و تحلیل متون ادبی براساس کارکرد...

باهم‎آیی ‎، کاربرد معمول دو یا چند واژه در کنار هم، با بسامد بالا و به گونه‎ای است که نتوان آن را تصادفی دانست. این پدیده زبانی در دوران معاصر، نظر بسیاری از ترجمه‎پژوهان را به خود جلب کرده و آنها را بر آن داشته است به رصد ترجمه باهم‎آیی‎ها در متون مختلف بپردازند. پژوهش حاضر با روشی توصیفی و تحلیلی، نخست به استخراج 55 باهم‎آیی‎ وصفی و اضافی در قرآن و ترجمه آن در ده ترجمه معاصر قرآن کریم پرداخته...

رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا و دوگانه انگاری جوهری و وصفی فلسفه ذهن موضوع نوشتار حاضر است که از چهار فصل تشکیل شده است. در فصل اول پس از بررسی سیر تاریخی بحث و تبیین مفاهیم، مبانی هر یک از سه دیدگاه به صورت اجمال ، بیان شده و مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم به بررسی رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا اختصاص دارد. در این فصل نخست به خود رابطه نفس و بدن از دیدگاه ملاصدرا پرداخته و سپس نظر ...

هنجارگریزی یکی از ویژگی های سبکی مولانا جلال الدین محمد بلخی است. گاهی این هنجارگریزی ها جنبه ای بسیار هنرمندانه به سخن وی می دهد. در این زمینه پژوهش پیش رو تلاش داشته است تا به بررسی ترکیب های وصفی و اضافی در مثنوی مولانا بپردازد؛ ترکیب هایی که به صورت دل خواه مولانا، دچار تغییر در سطح ساخت و معنا شده است. البته این تغییرات در جهت هنری زبان صورت گرفته و آن را از زبان هنجار جدا ساخته است. تعبیر...

مقالهء حاضر به بررسی مقایسه ای مقولهء صفت در زبان های فارسی و آلمانی می پردازد. شناسایی صفت در زبان آلمانی با ملاک های ساخت وا ژی و نحوی صورت می گیرد. اما در زبان فارسی اغلب مرز دقیقی بین صفت و سایر مقولات دستوری وجود ندارد و شناسایی صفت به سادگی ممکن نیست. با این حال فارسی زبانان، ابزارهای مختلفی برای تشخیص این مقوله به کار می گیرند. در زبان ألمانی صفت وصفی به اعتبار جنس دستوری، شمار و حالت صر...

در نمودارهای کنترل با حافظه، سرعت کشف شیفت‌های کوچک فرایند بیشتر از نمودارهای کنترل شوهارت است؛ به‌طوری که در سال‌های اخیر نمودارهای کنترل میانگین متحرک موزون عمومی (G‌W‌M‌A) و میانگین متحرک موزون عمومی دوگانه (D‌G‌W‌M‌A)، کاراتر از نمودارهای میانگین متحرک موزون نمایی (E‌W‌M‌A) و نمودارهای میانگین متحرک موزون نمایی دوگانه (D‌E‌W‌M‌A) معرفی شده‌اند. این نمودارها غالباً برای پایش مشخصه‌های کیفی مت...

در نمودارهای کنترل با حافظه، سرعت کشف شیفت های کوچک فرایند بیشتر از نمودارهای کنترل شوهارت است؛ به طوری که در سال های اخیر نمودارهای کنترل میانگین متحرک موزون عمومی (g w m a) و میانگین متحرک موزون عمومی دوگانه (d g w m a)، کاراتر از نمودارهای میانگین متحرک موزون نمایی (e w m a) و نمودارهای میانگین متحرک موزون نمایی دوگانه (d e w m a) معرفی شده اند. این نمودارها غالباً برای پایش مشخصه های کیفی مت...

رمان کلیدر، به‌رغم درون‌مایة حماسی و تراژیک، تصویرگر عشق و زندگانی و توصیف‌کنندة سختی‌ها و شوربختی‌های زندگی عشیره‌ای و روستایی است. از برجسته‌ترین ویژگی‌های این رمان و تشخص آن در میان هم‌گنان، توصیفات نغز و بی‌بدیلی است که در منتهای ذوق و خلاقیت به سلک عبارت کشیده شده است. دامنة این وصف‌ها بسیار گسترده و شامل اقلیم‌های متفاوتی است و این سؤال را به ذهن متبادر می‌کند که آیا هدف نویسنده از به‌کار...

در این مقاله (عدم) حضور‘افزوده­های اجباری’ در عبارت­های اسنادی و وصفی در زبان فارسی مورد مطالعه قرار می گیرد. با این بررسی نشان می دهیم که افزوده­ها بر خلاف ایده­های پیشین سازه های اختیاری نیستند و می­توانند در برخی پاره گفتارها نقش بسزایی داشته باشند. فرضیه مقاله این است که ساخت های اسنادی و وصفی با پیروی از ملاحظات کاربردی و نیازهای بافتی و کلامی بهتر توجیه می گردند؛ لیکن چنین تبیین جامعی در ...

«وصف» به‌مثابة ابزار پردازش سخن و بهترین وسیلة تصویر هنری، زمینه­ساز بسیاری از آرایه‌های ادبی مانند تشبیه، مجاز و استعاره است. در آفرینش اغراض ادبی ازجمله: مدح، رثاء و غزل نقش‌آفرین بوده است و در نقد و تحلیل­های صرفی، نحوی و بلاغی متون مدّنظر قرار می‌گیرد. علاوه‌براین بسامد تعابیر وصفی در آیات شریفة قرآن سبب برخی پژوهش­های قرآنی شده است. در این جستار به شیوة توصیفی‌تحلیلی نمونه­هایی از این تعبیر...